[840, 20 juin – 841].
Charles le Chauve prend sous la protection royale le monastère de Corbie et lui confirme l'immunité accordée par ses prédécesseurs.
Indiqué : L. Levillain, ouvr. cité, p. 254, n° 25 et p. 120.
Le diplôme synodal a été délivré par les Pères du concile de Paris «anno ... DCCCXLVI, indictione X». Il s'agit ici probablement du concile réuni à Paris «dans les derniers jours de décembre 846 et dont les dernières sessions se prolongèrent jusqu'à la fin de janvier» (Lot et Halphen, Le règne de Charles le Chauve, p. 179 et n. 1 de la page 180), et non de celui qui se réunit dans la même ville le 14 février précédent. Si l'on admet l'emploi de l'indiction de septembre, l'indiction 10 ne saurait en effet convenir à l'année 846 qu'après le 1er septembre. Il faut admettre d'autre part que le diplôme synodal a été expédié avant le 25 décembre, moment du changement de millésime. Le terminus ad quem du diplôme de Charles le Chauve ainsi fixé n'est qu'un terme de rigueur, car le souverain l'avait fait expédier «ab exordio regni sui», ce qui a autorisé L. Levillain à proposer la date de 840 ou 841.
1° Diplôme synodal, texte établi par L. Levillain, ouvr. cité.
Anno ab Incarnatione Domini nostri Jhesu Christi DCCCXLVI, indictione X, regnante per provintias Galliae gloriosissimo atque serenissimo principe Karolo, jam divisione regni ac pace cum fratribus, Hlothario scilicet et Hludowico regibus confirmata, convenientibus nobis Galliarum episcopis ex regio precepto Parisius, .....inter cetera venerabilis frater noster Ratbertus, abbas Corbeiensis monasterii, obtulit nobis sacras litteras piissimorum principum, Hludowici videlicet bonȩ memoriae piissimi imperatoris ac Hlotharii, filii ejus, quibus cautum est ut ipsum monasterium, secundum antiquum morem jam inde a principio custoditum, electionis gratiam et rerum suarum dispensationis libertatem haberet cum omni integritate, tam nostris quam futuris temporibus. Insuper et auctoritatem atque consensum praecellentissimi atque nobilissimi regis Karoli protulit, qui et idem monasterium, secundum morem praedecessorum suorum, quasi jure haereditario in sua familiaritate ac defensione ab exordio regni sui, favente Domino, suscepit et veluti munus revera Deo gratissimum, inter diversos turbines causarum ut tranquillitate precipue ordini eidem congruente potiretur, Deo devotissime obtulit suisque sacratissimis litteris promulgavit. Petiit itaque a nobis quo ea quae sacris litteris piissimorum principum confirmata fuerant nostra quoque auctoritate ex voluntate principis confirmarentur. Quod et nos justum et ordini nostro dignum esse censuimus.....
2° Diplôme de Charles le Simple, texte établi par L. Levillain, ouvr. cité.
In nomine sanctae et individuȩ Trinitatis. Karolus divina propitiante clementia rex. Si liberalitatis nostrae munere .... Unde notum esse volumus omnibus presentis temporis atque futuri Ecclesiae Christi nostrisque fidelibus quia venerabilis et amabilis serenitati nostre congregatio Corbeiensis monasterii, cui preest venerabilis abbas Franco, petivit cum omni humilitate et debita reverentia magnificentiam potestatis nostrȩ quatinus eis regali aedicto illud inviolabile confirmaremus in posterum quod sanctȩ recordationis avus piissimus augustus et equivocus noster statuerat super omnibus immunitatibus et cessionibus regum, ubi sancitum est ut nullus [judex] publicus vel quilibet ex judiciaria potestate in ecclesiis aut locis, villis seu curtis, agris vel reliquis possessionibus quas in quibuslibet pagis et territoriis jure et legaliter memoratum in presenti tenet monasterium vel ea quȩ deinceps in jure ipsius ecclesiae voluerit divina pietas augeri, ad causas audiendas aut freda exigenda, aut mansiones vel paratas ullas faciendas, vel fidejussores tollendos, nec ullas redibitiones aut illicitas occasiones requirendas, vel, sicut in preceptis antecessorum nostrorum continetur, homines potestatis ipsius monasterii sive super ipsam terram tam ingenuos quam servos commanentes distringendos penitus exigere presumat. ..............................................................
Datum V idus novembris, indi[c]tione quinta, anno VIIII regnante domno Karolo gloriosissimo rege, redintegrante quarto. Actum villa Fraxnidum. In Christi nomine feliciter. Amen.
Erluinus notarius ad vicem Ascherici episcopi et archicancellarii recognovit et subscripsit.