850, 17 avril. — Servais.

Charles le Chauve, à la prière de Loup, évêque de Châlons-sur-Marne, confirme l'affectation faite par Loup et ses prédécesseurs d'un certain nombre de «villae» de l'église de Châlons à l'entretien des chanoines, savoir «Liffion», Thibie, la chapelle Notre-Dame construite près des murs de la cité, «Pluderei curtis», «Acocucius», Vieux-Châlons, le bord de la Marne à Châlons (litus Catalaunis) depuis le gué de Hémon (a vado Haimonis) jusqu'à Condé sur une largeur de quinze pieds, Chevigny, Ablancourt, Aulnay [-l'Aître], ainsi que les nones et dîmes des autres biens ayant fait partie du patrimoine de l'église de Châlons et qui lui sont dues par leurs détenteurs; il confirme en outre toutes les attributions et donations faites aux chanoines par l'évêque Bobo, par Loup ou par de simples fidèles.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-860), Vol. 1, Paris, 1943, no125.

A. Original perdu.

B. Copie de la fin du xie ou du début du xiie s., par le chantre Guérin, dans le Grand cartulaire de Saint-Étienne de Châlons, Archives de la Marne, G IV 462, fol. 4 v°, sous le titre: «Preceptum Karoli regis quod fratribus sancti Stephani de eorum villis fecit tempore Lupi episcopi».

C. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection de Champagne, vol. 9, fol. 85, d'après B.

D. Copie cancellée du xviiie s., ibidem, fol. 62 v°, d'après B.

E. Copie du xviiie s., par Dom François, Pièces justificatives..., Bibliothèque de Châlons-sur-Marne, ms., 1262, fol. 11, d'après B.

a. P. Pélicier, Cartulaire du chapitre de l'église cathédrale de Châlons-sur-Marne par le chantre Warin, p. 6, d'après B.

Indiqué : Lot et Halphen, Le règne de Charles le Chauve, p. 209, n. 3.


In nomine sanctę et individuę Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Si utilitatibus ęcclesiarum Dei et necessitatibus in eisdem Christo famulantium ad peticionem sacerdotum quibus commissę officio regendi esse noscuntur sagaciter providemus, regię celsitudinis operibus consuescimus ac per hoc facilius nos ęternam beatitudinem adepturos nullatenus dubitamus. Igitur notum sit omnibus sanctę Dei Ecclesię fidelibus et nostris, presentibus atque futuris, quia vir venerabilis Lupus, Cathalaunensis ecclesię episcopus, culminis nostri adiens sublimitatem, humiliter peciit ut quasdam ecclesię suę villas, a suis antecessoribus religiosis viris et ab eo honestatibus ejusdem ecclesię suę et stipendiis canonicorum ibi consistentium deputatas, denuo per celsitudinis nostrae preceptum eisdem usibus eadem constitutione permanendos confirmare dignaremur. Ejus, inquam, saluberrimam admonitionem et benignam petitionem clementer audientes, assensum sibi prebuisse cunctis notum esse volumus. Earumdem namque villarum sive rerum vocabula sic habentur: Liffion, Thetbiacus, capella sanctę Marię non longe a muro civitatis structa cum suis pertinentiis, Pluderei curtis, Acocucius, Vetus Cathalaunis, litus Catalaunis a vado Haimonis usque Condiacum XV pedes in latitudine, Caviniacus, Ambloniscurt et Alnidum. Has denique res cum omni earum integritate, ut presignatum est, ab eodem venerabili viro Lupo episcopo vel ab antecessoribus ejus usibus et stipendiis ecclesię suę clericorum deputatas, simul cum nonis et decimis aliarum preterea rerum quae ipsius ecclesiȩ juris fuisse noscuntur et reddi quotannis partibus ipsius debentur, et quicquid interea ad sumptus ceterasque necessitates servorum Dei, presentium ac futurorum, a Bobone, sepe dictę ipsius ecclesię olim pontifice, necnon et ab eodem reverendo antistite Lupo sive ab aliis fidelibus collata esse creduntur, per hoc altitudinis nostrae scriptum, secundum eorum devotionem et constitutionem, perpetua lege manendum regali auctoritate firmamus, videlicet ut quicquid exinde ecclesias tico jure fie[r]i aut exigi potest, juxta proprii pastoris ac presulis canonicam dispositionem, honestatibus crebro dictę ecclesię proficiat in augmentum et necessitatibus ejusdem loci canonicorum prebeat suplementum, quatinus sine aliqua necessitate pro regni nostri stabilitate omnisque populi christiani felicitate divinam misericordiam assiduis precibus eos semper implorare delectet. Ut autem hęc sublimitatis nostre auctoritas inviolabilem semper in Dei nomine obtineat firmitatem, manu nostra eam subter firmavimus et de anulo nostro sigillari jussimus.

Aeneas notarius ad vicem Hludowici recognovit.

Data XV kl. maii, indict. XIII, in anno X regni Karoli gloriosissimi regis. Actum in Silvaico palacio regio. In Dei nomine feliciter. Amen.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook