877, [vers le 11 août]. — Besançon.
Charles le Chauve, à la prière du duc Boson, «missus» d'Italie et «archiminister» du palais, donne au monastère de Saint-Martin d'Autun, gouverné par l'abbé Badilon, la «villa» de Verrière avec une chapelle dédiée à saint Martin et la «villa» de Neuvy avec une chapelle dédiée à saint Germain, le tout en Autunois.
A. Original perdu.
B. Copie du xviie ou du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection de Bourgogne, vol. 111, fol. 23, d'après A.
a. Bulliot, Essai historique sur l'abbaye de Saint-Martin d'Autun, t. II (chartes et pièces justificatives), p. 8, n° 4 sans indication de source.
La copie dont s'est servi Bulliot n'a pas été retrouvée dans le fonds de Saint-Martin d'Autun, aux archives départementales de Saône-et-Loire. D'autre part, la copie B, faite sur un original détérioré, comporte des lacunes. Les passages insérés entre crochets correspondent à ces lacunes et ont été suppléés à l'aide de a. — Dans la copie B, la date est ainsi formulée «...no XXXVIII regni Karoli imperatoris augusti in Francia et im.... tu[m] Vesontione civitate». L'indication du mois et du quantième, de l'année de l'empire et de l'indiction ont disparu. La 38e année du règne commençant en juin 877 et le diplôme ayant été délivré à Besançon, il convenait de rapprocher cet acte du précédent, malgré la souscription du notaire Ebbo. Cependant la copie publiée par Bulliot portait que l'expédition avait été faite la première année de l'empire et du règne en Italie, ce qui nous reporterait à l'année 876, au cours de laquelle Charles le Chauve passa par Besançon, vers le 15 mars (Annales Bertiniani, éd. Waitz, p. 128).
Texte établi d'après B et a.
In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus ejusdem Dei omnipotentis misericordia imperator augustus. [Si Dei servicio atque cul]tui mancipatis emolumentum nostrae imperialis celsitudinis exhibemus, et ad praesentem vitam facilius transigendam et ad aeternam faelicius obtinendam id nobis prodesse confidimus. Noverit igitur omnium fidelium [Dei Ecclesie] nostrorumque, tam praesentium quam futurorum, solertia quoniam Boso, dux et missus Italiae sacrique palacii nostri carissimus archiminister, ad nostram accedens [mansue] tudinem [deprecando] ut sancto Martino et fratribus in ejusdem cenobio Domino famulantibus, quod est in suburbio Augustidunensis urbis situm, quasdam villas concederemus quae vocantur Vitriera villa cum capella [in honore sancti Martini], sita scilicet in pago Augustudunense, Novo vico etiam in eodem pago sitam similiter cum capella in honore sancti Germani edita. Cujus amabillimis precibus adquiescentes conce[ssimus perpetuo inrevocabiliter pr]efatas villas superius nominatas cum omni illarum integritate, cum mancipiis utriusque sexus, vineis, silvis, pratis, pascuis, aquis, aquarumve decursibus et cum omn[ibus appendiciis ra] cionabiliter pertinentibus. Unde hoc altitudinis nostrae praeceptum fieri et Badiloni venerabili abbati jam dicti cenobii et monachis ibidem Domino deservientibus dari jussimus, ut ab hodierna die et [deincepsme morate res] tam pro remedio animae genitoris nostri Hludovici piissimi augusti et genitrice nostra Judit augusta necnon pro nobis et conjuge nostra Hirmentrudi quae decessit et Richildi quae superest, cunctoque.... to nobis Bosone duce, ad cujus saluberrimam deprecationem fieri hoc praeceptum jussimus, in praelibato jam sepe loco, ob restaurationem praedictae ecclesiae sancti Martini seu etiam ad supplecionem omnium necessitatum inibi fratrum perpetualiter degencium confirmandas decernimus. Ut autem haec nostrae munificentiae largitio firmior habeatur et inviolabilius per omnia tempora [servetur, manu nostra eam f]irmavimus anulique nostri inpressione insigniri jussimus.
Signum Karoli (Monogramma) gloriosissimi imperatoris augusti.
Ebbo notarius ad vicem Gauzelini recognovit.
[Datum an]no XXXVIII regni Karoli imperatoris augusti in Francia et im.... [Ac]tu[m] Vesontione civitate. Feliciter in Dei nomine. Amen.