859, 12 août. — Quierzy.
Charles le Chauve, à la prière de la reine Ermentrude et de l'évêque Erchanré (Erchenraus), restitue à l'église de Châlons[-sur Marne] des biens distraits de son patrimoine, savoir en Châlonnais, l'abbaye de Saint-Sulpice tenue par Bernard, Jaalons[-les-Vignes] et Vert[-la-Gravelle], tenus par Odelbertus, Coole tenu par Guérin (Warinus); dans le «pagus» de Brienne, Lignon tenu par Ermenoldus; dans le Sénonais, Fleurigny tenu par Elinardus, et plus généralement tous les biens de l'église de Châlons détenus par les dits fidèles, la restitution ne devant prendre effet qu'après la mort des détenteurs actuels.
A. Original perdu.
B. Copie de la fin du xie ou du début du xiie s., par le chantre Guérin, dans le Grand Cartulaire de Saint-Étienne-de-Châlons, Archives de la Marne, G iv 462, fol. 10 v°, sous le titre: «Preceptum Karoli regis de abbatia Sancti Sulpicii et villa Gelonis et vico Berno et villa Linonis et villa quȩ appellatur Floriniacus».
C. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection de Champagne, vol. 9, fol. 91 v°, d'après B.
D. Copie du xviiie s., par dom Jean François, dans Pièces justificatives..., Bibliothèque de Châlons-sur-Marne, ms. 1263, fol. 15, d'après B.
a. [P. Pélicier], Cartulaire du chapitre de l'église cathédrale de Châlons-sur-Marne par le chantre Warin, p. 13, d'après B.
In nomine sanctȩ et individuȩ Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Si nostrorum et Ecclesiȩ Dei fidelium precibus favemus, regium morem exercere videmur ac per hoc id quoque quod instituimus perhenniter volumus esse mansurum. Igitur noverit omnium sanctȩ Dei Ecclesiȩ fidelium et nostrorum, tam presentium quam et futurorum, sollertia quia nos, ob emolumentum mercedis animȩ nostrȩ et ad deprecationem carissimȩ nobis conjugis Yrmintrudis, refundimus ac restituimus quasdam res cuidam sanctȩ matri ecclesiae Cathalaunensium, quȩ est in honore sancti Stephani, cui etiam preesse videtur quidam venerabilis pontifex nobisque gratissimus nomine Erchenraus, eo quoque super hoc deprecante, quȩ res sunt sitȩ in pago Cathalaunensi, hoc est abbatia sancti Sulpicii, quam Bernardus habere videtur, cum omnibus appendiciis suis, et villa que dicitur Gelonis ac Vicobernum quas obtinet Odelbertus, necnon et villa Coslus, quam habere cernitur Warinus, cum omnibus appendiciis earum; et in pago Breonensi, villa Linonis quam tenet Ermenoldus; atque in pago Senonensi, villa quȩ appellatur Floriniacus, quam habere videtur Elinardus, cum omni integritate et appendiciis earum, ac quicquid idem fideles nostri de rebus sancti Stephani habere dinoscuntur. Ipsȩ enim res olim per incuriam et malivolorum hominum violentiam ab eadem ecclesia distractȩ esse noscuntur, sed nos qui utique earum ecclesiarum et res tutari atque augmentari gaudemus, denuo eidem prefatȩ ecclesiȩ, post predictorum hominum qui easdem nunc tenere videntur excessum vitȩ aut ipsarum rerum amissionem quamlibet, refundimus ac restitui gaudemus. Unde hoc altitudinis nostre preceptum fieri ac predicto presuli et ejus ecclesiae reddi jussimus, per quod, post obitum, sicut dictum est, ipsarum rerum presentium dominorum vel amissionem quamlibet earum, prenotatȩ sanctȩ matri ecclesiȩ perhenniter easdem res mancipandas restituimus ac delegamus, eo videlicet modo ut abhinc et in reliquum valeant rectores memoratȩ ecclesiȩ easdem res cum omni suarum integritate ȩternaliter et ordinando possidere et possidendo legaliter ordinare. Et ut hȩc nostrȩ restitutionis auctoritas majorem in Dei nomine per superventura tempora obtineat vigorem, manu propria subter eam firmavimus et anuli nostri impressione jussimus assignari.
Folchricus diaconus ad vicem Hludowici recognovit.
Data pridie id. aug., indictione VII, anno XX regnante Karolo gloriosissimo rege. Actum Carisiaco palacio regio. In Dei nomine feliciter. Amen.