845, 21 janvier. — Compiègne.

Acte faux

Charles le Chauve, après avoir examiné la requête présentée par Obbonius, abbé de Notre-Dame d'Alaon au diocèse d'Urgel, qui lui demandait de confirmer une donation faite au monastère par son fondateur Vandregisilus, en son vivant comte de Gascogne, et après en avoir délibéré avec les grands réunis à Quierzy à l'occasion de son mariage avec Ermentrude, refuse de confirmer le monastère dans la possession des biens sis en Aquitaine et en Gascogne que Vandregisilus prétendait tenir de ses aïeux, les ducs d'Aquitaine, et dont celui-ci ne pouvait légitimement disposer. Le roi n'en garantit pas moins à Obbonius le titre et les prérogatives d'abbé de Notre-Dame d'Alaon, sa vie durant; accorde aux moines le droit d'élire son successeur; met Obbonius et les abbés qui viendront après lui dans la dépendance immédiate du roi de France en qualité de roi d'Aquitaine et de Gascogne; confirme le monastère dans la possession des biens qui, contrairement à ceux qui ont été précédemment exclus, lui ont été légitimement donnés par Vandregisilus et sa femme, la comtesse Marie; met le monastère et ses biens sous la protection royale et lui accorde le privilège de l'immunité; l'exempte de toute redevance et de toute juridiction temporelle autre que la sienne; le soumet au spirituel à la juridiction de l'archevêque de Narbonne et de l'évêque d'Urgel; réserve enfin au vicomte Aznar (Asinarius), seigneur du lieu, et à ses ayants cause l'avouerie et la moitié des dîmes.

Référence : Arthur Giry, Maurice Prou, Georges Tessier et Ferdinand Lot (éd.), Recueil des actes de Charles II le Chauve, roi de France (840-877), Vol. 2, Paris, 1955, no465.

A. Original du faux perdu.

a. Joseph Saenz de Aguirre, Collectio maxima conciliorum omnium Hispaniae et novi orbis, t. III (1694), p. 131, sous le titre: «Privilegium erectionis monasterii Beatae Mariae de Alaon ordinis sancti Benedicti anno Christi DCCCXXXII (sic)», d'après une copie communiquée, par Dormer, archiviste et annaliste du royaume d'Aragon.

b. Histoire générale de Languedoc, t. I, preuves, col. 85, n° lxvii, d'après a.

c. Dom Calmet, Histoire de Lorraine, nouvelle édition, t. I (1744), preuves, col. ciii, avec référence à a, d'après b.

d. Dom Louis Clément de Brugeles, Chroniques ecclésiastiques du diocèse d'Auch, preuves de la troisième partie, p. 79, longs extraits, d'après b.

e. Recueil des historiens de la France, t. VIII, p. 470, n° xlix, d'après a.

f. España sagrada, t. XLVI, p. 330, d'après a.

g. Fauriel, Histoire de la Gaule méridionale, t. III, p. 501, appendice 1, d'après a.

h. Le prince marquis de Pons et la Chataigneraye, Dissertation critique sur la charte d'Alaon, p. 83, d'après b.

i. Rabanis, Les Mérovingiens d'Aquitaine. Essai historique et critique sur la charte d'Alaon, p. 216, d'après a.

j. Histoire générale de Languedoc, éd. Privat, preuves, col. 260, n° 127.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 216.

Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1572.

Publiée pour la première fois par le cardinal d'Aguirre en 1694, la «charte d'Alaon», dont on s'étonne qu'elle ait jamais été prise au sérieux, permit aux auteurs de l'Histoire générale de Languedoc de bâtir tout un système généalogique exposé par eux dans le corps de l'ouvrage et dans la note LXXXIII du tome I (p. 688 et suiv.): «Sur Eudes, duc d'Aquitaine». Ce système fut adopté par Fauriel dans son Histoire de la Gaule méridionale, parue en 1836. Néanmoins cet érudit, ému par les critiques de Benjamin Guérard, que nous ne connaissons d'ailleurs que par son exposé, entreprit de les réfuter dans une dissertation critique imprimée à la suite de l'édition du diplôme signalée plus haut sous la lettre g (ouvr. cité, t. III, appendice ii, p. 513: «Observations sur la charte précédente»). C'est à Rabanis que revient surtout le mérite d'avoir démontré le caractère fabuleux et tendancieux de la généalogie rapportée dans la charte d'Alaon. Ses premières critiques parurent en 1841 dans les Actes de l'Académie de Bordeaux. Il les amplifia et les coordonna dans un volume paru en 1856 et cité plus haut sous la lettre i, auquel nous renvoyons le lecteur. Rabanis y rappelle que la donnée traditionnelle et fondamentale des dissertations des écrivains espagnols «n'avait jamais cessé d'être la communauté d'origine des premiers souverains de la Navarre et de l'Aragon avec les princes de race vasconne ou aquitanique établis au pied des Pyrénées françaises» (p. 15). Reproduisant une expression du diplôme: «... post inaugurationem in Hispania filiorum Garsimiri comitis citerioris Vasconiae supranominati», il ajoute (p. 17): «Le but de l'auteur, c'est de faire inaugurer des princes mérovingiens en Espagne.» Le texte n'a d'ailleurs pu être fabriqué qu'au xviie siècle, à une époque où son auteur pouvait trouver dans des ouvrages imprimés les textes qui ont servi de tremplin à son imagination. Le faussaire serait Don Juan Tamayo de Salazar, auteur d'un Martyrologium hispanicum publié à Lyon entre 1651 et 1659, dont un passage contient une allusion à la charte d'Alaon. Outre ce martyrologe, le même Salazar avait publié en 1648 un poème «de adventu D. Jacobi in Hispanias» qu'il avait mis sous le nom d'un auteur appelé par lui à l'existence, Aulus Halus. Rabanis se demande ensuite si Don Juan a composé la charte d'Alaon «dans la seule intention de résoudre un problème historique [celui de l'origine d'un certain nombre de maisons princières et féodales] et de suppléer à la vérité par le roman», ou si le faux ne s'insère pas dans une série de productions contemporaines tendant à procurer aux souverains espagnols la généalogie la plus lointaine et la plus glorieuse possible par l'intermédiaire de la dynastie aragonaise. Un certain intérêt de mégalomanie politique doublerait ainsi celui du jeu de l'érudition. — Les observations de Rabanis, élaguées de tout l'appareil littéraire, ont été reproduites, parfois textuellement, dans l'Histoire générale de Languedoc, éd. Privat, t. II, notes, p. 196 à 204, sous le titre: «Note rectificative ajoutée par les nouveaux éditeurs» à la note sur Eudes, duc d'Aquitaine de la première édition. — Le faussaire a emprunté la souscription de chancellerie et la date au diplôme délivré le 21 janvier 845 en faveur de Saint-Denis et portant exemption de tonlieux (n° 66), dont il trouvait le texte dans l'Histoire de l'abbaye de Saint-Denis par Doublet. Il a d'ailleurs rectifié le chiffre de l'indiction. — Le lecteur qui cherchera à se retrouver dans le dédale des fantaisies généalogiques du diplôme se reportera au tableau donné par les auteurs de l'Histoire générale de Languedoc.


Texte établi d'après a, avec les corrections nécessaires.

In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Carolus Dei gratia Francorum rex. Dignum est sanctae Ecclesiae loca auctoritate regali stabilire et justis monachorum divini cultus amore ad nos peragrantium precibus favere. Iccirco notum sit fidelibus sanctȩ Dei Ecclesiae, tam praesentibus quam futuris, quod religiosus vir Obbonius abbas, de partibus Hispaniae veniens, de illa nempe Gotthici regni marca, Francorum regibus olim nostroque nunc praecepto subjecta et auspiciis genitoris nostri augusti Ludovici a Sarracenorum squalore praeservata, obtutibus nostris adiit, eum ad serenitatem prȩsentiae nostrae ducens venerabilis ac fidelis noster Berarius, primae sedis Narbonensis urbis archiepiscopus, nobisque palam fecit quod praeclarus quondam Vandregisilus comes, consanguineus noster ac homo ligius, quem, post patris sui Artalgarii comitis mortem, genitor noster super Vasconiam quae est trans Garumnam flumen limitaneum constituit, quum, Dei et militum suorum auxilio, inter alia a Sarracenis et ab Amarvano Caesaraugustano duce eripuit totum illud territorium in dictae Vasconiȩ montanis locis situm, quod est ultra et circa flumen Balicram, nomine Alacoon, et quod dictus Vandregisilus comes cum prȩclara uxore Maria comitissa in praedicto loco monasterium in Dei genitricis honorem ante decennium sumptibus propriis exstruxit, de consilio et consensu filiorum suorum, videlicet Bernarthi, ad prȩsens ejusdem Vasconiae comitis et totius limitis custodis, cum uxore sua comitissa Theuda, et Athonis, nunc Palliarensis comitis, cum Eynzelina uxore, necnon Antonii, hodie vicecomitis Biterrensis, cum uxore sua Adoyra, itidemque Asinarii, nunc etiam Lupiniacensis ac Solensis vicecomitis, cum Gerberga uxore sua, qui omnes de infidelium spoliis monasterium suscitarunt et clericos monachos secundum regulam sancti Benedicti conversantes ex sancti Petri apostoli Sirasiensi monasterio cum eodem Obbonio abbate ad illud contulerunt, et quod monasterium constructum ac dedicatum fuit de licentia et consensu venerabilis quondam Bartholomaei, primȩ sedis Narbonensis tunc archiepiscopi, et venerabilis Sisebotus, Orgellitanus episcopus, de cujus spiritualitate locus est, juxta ordinationem piissimi genitoris nostri augusti Ludovici, opus laudavit et ecclesiam praedicti monasterii benedixit, prȩsentibus venerandis Ferreolo episcopo de Jacca, et Involato Convenarum episcopo, necnon Oddoario Sirasiense abbate, Hermengaudo abbate Assiniense, Oddoario abbate Sancti Zachariae, Fortunio Leigerensi abbate, Dondone abbate Sancti Lavini, Varino abbate Alti Fagiti, Attilio abbate Cellae Fragilii et Transirico Sancti Joannis Oriolensis abbate, cum aliis clericis et eremitis, et Stodilo abbate Sancti Aredii Attanensis qui ex Lemovicensi Sancti Salvatoris basilica tunc comportavit ad novam ecclesiam beatae Mariae lipsanas Hatthonis quondam Aquitaniae ducis ac filii sui Artalgarii comitis, patris videlicet et avi prȩdicti Vandrigisili comitis, cum cȩteris fidelibus, de quibus omnibus autographum dedit. Simi[li]terque obtulit nostrae serenitati testamentum seu placitum praedictorum Vandregisili comitis et conjugis Mariae comitissae, in quo de consensu omnium filiorum suorum dictus Vandregisilus eidem monasterio et clericis monachis secundum regulam sancti Benedicti in eo conversantibus, tam prȩsentibus quam futuris, reliquit imprimis omne jus quod ad se pertinere dixit super monasterium de Radi insula, quod olim in honorem beatae Mariae aedificavit Eudo Aquitaniȩ dux, cum uxore sua bonae memoriae Valtruda, Valchigisi ducis de nostra progenie filia, et ubi prȩdictus Eudo sepultus est, et omnes terras, ecclesias et jura quae ad praedictum Vandregisilum comitem pertinere asserebat de patrimonio suo in tota Aquitania et prȩcipue in pago Tolosano, Cadurcensi, Pictaviensi, Agennensi, Arelatensi, Sanctonensi et Petragoricensi, quae fuerunt dicti Eudonis Aquitaniae ducis et fratris sui Imitarii et eorum genitori Boggiso duci Dagobertus rex concessit post mortem fratris sui Ilderici Aquitaniae regis... itidemque omnia monasteria in tota Aquitania et Vasconia, seu jura eorum omnium quae fuerunt Eudonis Aquitaniae ducis et ejus genitori Boggiso duci Dagobertus rex concessit post necem fratris sui Ilderici Aquitaniae regis, ut supra dictum est, necnon omnia bona quae Amandus, dux in Vasconia, dedit filiae suȩ Giselae reginae et postea reliquit nepotibus suis Boggiso duci et suo fratri Bertrando, quos Haribertus rex habuit ex Gisela uxore, similiterque legavit prȩfato monasterio jura quae dixit habere in pago Lemovicensi, Parciaco, Nulliaco, Podentiniaco et aliis quae fuerunt Sadregisili, quondam Aquitanorum ducis, Vandradae comitissae matris sui progenitoris, et ad eam pertinebant jure sanguinis, denique de consensu principali filii sui Asinarii, vicecomitis Lupiniacensis ac Solensis, qui territorium de Alacone pro haereditate sortitus fuerat, dedit monasterio et monachis prȩfatis ecclesias locorum de Arennus, de Sancto Stephano, de Malleo, de Auleto, de Rocheta, de Viniallo, de Zalvera, et utraque Zopeira, de Pardiniella, de Castannaria et Cornudiella, et omnia aloda eorum, silicet lavandarias et parietes, juxtaque donavit ecclesiam castri nomine Vandres, quod ipse aedificavit contra Mauros de Jacca, in redemptione sua, et domos de Jacca, et omnes haereditates et praedia quȩ comitissa Maria habuit a patre suo quondam Asinario comite post captam civitatem, cum aliis campis et pagis in prȩdicto testamento seu placito nominatis et contentis et a praedicto monasterio possessis post mortem jam dicti Vandregisili comitis et ejus uxoris Mariȩ comitissae, qui in eadem ecclesia tumulati sunt, de quibus omnibus praefatus Obbonius abbas suo monasterio sibique regiȩ auctoritatis decretum fieri postulavit, ut jam dictas villas, ecclesias, monasteria et cȩteras haereditates sub unius prȩcepti conclusionem nominatim inserens in perpetuum confirm[ar]emus, ut cum omnibus facultatibus suis, et nunc subjectis, et moderno in tempore subjiciendis, sub nostra defensione et immunitatis tuitione consistere faceremus. De quibus omnibus habito consilio cum nostrȩ curiae optimatibus et cum archiepiscopis, episcopis, abbatibus, ducibus et comitibus nobiscum tum apud Carisiacum congregatis propter solennitatem ad nostras felicissimas nuptias cum gloriosa domina Hermentrude sublimi regina honorandas, recognovimus quod in totum non possumus ejusdem abbatis precibus aures accommodare, utpote nostrae regali celsitudi[ni] et multorum juri adversantibus, quia praedictus Vandregisilus comes minime facultatem habuit legandi seu donandi villas, ecclesias, monasteria et cȩteras haereditates per Aquitaniam et Vasconiam constitutas, quia de posteriori linea seu generatione Boggisi et Eudonis ducum erat. Nam quȩ Dagobertus rex olim donavit suis, et Hariberto fratri, nepotibus Boggiso et Bertrando, post necem, ut dicitur, eorum fratris Ilderici Aquitaniae regis, jure haereditario ab Eudone Boggisi filio possessae fuere, et post illius mortem a primogenito Hunaldo et Vifario nepote, qui Aquitaniae ducatu positi sunt, nomine tamen Francorum regum. Sed cum Vifarius dux toties sacramenta fidelitatis inclyto proavo nostro Pipino regi violaverit, ab eo sepius devictus fuit, et post eum apostata Hunaldus, dum Aquitaniam nova rebellione praeoccupare conatus est, a magno Carolo avo nostro devicti atque rebelles dicti fuere, propter quod Aquitania tota cum Vasconia et cum omnibus juribus suis, juxta Francorum leges, ad Carolum augustum devoluta est, qui illam cum regali titulo excellentissimo Ludovico genitori nostro donavit, a quo omne jus regaleque dominium super integram Aquitaniam ad nos pervenit, quod et de tota Vasconia, Deo auxiliante, similiter actum fuit. Nam magnus avus noster Carolus fidelissimo Lupo duci, qui ex secunda Eudonis linea seu generatione primogenitus fuit, nempe Hattonis ducis major natu, et denuo magni Caroli se imperio subjecit, totam Vasconiae partem beneficiario jure reliquit, quam ille, omnibus pejoribus pessimus ac perfidissimus supra omnes mortales, operibus et nomine Lupus, latro potius quam dux dicendus, Vifarii patris scelestissimi avique apostatae Hunaldi improbis vestigiis inhaerens, arripuit jure, ut aiebat, Adelae matris, fidelissimi nostri ducis Lupi filiae. Attamen dum simulanter atrox nepos sacramentum glorioso avo nostro Carolo multiplex dicebat, solitam ejus majorumque suorum perfidiam expertus est in reditu ejus de Hispania, dum cum scara latronum comites exercitus sacrilege trucidavit, propter quod postea jam dictus Lupus captus misere vitam in laqueo finivit, ejus filio Adalarico misericorditer Vasconiae portione ad decenter vivendum relicta, qui misericordia abutens, similiter ut pater, cum Scimino et Centullo filiis, adversus piissimum genitorem nostrum arma sumens ejusque hostem in montanis adorsus, cum Centullo filio in praelio occubuit. Sed genitor noster solita sua pietate Vasconiam inter dictum Sciminum et Lupum Centulli, demortui Centulli filium, iterum divisit, quam et Lupus Centulli et Garsimirus, Scimini genitus, postea propter infidelitatem amiserunt, Garsimiro, sicut et pater Sciminus, in rebellione occiso, et Lupo Centulli propter tyrannidem exsulato et a principatu remoto. Tunc enim praeexcelsus genitor noster, iterum Vasconia tota vindicata et regio dominio conjuncta, illam e manibus nepotum Eudonis in perpetuum eruit, et aliorum ex nostro sanguine gubernaculis commisit. Nam Vasconiae ducamen Totilo duci primo dedit, et post eum Sigihino Mostellanico, qui illud nunc habet, exceptis tamen illis ditionibus quas tenuerunt cum Arvernensi comitatu Icterius, et cum Agennensi Ermiladius, avunculus et frater praedicti Vandregisili comitis. At enim de monasterio sanctae Mariae de Radi insula cum a Nortmannis jam dudum incensum ac dirutum exstet, nihil de ejus restauratione speratur, et ita de eo non loquitur. Caeterum de villis et haereditatibus quas dux Amandus primum reginae Giselae filiae et postea Boggiso duci suoque fratri Bertrando nepotibus reliquit, cum eis quae a matre Amantia et a Sereno, quondam Aquitaniae duce, avo tenuit praedicta Gisela regina, nullatenus possumus in toto vel in parte illas confirmare, nam post inaugurationem in Hispania filiorum Garsimiri comitis citerioris Vasconiae supranominati, juxta eorum donationem regio diplomate munitam, omne jus super eas et praecipue super Bigorritanum et Benearnensem comitatus ad Donatum Lupum et Centulupum, praedicti Lupi Centulli ducis filios, devolutum est, quod a genitore nostro et nobis confirmatum duplici exstat praecepto, nunc et illas tenent dictus Donatus Lupus comes et Centullus, jam dicti Centulupi Benearnensis vicecomitis filius, sub Auriae matris regimine. Bona vero quae Sadregisili ducis fuere in nostra potestate non sunt, nam Dagobertus rex propter filiorum in patre vindicando ignaviam, juxta leges romanas, illis paternas possessiones abstulit, et sanctis martyribus Dionysio, Rustico et Eleutherio devote distribuit, quorum possessionem et nefas erit disrumpere et apostolica, imperialia et regalia praecepta violare. His summotis et in perpetuum ad silentium redactis, ob Dei amorem et Deiparae reverentiam, in caeterum placuit celsitudini nostrae praedicti Obbonii abbatis petitionibus annuere, visis praesertim patentibus litteris quas ad nos misit humiliter super hoc rogans nobilis ac fidelis noster Asinarius Lupiniacensis et Solensis vicecomes, jam dicti territorii dominus, et propter bona servitia quae nobis fecit contra Mauros de Corsica et alios adversarios Francorum nobilis consanguineus noster Burchardus dux, praedictȩ vicecomitissȩ Gerbergȩ pater, et praecipue ex petitione et hortatu gloriosae conjugis nostrȩ Hermentrudis sublimis reginae, hoc itidem nobis suggerente praefato metropolitano Berario archiepiscopo cum aliis fidelibus nostris placitum nostrum regale petentibus et acclamantibus. Propter quod et hoc nostrae auctoritatis immunitatisque praeceptum erga praedictum Obbonium abbatem et idem monasterium facere decrevimus. Itaque decernimus atque jubemus ut idem Obbonius abbas praedictum monasterium, dum ipse in carne vixerit, quia de ipso benedictionis electionem suscepit, habeat in manu et potestate sua, regulariter secundum regulam sancti Benedicti sibi commissum illud gubernans et studiose lucris animarum invigilans, et post suum decessum monachi et conventus monasterii potestatem habeant alterum ex eis in abbatem elegendi, et ipse Obbonius abbas nunc, et caeteri abbates pro tempore successores, ad nullum regem, ducem, comitem seu potestatem respiciant, nisi ad regem Franciae immediate uti Aquitaniae et Vasconiae regem, et secundum regulam sancti Benedicti regulariter vivant, animas Deo verbis et factis lucrantes, ut ex ovibus suae curae commendatis aeternae mercedis gratiam habere mereamur, et praecipue quod praedictum monasterium habeat et possideat res omnes quas de consensu omnium filiorum suorum et praecipuae Asinarii vicecomitis, pater eorum Vandregisilus cum comitissa Maria uxore, eidem legavit et donavit et sub istius praecepti conclusionem nominatim inserimus, scilicet ecclesias locorum de Arennus, de Sancto Stephano, de Malleo, de Auleto, de Rocheta, de Viniallo, de Zalvera, de utraque Zopeira, de Pardiniella, de Castannaria, de Cornudiella, et omnia aloda eorum, id est lavandarias et parietes, similiterque ecclesiam loci de Vandris, domos de Jacca et haereditates quas comitissa Maria habuit a patre suo Asinario comite, cum caeteris campis et pagis in praedicto testamento contentis, exceptis tamen rebus illis, quas supra a prȩcepto nostro excludimus, et propter causas jam dictas confirmare non valemus, quae tamen approbamus sub hoc nostro institutionis decreto sublimiter ordinato et legaliter statuto, [ut] jure quieto et inviolabiliter praedictum monasterium, absque ulla contradictione, sub monasticae dignitatis reverentia habeat ac sine fine possideat, et cum tota integritate omnia dicta quae obtinet pacifica et immota permaneant, et quicquid praedictum monasterium nunc habet, vel quaecumque in postmodum, Deo auxiliante, habiturum sit in dictis et non dictis locis, vel quodcumque, Deo comitante, in posterum ubicumque acquirere sibi valuerit, omnia firmiter semper gaudeat. Insuper per hoc nostrum excelsum praeceptum ordinamus et statuimus quod nullus dux, comes, vicecomes seu vicarius, sive ullus exactor judiciariae potestatis in ecclesias praedictas aut loca vel agros vel alaudes seu reliquas possessiones quas praedictum monasterium retinet vel quas in tempus in jure ac protestate ipsius divina misericordia augere potuerit, ad causas audiendas, seu gestium dandum, vel freda et telonea exigenda, aut feramina capienda, aut mansiones seu paratas faciendas, seu fideijussores tollendos aut homines ipsius monasterii tam ingenuos quam servos distringendos, aut ullas redhibitiones aut illicitas occasiones requirendas, nostro tempore vel juniorum seu successorum nostrorum, ingredi audeat, nec curtes praefati monasterii penetrare, vel ea quȩ supra enumerata sunt penitus prȩsumat exigere, sive comes sit, aut vicecomes, aut vicarius, aut graffio, aut gastaldus, aut telonarius, sive alius justitiariae potestatis, sed liceat Obbonio abbati memorato suisque successoribus sub nostra defensione permanere nostroque solo et juniorum aut successorum nostrorum in temporalibus immediate parere imperio. Et quicquid jus fisci inde poterat exigere, nos propter Dei et B[eate] Marie reverentiam remittimus monasterio praedicto, et etiam ei nostra regali licentia et potestate relaxamus et concedimus quod nullum unquam censum persolvat, nisi tantum censum spiritualem ei impositum, pro animabus Vandregisili comitis et Mariae uxoris suorumque parentum ac filiorum, et totius stirpis Vandregisilae in perpetuum, et etiam pro nostra et conjugis nostrae et juniorum seu successorum nostrorum salute et totius regalis regiminis a Deo nobis et illis pro sua misericordia commissi incolumitate orare quotidie teneatur. In caeterum nullum tributum vel debitum de omnium rerum suarum possessionibus alicui persolvat, sed libere et tranquille omnes hȩreditates suas hac nostra legali absolutione possideat et nullo unquam duci, vel comiti, vel vicecomiti, vel vicario, aut graffioni, seu alio domino, sed solum nostrȩ et juniorum seu successorum nostrorum in temporalibus subditum sit potestati immediate. At vero in spiritualibus metropolitano archiepiscopo Narbonensi et Orgellitano episcopo dioecesano, qui nunc sunt vel pro tempore fuerint, obediat juxta ordinationem seu praeceptum genitoris nostri piissimi Ludovici augusti. Reservamus tamen omnium locorum prȩdictorum et praedicti monasterii advocatiam seu abbatiam cum medietate decimarum omnium gageriȩ titulo ad dictum vicecomitem Asinarium, praefati territorii dominum suosque ad successores et haeredes, vel ad alios qui ab eo seu haereditaria, seu emptiva, vel dotalitia ratione jus habuerint, dummodo praefato Orgellitano episcopo, qui nunc est vel pro tempore fuerit, ab eo vel a successoribus suis circuitȩ persolvantur. Caeterum si quis dux, aut comes, seu vicecomes, seu vicarius, aut graffio, vel potestas terrae, vel judex, vel alius e nostris fidelibus in futurum huic regiae dignitatis sive auctoritatis prȩcepto litem vel aliquam controversiam, aut interpretationem, seu dubium inferre tentaverit astu malignitatis, sanctȩ et individuae Trinitatis iram incurrat, et offensam Beatae Mariae sustineat, et in districto ac tremendo aeterni judicii examine eam adversariam inveniat, sitque anathema, atque reus divinȩ majestatis atque humanȩ judicetur, et temeritatis suȩ poenas exinde persolvat, et congrua omni poenitentia secundum ecclesiasticas leges Deo et Beatae Mariȩ Virgini in sexduplum satisfaciat. Et ut hȩc nostrȩ prȩceptionis auctoritas a fidelibus omnibus sanctȩ Dei Ecclesiȩ et nostris, in istis regni Francorum partibus et in illis citerioris Hispaniȩ et regni Gotthici finibus nostro imperio subjectis et subjiciendis, verius et firmiter credatur et diligentius observetur, eam manu propria subscripsimus et annuli nostri impressione signari jussimus.

Signum (Crux) Caroli gloriosissimi regis.

Rangenfredus notarius ad vicem Ludovici abbatis recognovit.

Data duodecimo kalend. februarii, anno quinto regni prȩstantissimi Caroli regis, indictione octava. Actum in Compendii palatio regali. In Dei nomine feliciter. Amen.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook