854, 31 octobre. — Bézu.

Charles le Chauve donne à Ganelon (Wenilo), son fidèle, des biens sis en Etampois, savoir à Obterre, le manse seigneurial, plus un manse et demi et cinq hostises, et à Baudreville (?), treize manses.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-860), Vol. 1, Paris, 1943, no168.

A. Original. Parchemin autrefois scellé. Hauteur, 535 mm. à gauche, 495 mm. à droite; largeur, 583 mm. en haut, 570 mm. en bas. Archives nationales, K 12, n° 4 (ancien fonds de Saint-Denis).

B. Copie du xviie siècle, par Dom Michel Germain, Bibliothèque nationale, Collection de Picardie, vol. 195, fol. 143, et ms. français 20851, fol. 69, d'après A.

C. Copie informe du xviiie siècle, avec un dessin du monogramme, sous le titre: «Praeceptum Caroli Calvi quo praedia quaedam in pago Stampinsi sita Weniloni conceduntur», Archives nationales, K 12, n° 4.

a. Mabillon, De re diplomatica, p. 532, n° xci, d'après A.

b. Recueil des historiens de la France t. VIII, p. 537, n° cxxviii, d'après a.

c. Tardif, Cartons des rois, p. 105, n° 166, d'après A.

Fac-similé : de l'original: Lot, Lauer et Tessier, Diplomata Karolinorum, IV, pl. ii.

Indiqué : Georgisch, Regesta, t. I, col. 116.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 241.

Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1653.

Indiqué : Jusselin, Liste chronologique... dans Le Moyen Age, t. XXXIX (1929), p. 226, avec fac-similé des notes.


In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Regalis celsitudinis moris est fideles suos donis multiplicibus et honoribus ingentibus honorare atque sublimare. [2] Proinde ergo nos, morem parentum regum videlicet praedecessorum nostrorum sequentes, conplacuit clementiae nostrae quendam fidelem regni nostri nomine Wenilonem de [qui]busdam rebus nostrae proprietatis [3] honorare. Idcirco notum esse volumus cunctis fidelibus sanctae Dei Ecclesiae et nostris, praesentibus scilicet atque futuris, quia concedimus ad proprium jam fato fideli nostro Weniloni quasdam [4] res nostrae propriaetatis, quae sunt site in pago Stampinse, in loco qui dicitur Alba terra, mansum dominicatum cum alium mansum unum et dimidium et ospicia quinque et in Bauterivillare mansos tredecim. Unde etiam prae-[5]-cellentiae nostrae praeceptum hoc fieri jussimus, per quod memoratos mansos cum omnium rerum summa integritate, id est cum domibus ceterisque edificiis, terris cultis et incultis, vineis, silvis, pratis, pascuis, aquis aquarumve [6] decursibus, molendinis, exitibus et regressibus, et omnibus suis adjacentiis, cum mancipiis quoque utriusque sexus desuper commanentibus et ad eosdem mansos jure pertinentibus, sicut supra dictum est, memorato fidili [7] nostro Weniloni integerrime ad proprium concedimus et de nostro jure in jus ac potestatem illius sollemni donatione transferimus, eo videlicet modo ut quicquid exinde ab hodierna die et tempore pro sua utilitate et [8] commoditate facere decreverit jure proprietario libero in omnibus potiatur arbitrio faciendi. Et ut haec nostrae largitionis atque concessionis auctoritas inviolabilis perseveret, manu nostra subter firmavimus [9] et anuli nostri inpraessione adsignari jussimus.

[10] Signum (Monogramma) Karoli gloriosissimi regis.

[11] (Chrismon) Bartholomeus notarius ad vicem Hludowici recognovit et s. (Signum recognitionis cum notis inclusis: Ge-i-le-nus am-bas-ci-a-vit.) (Locus sigilli.)

[12] Data pridie kl. novemb., anno XV regnante Karolo glorioso rege, indictione II, Actum Basiu palatio regio. In Dei nomine feliciter. Amen.


Image de l'acte

Cliquez pour zoomer ou afficher en plein écran. — Consulter sur Nakala

Cliché Archives nationales de France.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook