849, 13 mars. — Quierzy.

Charles le Chauve donne à la basilique de Notre-Dame [-de-l'Ecrignole], voisine du monastère de Saint-Martin [de Tours], soumise au dit monastère et affectée à la sépulture des pauvres, des biens sis en Sellentois, savoir dans la «villa» de Balagny[-sur-Onette], un bonnier consistant en vignes, édifices et jardin, trente-cinq bonniers de terre arable, trente bonniers de bois, trois hostises; entre Mont[-l'Evêque] et Bray, vingt-quatre bonniers de terre arable; à Avilly, cent trente-et-un bonniers de terre, six bonniers de pré, trente-huit bonniers de bois, avec un serf chargé du soin des bois et son hostise, en outre, dans la même «villa», deux bonniers et demi de terre et une masure d'un arpent environ; dans la «villa Brittanorum», un petit manse, un arpent de vigne, neuf bonniers et un arpent de vignes et terres arables; dans la «villa» de «Rubridum», dix bonniers comprenant une masure et une terre arable; et, en divers lieux du Sellentois, six bonniers et demi.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-860), Vol. 1, Paris, 1943, no112.

A. Original perdu.

B. Copie de l'année 1708, collationnée à l'original par Baluze, dans Titres et pièces justificatives produits au procès (Paris, Du Mesnil, 1708, in-fol.) [appendice à la Deffense des privilèges de la noble et insigne église de St-Martin de Tours], p. 4, Bibliothèque nationale, Imprimés, Réserve F 727.

C. Copie de l'année 1721, par Jean Bouhier, Bibliothèque nationale, ms. lat. 17709, p. 96, n° 66, d'après une copie de la Pancarta nigra par Du Chesne.

D. Copie du xviiie s., collationnée par Percier, conseiller-maître à la Chambre des Comptes, Archives nationales, K 186, n° 19, sans indication de source.

E. Copie du xviie s., Bibliothèque Laurentienne à Florence, ms. Ashburnham 1836 (anc. 1757), fol. 66, d'après la Pancarta nigra.

F. Copie du xviie s., par André Du Chesne, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 47, fol. 180, d'après la Pancarte alia.

G. Copie abrégée de l'année 1643, par Dom François Lesueur, Bibliothèque nationale, ms. lat. 13898, fol. 59 v°, n° 31, d'après la Pancarta alia, fol. 34.

a. Titres et pièces justificatives... (voir plus haut sous la lettre B)

b. Dom Martène, Amplissima collectio, t. I, col. 116, d'après l'une des Pancartes.

c. Recueil des historiens de la France, t. VIII, p. 499, n° lxxxii, d'après b.

Indiqué : Georgisch, Regesta, t. I, col. 111.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 227.

Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1606.

Indiqué : Mabille, La Pancarte noire, p. 79, n° xxxiii et p. 157, n° 50.

Indiqué : Lot et Halphen, Le règne de Charles le Chauve, p. 199, n. 1.


Texte établi d'après les copies B à F.

In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Quaecumque amore Dei et reverentia sanctorum locis divinis cultibus mancipatis largitatis munere conferimus, profutura nobis ad aeternam beatitudinem feliciter obtinendam et ad praesentem vitam cum prosperitate transigendam nullatenus dubitamus. Itaque notum sit omnibus sanctae Dei Ecclesiae fidelibus et nostris, praesentibus atque futuris, quia, pro redemptione peccatorum nostrorum, complacuit nobis quasdam res nostrae proprietatis sitas in pago Silvanectensi conferre et delegare basilicae non longe a monasterio sacratissimi patris Martini, sub honore sanctae Dei genitricis Mariae et sanctorum apostolorum Petri et Pauli, Johannis quoque Baptistae ac sancti Dionisii gloriosi martyris necnon et beati Martini aliorumque sanctorum constructae sive fundatae et ad sepulturam pauperum deputatae, simulque sacrosancto sepulchro antefati praeclarissimi confessoris et patroni nostri Martini speciali adhesione subjectae. Sunt autem ipsae res in praemisso pago sitae, hoc est in villa Baliniaco inter vineam et edificia et gardinium sive cortem bunuarium unum, de terra arabili bunuaria triginta quinque, [de] silva bunuaria triginta; sunt etiam ibi hospitia tria quorum unicuique appendent de terra arabili bunuaria sex et aripenni duo; in alio siquidem loco, id est inter montem Agebodi et locum qui dicitur Bragio, de terra arabili sive mansionili et cultoribus bunuaria viginti quatuor, et in Aviliaco de terra culta vel inculta bunuaria centum triginta unum, et de prato bunuaria sex, de silva bunuaria triginta octo; est etiam ibi mancipium unum, Harigarius nomine, quod habet hospitium unum unde providet eandem silvam sibi commissam; praeterea in villa Brittanorum mansellum unum, et de vinea aripennem unum, et inter vineas terrasque arabiles bunuaria novem et aripennem unum; in villa vero Rubrido, inter mansuram et terram arabilem bunuaria decem, et inter ea, in villa Aviliaco, de terra bunuaria duo et medium, et mansuram unam quae habet plus minusve aripennem unum, et per diversa loca in ipso pago bunuaria sex et medium; has denique res praemissae basilicae ad sepulturam pauperum structae et sacrosancto sepulchro beati Martini subjectae pleniter conferimus et regaliter delegamus ut quicquid ex eis fieri aut exigi ecclesiastico jure potest ejusdem loci honestatibus et necessitatibus sive utilitatibus per omnia tempora praebeat conferatque supplementum et animae nostrae prosit in adjutorium. Constituimus etiam ut ejus ordinatione eadem basilica cum omnibus sibi appendentibus et his et aliis rebus agatur et disponatur, cui commissa omni tempore saepe memorati sacrosancti sepulchri fuerit observantiae obedientia nullique aliquando has easdem res aut alias ipsi basilicae pertinentes in alios praeterquam dicimus retorquere aut redigere liceat usus. Et ut haec nostrae collationis auctoritas semper firmior habeatur, manu nostra eam subter firmavimus et de anulo nostro sigillari jussimus.

Signum (Monogramma) Karoli gloriosissimi regis.

Aeneas notarius ad vicem Hludowici recognovit et subscripsit.

Data III idus martii, indictione XII, in anno VIIII regni Karoli gloriosissimi regis. Actum in Carisiaco palatio regio. In Dei nomine feliciter. Amen.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook