852, 25 février. — Quierzy.

Charles le Chauve, à la demande du comte Guérin (Werinus), confirme un échange de biens, sis au «pagus» de Beaune, entre le dit comte, d'une part, et Ougier (Odulgarius) et sa femme Béliard (Beliardis), d'autre part, Guérin cédant à Ougier divers manses du domaine de Sainte-Marie, savoir un manse à «Veronna» (?), quatre manses à Corgengoux, un manse au Puiset, en échange de deux manses et d'un «villaris» avec un moulin à Bouilland, d'un manse à «Torciacus», de deux manses à Chancelet, de deux manses dans un lieu indéterminé, d'un manse à Saussey (?), d'un manse à Orches, d'un manse dans un autre lieu indéterminé, cédés par Ougier et sa femme à l'église de Sainte-Marie et au comte Guérin.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-860), Vol. 1, Paris, 1943, no146.

A. Original. Parchemin, autrefois scellé. Hauteur, 524 mm. à gauche, 540 mm. à droite; largeur, 700 mm. en haut, 715 mm. en bas. Archives de Saône-et-Loire, série G non coté (Fonds du chapitre de l'église d'Autun).

B. Copie du xviiie s., par Dom Aubrée, Bibliothèque nationale, Collection de Bourgogne, vol. 108, fol. 1, d'après A.

C. Copie du xviiie s., par le même, Bibliothèque nationale, Collection de Bourgogne, vol. 111, fol. 1, d'après A.

a. H. Géraud, Deux chartes inédites de Charles le Chauve, dans la Bibliothèque de l'École des Chartes, 1re série, t. I (1839-1840), p. 212, d'après A.

b. L. Lex, Archives de Saône-et-Loire. Documents originaux antérieurs à l'an mille, p. 4, n° III, d'après A.

Fac-similé : de l'original: Lot, Lauer et Tessier, Diplomata Karolinorum, III, pl. xxxvii.

Indiqué : Jusselin, Notes tironiennes de quelques diplômes de Charles le Chauve, dans la Bibliothèque de l'École des Chartes, t. XCVIII (1937), p. 14, avec fac-similé des notes.

Le mauvais état du parchemin a fait disparaître un grand nombre de mots. Les copies B et C de Dom Aubrée montrent que le parchemin était déjà fort abîmé lorsque ce bénédictin les exécuta; il a cependant lu quelques mots aujourd'hui illisibles. Les mots ou syllabes disparus en A sont ici entre crochets; nous les avons restitués soit grâce à B et C, soit par comparaison avec d'autres diplômes originaux confirmatifs d'échanges.


(Chrismon) In [nomine] sanctae [et individuae Trini]tatis. Karolus gratia Dei rex. Si enim ea quae fideles regni nostri pro eorum oportunitatibus inter se commutaverint nostris confir[mamus edictis, regiam] [2] consuetudinem [e]xerce[mus]. Itaque notum sit omnibus fidelibus sanctae Dei Ecles[iae ac nostris], presentibus scilicet atque futuris, quia dilectus et amabilis nobis comes, vir illuster Werinus, culminis nostri adiens subli[mitatem, innotuit qualiter ipse et] [3] Odulg[arius quasdam re]s pro ambarum partium oportunitate [inter] se commutassent. Dedit namque memoratus Weri[nus] comes ex ratione sanctae Mariae partibus jam dicti Odulgarii in p[ago Belnensi, ..... man]sum unum Rada[u] ..... [4] vo[catur] Veronna, et in alio loco in eodem pago, in villa q[uae dicit]ur Cortis Geingulfi, mansa quattuor, et in tertio loco [in eodem] pago, in villa quae dicitur Puteolus, mansum unum. [Et e con]tra, in compensatione ejusdem meriti [dedit prae]dictus [5] Odulgarius et uxor sua Beliardis, in jus ecclesiasticum ad h[a]bendum, partibus sanctae Mariae vel Werini comitis, de eorum proprio, mansa duo et villarem unum cum farinario, in jam dicto pago, [in vi]lla quae vocatur Bullientes, et in alio loco in eodem p[ago, in villa] [6] quae vocatur Torciacus, mansum unum, et in tertio loco in ipso pago, in villa quae dicitur Cancelladus, mansa duo, et in alio loco in eodem pago, in villa quae voc[atur ..... mans]a duo, et in alio loco in jam dicto pago, in villa quae d[icitur] [7] Calciacus, octavum mansum et alias quasdam res, et in alio loco in eodem pago, in villa quae vocatur Orcadus, mansum unum, et in eodem pago, in loco qui dicitur .. asinarias, mansu[m unum. U]nde et duas commutationes pari tenore conscriptas manibusque [8] bonorum hominum roboratas nobis ad relegendum obtulit, sed pro integra firmitate petiit celsitudinis nostrae preceptum desuper fieri. Cujus ergo preces assensum prebentes, hoc altitudinis nostrae preceptum fieri jussimus, per quod precipimus [9] atque firmamus ut quicquid pars juste et rationabiliter alteri contulit parti, sicut in jam dictis commutationibus plenius continetur, jure firmissimo teneat atque possideat. Et ut haec nostrae auctoritatis preceptio pleniorem semper [in Dei] [10] nomine obtineat vigorem, de anulo nostro subter eam jussimus sigillari.

[11] (Chrismon) Gislebertus notarius ad vicem Hludowici recognovit et s. (Signum recognitionis, in quo notae: Subscripsit indignus diaconus, et au-dessous: We-ri-nus et Ge-i-lo clericus am-bas-ci-a-verunt.)

[12] Data VI kal. mar., anno XII, indictione XV, regnante Karolo glorioso rege. Actum Karisiaco villa regis palatii. In Dei nomine feliciter. Amen. (Nota) Amen.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook