852, 3 avril. — Quierzy.

Charles le Chauve, à la prière de Robert [le Fort], recteur de Marmoutier, restitue ou confirme aux frères vivant dans le monastère pour être affectés à leurs besoins, la «villa» de Saint-Barthélemy (Briga) avec les «villulae» de Champigny, Chançay, Parçay, Neuville, La Boire, «Nobgentis», Villaine, Chavigny, les hommes résidant sur ces «villulae» et dans les endroits qui en dépendent, tels que «Bauciacus», «Vitriacus», Montreuil, «Caduttiacus», «Filgarias», «Buxedus», «Cadoedus», «Villacuc», «Mala Familia», «Villa Senatoris», Châtre, «Lapdosus», Saint-Ouen (Pinus), l'église de Saint-Symphorien sur la Loire avec le port des deux côtés du fleuve, la porterie du monastère, ses dépendances et notamment les «villulae» de Maisons, «Columbarium», «Coculata» et La Jarrie. Il prescrit de servir sur les revenus de ces biens deux repas par an aux frères, l'un le jour anniversaire de la mort de son père, l'empereur Louis (20 juin), l'autre le jour anniversaire de sa naissance (13 juin), le deuxième repas devant être servi après sa, mort, le jour anniversaire de celle-ci.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-860), Vol. 1, Paris, 1943, no147.

A. Original perdu.

B. Copie du xviiie s., par Dom Étienne Eyme, avec calque du chrismon initial, de l'invocation et des premiers mots de la notification, Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 1, fol. 204, d'après A.

C. Copie du xviie s., exécutée par ou pour Gaignières, Bibliothèque nationale, ms. lat. 54314, p. 13, d'après A.

D. Copie du xviie s., par Dom Martène, Bibliothèque nationale, ms. lat. 12878, fol. 25, «ex autographo», d'après A.

E. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection de Touraine, vol. 1, p. 92, n° 75.

F. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection Bréquigny, vol. 46, fol. 86, d'après E.

a. Recueil des historiens de la France, t. VIII, p. 520, n° cix, «ex chartulario ejusdem monasterii».

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 234.

Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1632.


Texte établi d'après BCDE. Orthographe de B, sauf indication contraire.

(Chrismon) In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Quicquid pro utilitate et sublevanda necessitate servorum Dei efficere contendimus, profuturum nobis ad aeternam beatitudinem facilius obtinendam omnino confidimus. Itaque notum sit omnibus sanctae Dei Aecclesiae fidelibus et nostris, presentibus atque futuris, quia per deprecationem illustris viri Rotberti, rectoris monasterii sancti Martini quod Majus monasterium dicitur, complacuit clementiae nostrae quasdam villas quarum prima dicitur Briga, quae est prope memoratum monasterium cum omni integritate, quantumcumque ad eandem villam aspicit vel pertinere videtur, cum agris et territoriis, pratis, vineis, silvis, villulis quarum nomina sunt Campaniacus, Cansiacus, Partiacus, Novilla, Beria, Nobgentis, Vitlena, Cavanicus, et cum hominibus in eisdem villulis vel in aliis locellis ad easdem aspicientibus, sicut sunt Bauciacus, Vitriacus. Monasteriolus, Caduttiacus, Filgarias, Buxedus, Cadoedus, Villacuc, Mala Familia, Villa Senatoris, Castra, Lapdosus, Pinus commanentibus, necnon etiam aecclesiam sancti Simphoriani supra Ligeris alveum cum portu utriusquae ripae, portariam quoque ejusdem monasterii prope eundem sitam cum omni integritate, quantumcumque ad eandem portariam aspicit vel pertinere videtur, cum villulis quarum haec sunt nomina, Mansiones, Columbarium, Coculata et Garria, usibus et stipendiis fratrum jam dicti monasterii perpetua lege habendas eisdem predictis fratribus reddere et confirmare. Unde etiam precellentiae nostrae preceptum hoc fieri jussimus, per quod precipimus atque firmamus ut nulli rectorum ejusdem loci nostris aut futuris temporibus eas in alios usus liceat retorquere vel minorare, nec cuilibet beneficiario de omnibus superius memoratis rebus jure habendum donare presumat, sed, sicut presignatum est, usibus et stipendiis memoratorum prefati monasterii clericorum sine aliqua, sicut memoratum est, minoratione, perennis temporibus habeantur, nostraque constitutione refectiones duae omnibus annis, juxta quod possibile est, saepe dictis fratribus ex eisdem preparentur, hoc est una in die depositionis domni et genitoris nostri Hludovici imperatoris, quae est duodecimo kalendas julii, qua die etiam et memoria habeatur genitricis nostrae Judith augustae, altera vero idus junii, qua constat nos in hoc mundo natum fuisse, quae dies nostrae nativitatis post obitum nostrum in die depositionis nostrae celebratur eodem cultu recolenda; caeterum vero quod superesse potest necessitatibus eorum ex saepe dictis villis absque negligentia aut minoratione omnibus temporibus habeatur. Ut autem haec altitudinis nostrae praeceptio inprevaricabilem semper in Dei nomine obtineat firmitatem, de anulo nostro subter eam jussimus sigillari.

Signum (Monogramma) Karoli gloriosissimi regis.

(Chrismon) Bartholomeus notarius ad vicem Hludovici recognovit et subscripsit (Signum recognitionis). (Locus sigilli).

Data III non. april., indictione XV, anno XII regnante Karolo gloriosissimo rege. Actum in Carisiaco palatio regio. In Dei nomine feliciter. Amen. Pardulus.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook