852, 10 février. — Brienne.

Charles le Chauve, à la prière d'Agius, évêque d'Orléans, confirme l'affectation, faite par le dit évêque et ses prédécesseurs aux usages des chanoines de l'église Sainte-Croix d'Orléans, de certains domaines de cette église, savoir «Maciacus», la «cella» de Saint-Martin, Sougy, Terminiers, dépendant de l'abbaye de Saint-Liphard [de Meung], et Bricy.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-860), Vol. 1, Paris, 1943, no144.

A. Original perdu.

B. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 1, fol. 191, d'après A.

C. Copie du xviiie s., par Dom Gérou, envoyée au Cabinet des Chartes le 27 mars 1765, Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 1, fol. 192, avec fac-similé des premiers mots, de la souscription de chancellerie et de la date, d'après A.

D. Copie du xvie s., collationnée en 1540-1541 au greffe du bailliage d'Orléans, Archives du Loiret, G 386 (cote provisoire), fol. 1, d'après A.

E. Copie du xviiie s., par Polluche, Bibliothèque d'Orléans, ms. 552 (anc. 4333), p. 267, d'après un cartulaire, avec corrections d'une autre main que la copie, revue sur A.

F. Copie de janvier 1667, par Baluze, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 78, fol. 18 (anc. p. 35), d'après le Chartularium vetus ecclesiae Aurelianensis, ch. n° xxxv.

G. Copie du xviie s., par Charles Le Cointe, Bibliothèque nationale, ms. lat. 17674, fol. 169, d'après le Chartularium vetus.

H. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 11897 (Anecdota, t. XII), fol. 104, d'après a.

a. Baluze, Capitularia regum Francorum, t. II, col. 1460, n° lxxii, d'après le Chartularium vetus (année 851).

b. Recueil des historiens de la France, t. VIII, p. 517, n° civ, soit-disant d'après a (année 851).

c. Ch. Cuissard, Les chanoines et les dignitaires de la cathédrale d'Orléans, dans les Mémoires de la Société archéologique et historique de l'Orléanais, t. XXVIII (1902), p. 229, d'après E, (10 février 856).

d. Thillier et Jarry, Cartulaire de Sainte-Croix d'Orléans, p. 68, n° xxxv, d'après CDF, (11 février 851).

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 232 (année 851).

Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1626 (même année).

Les éléments chronologiques ne concordent pas. Le 10 février de la 12e année du règne répond au 10 février 852, mais la 14e indiction est celle de l'année 851.


Texte établi d'après les copies B à G et d'après a. Les graphies ae, e, ci, ti sont celles de B.

In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Si sacerdotum Christi admonitionibus sive petitionibus benignum assensum praebemus, regiae celsitudinis opera frequentamus. Itaque notum sit omnibus sanctae Dei Ecclesiae fidelibus et nostris, presentibus atque futuris, quia venerabilis vir Agius, Aurelianensis ecclesiae episcopus, ad nostram sublimitatem accedens, reverenter innotuit a predecessoribus suis atque ex eorum imitatione a se quoque quasdam villas ecclesiae suae in honore sanctae et vivificae Crucis fundatae usibus et stipendiis canonicorum inibi Deo servientium deputatas fore petiitque suppliciter mansuetudinem nostram ut nostrae auctoritatis scriptum fieri juberemus, per quod earumdem villarum ab antecessoribus suis, ut dictum est, et ab eo rationabiliter facta deputatio nostris et futuris temporibus sine suorum successorum aut alterius personae immutatione maneret immobilis et intacta. Sunt autem earumdem villarum vocabula haec, Maciacus cum villis et appendiciis suis, cella sancti Martini et Silgiacus cum villis et adjacenciis suis, ex abbatia vero sancti Liphardi Termeneus cum appendiciis suis, Brissiacus cum integritate sua. Nos, inquam, admonitionem sive petitionem ejus clementer excipientes, hoc altitudinis nostrae praeceptum fieri jussimus, per quod praecipimus atque firmamus ut praescriptae villae cum omnibus omnium rerum adtinenciis et appendiciis absque cujuslibet immutatione aut substractione prescriptae sanctae Crucis ecclesiae canonicorum usibus et stipendiis, nostris ac futuris temporibus, perpetua lege habeantur et teneantur, videlicet ut quicquid ex eis juste et rationabiliter fieri potest utilitatibus et necessitatibus memoratorum clericorum secundum administrationem proprii pontificis semper praebeat augmentum ac supplementum. Ut autem haec magnitudinis nostrae confirmatio pleniorem in Dei nomine obtineat vigorem, de anulo nostro subter eam jussimus sigillari.

(Chrismon) Bartholomeus notarius ad vicem Hludowici recognovi et s. (Signum recognitionis in quo sunt notae.) (Locus sigilli).

Data IIII idus febr., indictione XIIII, in anno XII regni Karoli gloriosissimi regis. Actum in villa Brionna. In Dei nomine feliciter. AHHN.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook