912, 1er janvier. — Metz.

Charles III, à la requête du comte [Renier,] abbé de Saint-Maximin de Trèves « par la volonté royale, » confirme aux religieux de ce monastère divers biens affectés à leur nourriture et à leur vêtement, que ledit comte leur avait fait restituer ou que le roi Arnulf leur avait jadis concédés, avec les « dîmes saliques » pour l'hospitalisation des hôtes, des pèlerins et des pauvres. Il décharge en outre les religieux de tout service, sauf la « bénédiction » à l'abbé, et les autorise confier à un prévôt l'administration de leurs biens.

Référence : Philippe Lauer (éd.), Recueil des actes de Charles III le Simple, roi de France (893-923), Vol. 1, Paris, 1940, no69.

A. Original. Parchemin. Hauteur, 547 mm. ; largeur, en haut 580 mm., en bas 575 mm. Bibliothèque nationale, ms. lat. 9264, pièce n° 12.

B. Copie du xvie s. dans une confirmation de l'empereur Maximilien Ier, du 2 avril 1512, Bibliothèque de Trèves, ms. 299 (1646), fol. 8 v°, d'après A.

C. Copie de 1693 certifiée par deux notaires, dans l'Archivum Maximianum d'Alexandre Henn (Grosse Maximiner Diplomatar), Bibliothèque de Trèves, ms. 297 (1644), t. III, p. 120, d'après A.

a. Martène et Durand, Veterum scriptorum et monumentorum amplissima collectio, t. I, col. 269, « ex chartario Trevirensi S. Maximini ».

b. Bertholet, Histoire ecclésiastique et civile du duché de Luxembourg et du comté de Chiny, t. II, preuves, p. lxxiv, « tiré des archives de l'abbaïe de S. Maximin. »

c. Hontheim, Historia Trevirensis diplomatica, t. I, p. 261.

d. Gallia christiana, t. XIII, instrum., col. 316.

e. Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 514, n° xlv, d'après d.

f. Beyer, Mittelrheinisches Urkundenbuch, t. I, p. 219, n° 156, « aus dem S. Maximiner Diplomatar in Trier » (d'après C).

Indiqué : Georgisch, Regesta chronologico-diplomatica, t. I, p. 192.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 373.

Indiqué : Böhmer, Regesta Karolorum, n° 1935.

Indiqué : Wauters, Table chronologique, t. I, p. 396.

Indiqué : Beyer, Mittelrheinisches Urkundenbuch, t. II, Regesten, n° 188.

Indiqué : Goerz, Mittelrheinische Regesten, t. I, p. 238, n° 829.

Indiqué : Bresslau, Uber die älteren Königsund Papsturkunden für das Kloster St Maximin bei Trier dans Westdeutsche Zeitschrift für Geschichte and Kunst, V, p. 25, n° 14.

Les parties imprimées en petit texte sont empruntées au diplôme d'Arnulf du 11 février 893.


(Chrismon.) In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus divina propitiante clementia rex Francorum et vir illustris. Cum igitur a nostrae sublimitatis gratia postulentur ea videlicet quae rationi oportuna [2] adfore videntur, animo nos decet libenti concedere et petitiones flagitantium congrua proportione adimplere. Quamobrem omnibus sanctȩ Dei ȩcclesiȩ fidelibus nostrisque, tam presentibus quamque futuris, venerabilem comitem atque beati Maximini coenobii, cujus gleba Treveris in suburbio [3] quiescit, [de jussu nostroque concessu] abbatem celsitudinis nostrȩ adiisse clementiam et intulisse auribus nostris suprafati sancti Maximini monachis quasdam res juste olim possidere quae ob neglegentiam prȩdecessorum abbatum cupiditatȩmque malorum omnium habebantur subtracte quasque [4] ipse cum prefatum locum ad regendum largiremur loco illi reddiderat, flagitans ut de istis prefatis rebus et ex illis quȩ victui eorum deputate erant, de quibus quoque illis Arnolfus rex prȩceptum largitus est, nostro instaurantes precepto ac nostrȩ corroborationis insigniremur edicto. [5] Cujus justam petitionem libenter implentes, hec loca illis ad suam peculiaritatem perpetualiter habenda, ut ex his victum atque habitum consequantur, pro nostrȩ animȩ absolutione concessimus, hoc est Appula, Averneshem, Alsoncia, Furnivelt, Brecenhem, Brechina, [6] Ascobach, Holzhusa, in Mogontia capella una, Rivanacha Loavia. Gontireshusa decima Butiliaco, Cannis, Embilado, Tavena, Simera, Bessiaco, Vilare, Luciaco, Bisanga, [Wimari ecclesia, Crufta, Seranna cum omnibus abbatiae sancti Maximini [7] salicis decimationibus quas concedimus in usus hospitum, peregrinorum et pauperum]. Jussimus quoque hoc presens prȩceptum inde conscribi, per quod decernimus atque firmissime jubemus ut ipsi fratres prȩlibata loca cum omnibus pertinentiis sub eorum cura [8] teneant atque secure et quiȩte juxta suum arbitrium illis potiantur, et nec nobis neque illi qui hanc abbatiam tenuerit aliquod servitium impendant, excepto hoc quod more solito benedictionem suam illi offerent qui ipsi monasterio prȩsit, potestatemque teneant super ipsas res suum [9] prȩpositum specialiter constituere eumque pari modo, si bene officium prȩpositure sue non expleat, degradare. Et ut hoc prȩceptum nostro munimine roboratum perpetualiter firmum et stabile perseveret, manu nostra illud firmavimus anuloque nostro consignare [10] prȩcepimus.

[11] Signum Karoli (Monogramma) regis gloriosissimi.

[12] Hugo regiae dignitatis notarius ad vicem Herivei archiepiscopi subnotavit sub [scripsit] (Signum recognitionis) (Sigillum).

[13] Datum kl. jan., indictione .XIIII., anno .XVIIII. regnante Karolo rege gloriosissimo, redintegrante .XIIII., largiore vero hereditate indepta. I. Actum Mettis civitate. In Dei nomine [14] feliciter. AMHN. Amen. Am[en].


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook