877, 23 février. — Compiègne.

Charles le Chauve, à la prière de l'évêque Augier (Adalgarius), donne à l'église Saint-Nazaire d'Autun le monastère royal de Flavigny avec son annexe de Corbigny, à charge pour l'évêque d'augmenter le nombre des chanoines et d'aménager la vie canoniale.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-877), Vol. 2, Paris, 1955, no420.

A. Original perdu.

B. Copie de la fin du xviie s., Bibliothèque de Dijon, ms. 1328 (Juigné 17), fol. 28, sous le titre: «Preceptum Flaviniacensis coenobii», d'après un cartulaire de l'église d'Autun, du xiie s.

C. Copie du xviie s., Bibliothèque de Dijon, ms. 1411 (Juigné 44, 1), fol. 112, sous le même titre qu'en B et d'après le même cartulaire.

D. Copie du xviiie s., par Dom Plancher, Bibliothèque nationale, Collection de Bourgogne, vol. 1, fol. 138, d'après le même cartulaire que B et C.

E. Copie du xviie s., par Le Cointe, Bibliothèque nationale, ms. lat. 17674, fol. 105, «1us quaternio ex fragmento chart. Augustod.», d'après un fragment de cartulaire de l'église d'Autun.

F. Copie du xie s., Archives de Saône-et-Loire, fonds du chapitre de la cathédrale d'Autun.

a. Chifflet, Histoire de l'abbaye royale et de la ville de Tournus, preuves, p. 221, d'après A.

b. Dom Plancher, Histoire générale et particulière de Bourgogne, t. I, preuves, p. xi, n° xii, probablement d'après D.

c. Recueil des historiens de la France, t. VIII, p. 657, n° cclxix, d'après a.

d. A. de Charmasse, Cartulaire de l'église d'Autun, première et deuxième parties, p. 11, n° vii.

e. Léonce Lex, Archives de Saône-et-Loire. Documents originaux antérieurs à l'an mille, p. 10, n° vii, d'après F.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 308.

Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1806.

Le diplôme de Charles le Chauve unissant l'abbaye de Flavigny à l'église d'Autun a été confirmé par le pape Jean VIII le 29 mai 877 (Jaffé, Regesta, 2e éd., n° 3104). Privilège impérial et privilège apostolique ont été confirmés ensuite par un décret du concile de Ravenne de 877, publié par Dom Plancher, Histoire générale et particulière de Bourgogne, t. I, preuves, p. xi, n° xiii. (Cf., à propos de la date, Jaffé, Regesta, 2e éd., t. I, p. 394-395.)

Texte établi d'après les copies B à F et d'après a. Sauf indication contraire, l'orthographe est celle de a.

In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus ejusdem Dei omnipotentis misericordia imperator augustus. Si de rationibus ecclesiarum, respectu et amore Dei et domini nostri Ihesu Christi, opem ferendo consulimus, nobis, conjugi et proli imperioque nobis concesso profuturum praesentialiter et in perpetuum nullatenus dubitamus. Igitur omnium sanctae Dei Ecclesiae fidelium atque nostrorum comperiat generalis universitas quoniam Adalgarius, venerabilis Aeduorum episcopus, ad nostrae sublimitatis accedens mansuetudinem, innotuit qualiter res ejusdem episcopatus a diversis regibus detractae et abstractae sint, et cum magnae mirabilisque fuerit isdem episcopatus amplitudinis, nimiis detractionibus stupenda esset detractione adnullatus. Unde serenitatem nostram deprecatus est ut Flaviniacum nostri juris abbatiam, ubi beatissimus Christi martyr Praejectus corpore requiescit, ad quam et Corbiniacius aspicit, sancto Nazario concederemus eamque aeternaliter et inviolabiliter ipsi episcopatui concederemus. Cujus petitionibus, ob domini nostri Ihesu Christi amorem suamque nobis amabilem deprecationem, eo libentius cessimus quo nobis profuturum perspeximus amplius. Praecipientes ergo jubemus et jubentes decernimus atque statuentes inviolabiliter confirmamus ut supradicta abbatia cum omnibus ad se pertinentibus, quaesitis et adinquirendis, jam dicto sancto Nazario suisque episcopis sit aeternaliter atque sicut alias ecclesiasticas res quae simili modo a regibus et ab aliis datae sunt, praesens et futurus praesul disponat, regat atque gubernet. Hac ergo nostra donatione et canonicam suam amplificet et tam ex rebus jam dictae abbatiae quamque et ex aliis ejusdem episcopatus et numerum canonicorum augeat et ut in refectorio manducent et in dormitorio dormiant canonice ordinet. Nulla sit ergo in his rebus varietas, sed sicut aliae res episcopatus, ita et supradicta abbatia cum Corbiniaco eidem sancto viro Nazario praesentique et futuris praesulibus mancipetur, quatinus hac largitione praesens futurusque praesul, cum commissis sibi congregationibus adjutus, pro nobis, conjuge et prole imperiique statu liberius Domini misericordiam exorare libeat et liceat, salvo in hoc dono immunitatis jure sicut et in reliquis rebus ejusdem episcopatus. Ut autem hujus nostrae piae largitionis constitutio et inviolanda largitio perpetualiter maneat inconvulsa, manibus propriis eam subter firmavimus et bullarum nostrarum impressione subter jussimus insigniri.

Signum Karoli (Monogramma) gloriosissimi imperatoris augusti.

Audacer notarius ad vicem Gauzlini recognovit.

Data VII kal. martii, indictione X, anno XXXVII regni domni Karoli imperatoris in Francia et imperii ejus anno II. Actum Compendio regio monasterio. In Dei nomine feliciter. Amen.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook