S. l. n. d. (898, 1er janvier – 923).

Charles III restitue à l'église Saint-Maurice de Tours le territoire appelé « la Quinte », contigu à la ville de Tours et compris entre la Loire et le Cher, avec toutes ses dépendances.

Référence : Philippe Lauer (éd.), Recueil des actes de Charles III le Simple, roi de France (893-923), Vol. 1, Paris, 1940, no9.

A. Diplôme perdu dont les dispositions sont reproduites dans un acte confirmatif de Louis VII (A′) donné à Orléans entre le 31 mars 1157 et le 19 avril 1158, acte dont l'original est également perdu.

B. Copie du xiiie s. d'après A′, dans le Liber compositionum de la Bibliothèque de Tours, ms. 1271, p. 47.

C C′. Copie du xve s., dans un vidimus du roi Charles VI (avril 1449), vidimant A′, Archives nationales, Registre du Trésor des chartes JJ. 224, fol. 113 v°, avec copie par André Du Chesne, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 54, fol. 537.

D. Copie authentique du 16 mai 1694, Archives départementales d'Indre-et-Loire, G. 44.

E. Factum du xviiie s., aux mêmes Archives, G. 52.

A. Luchaire, Études sur les actes de Louis VII, Catalogue, n° 397, et Actes inédits, p. 408, d'après C′.


Texte établi d'après B C D E.

Karolus etc... Ego Ludovicus etc... Notum facimus... quod bone memorie Karolus, divina propiciante clementia rex Francorum, ex beneplacito celsitudinis sue quasdam res, hoc est Quintam que conjacet in circuitu urbis Turonice, cum omnibus appendiciis et integritatibus suis, cum terris cultis et incultis et mancipiis utriusque sexus ibidem subsistentibus atque pertinentibus, vineis, silvis, pratis, pascuis, agris aquarumve decursibus, mobilibus et immobilibus et quantumcunque ad ipsam aspicit vel pertinere videtur, sicuti Robertus marchyo in sua manu tenebat, tam in burgo jamdicte urbis Turonice quam in omnibus omnino locis, preciosissimi martiris Xpisti beati Mauricii ecclesie et fratribus ejusdem loci Deo famulantibus concessit atque condonavit, quia per multa temporum curricula ex eadem Quinta prefata mater ecclesia nonam et decimam acceperat, quod ab eodem Karolo rege fieri, pro eterne remunerationis adipiscenda gloria, jam memoratus Robertus demarchus expetierat. Placuit etiam ipsi Karolo suo precepto inserere qualiter ipse res per futura succedentia tempora, sine alicujus principis, judicis vel comitis seu aliorum hominum inquietudine in jure ecclesie sancti Mauricii persistant. Itaque deprecatione fidelis sui Roberti demarchi concessit praescriptam Quintam fratribus sancti Mauricii cum omni integritate in suos speciales usus, id est ecclesiam sancti Petri extra murum prefate urbis et quicquid ab ipsa urbe usque ad Montem Laudiaci et a fluvio Ligeris usque ad Karis alveum habetur, id est Balnissam, Cunoium, Phanum, Robrum villam, Canorum, cum omnibus culturis dominicatis, forestis ; insuper contradidit eis omnia quae in parte occidentis de ipsa Quinta pertinent, hoc est : Jocunciacum Balniolis, Marciacum et Vinolium villam et quicquid ad ipsas pertinet, simul cum prato indominicato habente in se arpennos quinquaginta. Hec omnia prenominata prefatis fratribus egregii martiris Xpisti beati Mauricii speciali ac perpetuali jure, sine episcopi sui ditione, futuris temporibus contradidit et confirmavit. Postmodum etc...