877, 21 juillet. — Langres.

Charles le Chauve, à la prière de Francon, prévôt de Saint-Denis et de la communauté, restitue au monastère la «villa» de Silvarouvres, sur l'Aube, en Barrois, qu'une personne consacrée à Dieu, nommée Aglena, avait jadis donnée à Saint-Denis, mais qui, dans la suite, à cause de la négligence des recteurs avait été confisquée par le fisc. Une fois servi un repas aux frères le trentième jour après l'anniversaire de la mort du roi, ce qui restera des revenus de la «villa» sera employé au gré du recteur. Charles donne aussi à Saint-Denis la moitié des produits du marché qui se tient chaque semaine dans la «villa», ainsi que les tenanciers, colons, serfs, affranchis, nés sur place ou venus d'ailleurs, ruraux et urbains.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-877), Vol. 2, Paris, 1955, no439.

A. Original. Parchemin scellé. Hauteur, 800 mm. à gauche, 801 mm, à droite; largeur, 522 mm. en haut, 527 mm. en bas. Archives nationales, K 14, n° 12.

B. Copie du xive s., dans le Cartulaire de Thou ou Colbertin, Bibliothèque nationale, ms. lat. 5415, p. 89, sous la rubrique: «De villa que vocatur Ceretius sive Sopino Robore», d'après une copie perdue de A.

C. Copie de décembre 1614, par Doublet, Archives nationales, K 14, n° 12, d'après A.

D. Copie du xviie s., par André Du Chesne, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 55, fol. 361, d'après B.

E. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 17110, fol. 44, d'après B.

F. Copie du xviie ou du xviiie s., Archives nationales, LL 1160, p. 100, d'après B.

a. Doublet, Histoire de l'abbaye de Saint-Denis, p. 807, d'après C.

b. Recueil des historiens de la France, t. VIII, n° cclxxxi, d'après a.

c. Tardif, Cartons des rois, p. 135, n° 210, d'après A.

Fac-similé : Fac-similés de l'original: Mabillon, De re diplomatica, pl. XXXII (fac-similé partiel). — N. de Wailly, Éléments de paléographie, t. II, pl. 12, n° 3 (fac-similé partiel). — Lot, Lauer et Tessier, Diplomata Karolinorum, V, pl. xxii.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 311.

Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1820.

Indiqué : Musée des Archives de l'Empire, n° 72, avec un fac-similé d'une partie de la ruche.


In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus ejusdem Dei omnipotentis misericordia imperator augustus. Si sacris locis et divinis cultibus emolumentum manci-[2]-patis imperiarialis celsitudinis exhibemus, profuturum nobis hoc ad aeternam beatitudinem obtinendam et ad praesentem vitam felicius transigendam fore nullo modo dubitamus. Quocirca [3] notum sit omnibus sanctae Dei Ecclesiae fidelibus nostrisque, praesentibus scilicet atque futuris, quoniam Franco praepositus ex coenobio sancti Dionisii necnon et reliqui fratres ejusdem coenobii innotuerunt celsitudini [4] nostrae qualiter femina quaedam nomine Aglena, Deo sacrata, res quasdam suae proprietatis per cartarum instrumenta olim sancto Dionisio contulisset, quae res sitae sunt in pago Barinse [5] super fluvium Alba, id est villa quae vocatur Cerecius sive Sopinorobore cum omni integritate sua, quae res ex parte jugalis sui evenerunt, sed postea per incuriam rectorum ipsius [6] ecclesiae per bannum in fiscum regium praefatae res devenere. Petierunt itaque memoratus Franco praepositus et reliqui fratres supradicti monasterii ut easdem res sancto Dionisio [7] reddendo restitueremus. Quorum petitionibus tam ob beati Dionisii venerationem quamque etiam aeternae beatitudinis remunerationem libenter annuimus. Unde etiam [8] hoc nostrae altitudinis praeceptum fieri et jam dicto coenobio jussimus dari, per quod praedictas res cum omni plenitudine sua reddendo restituimus et perpetualiter sancto Dionisio ut olim [9] illi fuerant traditae delegamus, eo videlicet modo ut per singulos annos post diem tricesimum obitus nostri generalem fratres ex jam dicta villa refectionem accipiant, et quod super-[10]-fuerit ex praedictis rebus rector memorati coenobii prout melius judicaverit ordinet atque disponat. Medietatem denique mercati ebdomadalis quod in praefata villa [11] convenit eidem villae adjungimus et sancti Dionisii partibus delegamus necnon etiam colonos, servos et inquilinos seu libertos et accolas tam ibi oriundos quam et aliunde [12] translatos, rusticos et urbanos, similiter sancto Dionisio deputamus. Ut autem hujus nostrae auctoritatis praeceptum pleniorem in Dei nomine obtineat vigorem, [13] manu nostra illud firmavimus et anulo nostro jussimus sigillari.

[14] Signum Karoli (Monogramma) gloriosissimi imperatoris augusti.

[15] Audacher notarius ad vicem Gauzlini recognovit (Signum recognitionis cum verbis inclusis: Franco prepositus ambasciavit). (Sigillum.)

[16] Data XII kl. augusti, indictione X, anno XXXVIII regni Karoli gloriosi imperatoris augusti in Francia et imperii ejus secundo. Actum Lingonis civitate feliciter. In Dei nomine. Amen.


Image de l'acte

Cliquez pour zoomer ou afficher en plein écran. — Consulter sur Nakala

Cliché Archives nationales de France.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook