843, 23 janvier. — Saint-Vaast d'Arras.
Charles le Chauve donne en toute propriété à Sifroy (Sicfridus), son fidèle, en récompense de ses services, Canohès en Roussillon, Prades en Conflent, «Montelianos» et «Hencurrio» (?) en Cerdagne, le val d'Andorre dans le «pagus» d'Urgel.
A. Original perdu.
B. Copie du xviie siècle, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 107, fol. 411v°, à la fin d'une transcription de la chronique de Moissac, le tout, extrait d'un manuscrit du monastère de Saint-Martin-de-Canigou.
a. P. de Marca, Marca hispanica, col. 778, n° xv, «ex veteri codice Canigonensi ms.», d'après la même source que B ou plus probablement d'après B corrigé et amendé.
b. Recueil des historiens de la France, t. VIII, p. 436, n° xii, d'après a.
c. Histoire générale de Languedoc, éd. Privat, t. II, col. 217, n° 103, d'après a.
d. Ramon d'Abadal i de Vinyals, Catalunya carolingia (1952), t. II, 2e partie.
Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 208.
Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1538.
Indiqué : Lot et Halphen, Le règne de Charles le Chauve, p. 61, n. 6.
Le texte, tel qu'on peut l'établir d'après B et a, laisse subsister des incertitudes.
In nomine sancte et individue Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Si enim congruis et oportunis fidelium nostrorum petitionibus libenter assensum prebere non differimus, regie dignitatis debitam consuetudinem exercemus, devoteque ac fideliter nobis jure famulantes honoribus plurimis honoramus, non solum in hoc predecessorum regum actus imitamur, verum etiam in hoc eosdem nobis devotiores ac fideliores nullatenus affore dubitamus. Quocirca noverit omnium sanctae Dei Ecclesiae nostrorumque fidelium, tam presentium quam et futurorum, sollertia quia concedimus cuidam fideli nostro nomine Sicfrido et per hanc nostram auctoritatem largimur ob devotionem servitii seu compendium quasdam res juris nostri que ita noscuntur fore, in pago Ruscilione villa videlicet que vocatur Kanoas cum suis omnibus appendiciis, et in pago Confluente villa que vocatur Prata cum mancipiis que ad idem Confluente pertinent, seu etiam in pago Cerdanie villa que vocatur Montelianos et Hencurrio, in pago Orjel villa que vocatur vallis Andorra cum suis omnibus appendiciis, totum ad integrum, per hanc nostram largitionem, sicut nos habere cernebamur, ea videlicet conditione ut quemadmodum de reliquis rebus suis proprietatibus ac suprascriptis rebus cum omni integritate per hunc nostrum largitionis preceptum cum mancipiis utriusque sexus, cum terris, pratis, pascuis, silvis, montanis, aquis, aquarum decursibus et omnibus adjacentiis vel quicquid dici aut nominari potest, liberam et firmissimam in omnibus habeat potestatem faciendi quicquid elegerit, tam donandi quam vendendi seu commutandi vel etiam heredibus relinquendi. Et ut haec auctoritas verius credatur atque permaneat, manu nostra subter firmavimus et anuli nostri impressione decrevimus sigillari.
Signum Karoli gloriosissimi regis.
Aeneas notarius ad vicem Ludovici recognovi.
Data decimo kalendas februarias, indictione VI, anno III regni precellentissimi regis Karoli. Actum Atravato monasterio sancti Vedasti. In Dei nomine. Amen.