829, 5 mars. — Aix-la-Chapelle.

Pépin Ier, à la prière de l'abbé Benedictus, cède au monastère des Fossés, sous le vocable de Saint-Pierre, moyennant un cens annuel de cinq sous, un bénéfice sis dans la « villa » de Gorce et le quart de la « villa » de Pompejac qui dépendent de la « curtis » royale de Saint-Germain, et tout ce que, en ces lieux, Carissimus avait tenu à cens.

Référence : Léon Levillain et Maurice Prou (éd.), Recueil des actes de Pépin Ier et de Pépin II rois d'Aquitaine (814-848), Paris, 1926, no13.

A. Original. Parchemin scellé. Hauteur, 390 mm. ; largeur, 620 mm. Archives nationales, K 9, n° 32.

B. Copie du xviie s., par André Du Chesne, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 41, fol. 128, d'après A.

C. Copie partielle du xviie s., par Peiresc, Bibliothèque de Carpentras, ms. 1791 (anc. ms. Peiresc, XXIII, t. I, anno 1621), fol. 424, d'après A.

D. Copie partielle du commencement du xviiie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 17709 (anc. Bouhier, 62), p. 120, n° 95, d'après C.

a. Jules Tardif, Monuments historiques, p. 84, n° 121, d'après A.

Indiqué : Alph. Wauters, Table chronologique, t. I, p. 638.

Indiqué : R. Giard, Catalogue, n° 13.

L'original, y compris la souscription de chancellerie, paraît bien avoir été tout entier écrit d'une seule main.


(Chrismon). Pippinus, gratia Dei rex Aquitanorum. Si petitionibus servorum Dei justis et rationabilibus divini cultus amore favemus, superna nos gratia muniri non diffidimus. Proinde noverit omnium fidelium nostrorum, praesentium scilicet [2] et futurorum, solertia quia quidam venerabilis abba ex Fossati monasterio, quo ecclesia in honore sancti Petri constructa est, nomine Benedictus, ad nostram veniens praesentiam et in commune ex parte omnium fratrum in eodem monasterio dege[ntium] supplicans ut quoddam [3] beneficium eis in villa nuncupante Mediana Gorcia et quartam partem de Ponpeiaci villa aspicientes ad Sangeram scilicet curtem nostram, vel quicquid in eisdem Carissimus quondam ad censum tenuit, simili modo ad censum concederemus. Cujus deprecationem pro mercedis [4] nostrae augmento adsensum praebentes, eis hanc conscriptionis cartulam fieri jussimus, per quam jubemus atque libera mente praecip[imus] ut semper in memoratis locis portionem, quam idem Carissimus habuerat, jamdictus Benedictus vel rectores ex eodem monasterio semper eam [5] habeant, teneant vel quicquid in eadem jure disponere aut ordinare voluerint absque alicujus contrarietate faciant, eo videlicet modo ut nostris partibus pro causae vestitura solidos V in censu desolvere annuatim non neglegant, et amplius ab eis exinde nemo requirere [6] aut exactare praesumat, ut in alimonia pauperum et in stipendiis ibidem Deo famulantium proficiat perennis temporibus in augmentis. Si vero tardus aut neglegens ex eodem censu praescriptus Benedictus aut aliquis rector ejusdem cenobii apparuerit, cum fide facta eum desolvat [7] et memoratum beneficium minime umquam amittant. Et ut haec a fidelibus nostris melius credatur, diligentius conservetur, de anulo nostro jussimus sigillari.

[8] (Chrismon). Saxbodus diaconus ad vicem Aldrici recognovi et s. (Signum recognitionis cum notis inclusis : Saxbodus diaconus ad vicem Aldrici recognovi et subscripsi.) (Sigillum).

[9] Data III nonas martii, anno XVI imperii domni Hludowici serenissimi augusti et XV regni nostri. Actum Aquisgrani palatio. In Dei nomine, feliciter. Amen.


Image de l'acte

Cliquez pour zoomer ou afficher en plein écran. — Consulter sur Nakala

Cliché Archives nationales de France.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook