876, 27 février. — «Sophia», près de Pavie.
Charles le Chauve donne à Ansbert, archevêque de Milan, des biens-fonds faisant partie de la dotation des comtes de Pavie et sis aux confins de la ville de Milan dans les «villulae» appelées «Cavannacus» et «Evornacus».
A. Original. Parchemin autrefois scellé. Hauteur, 397 mm. à gauche, 417 mm. à droite; largeur, 450 mm. en haut, 430 mm. en bas. Archivio di Stato, à Milan, Museo diplomatico, cartella IV, doc. n° 118 (91).
a. Jean-Pierre Puricelli, Ambrosianae Mediolani basilicae ac monasterii hodie Cistertiensis monumenta... (1645), p. 223, d'après A, texte reproduit dans l'édition de 1722 (Thesaurus antiquitatum et historiarum Italiae..., t. IV, 1re partie), col. 106.
b. Ughelli, Italia sacra, 2e éd., t. IV (1719), p. 87, d'après a.
c. Angelo Fumagalli, Codice diplomatico Sant' Ambrosiano... (1805), p. 442, d'après A.
d. Codex diplomaticus Longobardiae (Historiae patriae monumenta, t. XIII, 1873), col. 445, n° cclxv, «ex autographo in archivo S. Fidelis Mediol.», d'après A.
Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 301.
Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1791.
In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus ejusdem omnipotentis Dei gratia imperator augustus. Quanto amplius nostrorum fidelium maximeque sacrorum pontificum votis augustalis [2] nostra largitas faverit, tanto amplius sibi devotiores efficit et circa suum obsequium promptiores reddit. Idcirco universorum sanctae Dei Ecclesie nostrorumque fidelium, presentium videlicet ac futurorum, [3] comperiat unanimitas eo quod nos, devotissimum circa nostram excellentiam Ansberti reverentissimi Mediolanensis archiepiscopi liquido perpendentes affectum, quasdam casellas ad comitatum Papiensem [4] pertinentes quae rejacent in finibus praefatae Mediolanensis urbis in villulis quae antiquo vocabulo Cavannacum et Evornacum [dicuntur] terrasque ad easdem casellas respicientes quae sunt per mensuram [5] legitimam juges quinquaginta eidem venerando pontifici [piissimo] fideli nostro augustaliter donamus, concedimus atque in perpetuum [per hanc] nostrae munificentiae paginam confirmamus, ut habeat [6] atque possideat ex hoc nunc et deinceps tam supra taxatas casellas quamque et omnes terrulas quae ad ipsas pertinere noscuntur quanta[e]cumque in prenominatis villulis ex antedicto comitatu Papiense [7] fuerint inventae, omni nostra nostrorumque successorum vel quorumlibet partis puplicae exactorum repeticione, deminoratione aut quacumque injusta contra ipsum vel cui eas ipse reliquerit [8] molestatione penitus remota Precipientes ergo jubemus ut nullus dux, comes, gastaldio vel aliquis puplicus actionator ullam praelibato archiepiscopo pro antelaris casellis aut rebus ad ipsas pertinentibus [9] inquietudinem inferre presumat. Quod qui temptasse convictus fuerit, tamquam imperialis praecepti temerarius contemptor duodecim libras auri obrizi componere cogatur eidem [10] reverendo presuli vel cui ipse instituerit. Et ut hoc nostrae celsitudinis donativum stabile atque inconvulsum perpetuis temporibus habeatur et ab universis successoribus nostris diligentius [11] [observetur, manu propria] illud inscriptione insignitum et anuli nostri signatum jussimus [roborandum].
[12] Signum [Karoli] (Monogramma) gloriosissimi imperatoris.
[13] (Chrismon) Audacher notarius ad vicem Gauzleni [recognovit et] subscripsit. (Signum recognitionis cum verbo incluso: Ans[bertu]s (?) et locus sigilli).
[14] Datum IIII kl. mar., anno XXXVI regnante Karolo imperatore in F[rancia et]..... Actum Sophia juxta Papiam. In Dei nomine feliciter. Amen.