877, 11 juillet. — Ponthion.

Charles le Chauve, à la requête de l'abbé Hilduin, donne aux moines de Saint-Bertin pour être affectés à leur entretien divers bien sis en Ternois à Tournehem, «Menolvingahem», Beaurain, Mentque et Verton (?).

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-877), Vol. 2, Paris, 1955, no434.

A. Original perdu.

B. Copie des années 1775-1776, par Dom Dewitte, dans le Grand cartulaire de Saint-Bertin, Bibliothèque de Saint-Omer, ms. 803, t. I, n° 52, p. 71, «ex originali in theca Sauvegarde n° 2 et ex cartulario Folquini, pag. 219...», d'après A et le ms. perdu des Gesta abbatum Sithiensis coenobii, dit le Vetus Folquinus.

C. Copie de l'année 1782, Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 2, fol. 171, certifiée par Dom Dewitte «conforme à l'original dans la boîte Sauvegarde n° 2 ainsi qu'au monogramme ci figuré. Le sceau est du cartulaire de Folquin, page 219, parce qu'il est rompu par vétusté à l'original...», d'après A et le Vetus Folquinus mentionné sous la lettre B.

D. Copie du xviiie siècle, par Dom Grenier, Bibliothèque nationale, Collection de Picardie, vol. 194, fol. 236, d'après le Vetus Folquinus avec référence à A.

E. Copie du xiie s., dans une transcription des Gesta abbatum Sithiensis coenobii, livre II, nos 53 et 54, Bibliothèque de Boulogne, ms. 146 (anc. ms. 721 de la bibliothèque de Saint-Bertin), fol. 43, sous les rubriques: «Privilegium Karoli imperatoris de Turringahem» et «Exemplar».

F. Copie du xvie s., dans une transcription du même ouvrage par Dom Alard Tassart, Bibliothèque de Saint-Omer, ms. 750, fol. 75, n° 85, d'après une autre source que E.

G. Copie de l'année 1693, dans une transcription des Gesta par Dom Bertin Portebois, Bibliothèque nationale, ms. lat. nouv. acq. 275, p. 115, sous les mêmes titres qu'en E.

H. Copie du xviiie s., dans une transcription des Gesta par Dom Dewitte, Bibliothèque de Saint-Omer, ms. 815, p. 234, d'après le Vetus Folquinus mentionné sous la lettre B.

I. Copie du xviiie s., transmise par Dom Grenier, Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 1, fol. 171bis, d'après D.

J. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection de Picardie, vol. 233, fol. 54, d'après D.

K. Copie de l'année 1835, par E. Miller, dans une transcription diplomatique du ms. 146 de la Bibliothèque de Boulogne cité sous la lettre E, d'après E.

a. Guérard, Cartulaire de l'abbaye de Saint-Bertin, p. 121, n° liv, d'après E.

b. Gysseling et Koch, Diplomata belgica ante annum millesimum centesimum scripta (1950), p. 78, n° 45.

Aucune des copies, même B C D, n'a été faite exclusivement sur l'original, qui semble avoir été en fort mauvais état à l'époque de leur confection. On s'est donc contenté d'adopter les graphies de la copie C bien qu'elles ne représentent pas celles de l'original. Texte établi d'après C D E G.


In nomine sanctȩ et individuȩ Trinitatis. Karolus ejusdem Dei omnipotentis misericordia imperator augustus. Si locis divino cultui mancipatis emolumentum imperialis celsitudinis exhibemus, et ad presentem vitam facilius transigendam et ad futuram felicius obtinendam hoc nobis prodesse procul dubio confidimus. Noverit igitur omnium fidelium sanctȩ Dei Ecclesiȩ nostrorumque, tam presentium quam et futurorum, industria quoniam per deprecationem Hildwini, venerabilis abbatis, concedimus sancto Bertino et fratribus ibidem Domino militantibus ad suos usus in pago Ternensi in villa Turringahem mansum indominicatum et inter silvam et terram bunaria LIIII et mancipia XIII et mansa servilia IIII per bunaria VIII et in Menolvingahem bunaria XXX ad jam dictum mansum pertinentia et in Belrinio bunaria XV et in Menteca bunaria VIII et in Vertuno bunaria XXX. Unde hoc nostrȩ altitudinis preceptum fieri et memoratis fratribus sancti Bertini dari jussimus, per quod precipimus atque jubemus ut ab hodierna die et deinceps predictas res in suos usus assumant et exinde agendi hujusmodi licentiam habeant et eternaliter disponendi sicut et ex aliis rebus quas ad suos usus actenus possederunt, qualiter pro nostra et conjugis atque prolis incolumitate et totius imperii a Deo nobis commissi statu eos liberius exorare delectet atque ut ob remedium jam dicti Hildwini abbatis Dominum indesinenter deprecare studeant. Et ut hoc per omnia tempora inviolabiliter conservetur, manu propria subter firmavimus et anulo nostro insigniri jussimus.

Signum Karoli (Monogramma) gloriosissimi imperatoris augusti.

Audacher notarius ad vicem Gauzlini recognovit et subscripsit.

Datum V idus julii, indictione X, anno XXXVIII regni domni Karoli imperatoris in Francia et imperii secundo. Actum Pontione palatio.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook