914, 19 juin. — « villa Ruio ».

Charles III, à la requête de son aimé Robert, marquis et abbé de Saint-Aignan [d'Orléans], approuve la donation en pleine propriété faite par celui-ci aux chanoines de ce monastère pour leur pain quotidien et pour quatre repas solennels par an, des villas de Sentiliacum et de Staniciacum en Orléanais, avec leurs hameaux (villulæ), la première faisant partie du dominium abbatial, à condition que ces religieux prient pour le roi, la reine, leurs enfants ainsi que pour la prospérité du royaume.

Référence : Philippe Lauer (éd.), Recueil des actes de Charles III le Simple, roi de France (893-923), Vol. 1, Paris, 1940, no78.

A. Original perdu.

B. Mention du xviiie s., d'après une copie collationnée du 12 janvier 1667 prise sur un cartulaire perdu de 1518 et jadis conservée dans les archives du chapitre de Saint-Aignan d'Orléans, armoire 3e, caisse 33, cotte 1re, n° 2, Bibliothèque nationale, ms. franç. 11994, p. 569 et 570.

C. Mention du xviiie s., d'après l'Inventaire des archives du chapitre de Saint-Aignan d'Orléans, jadis coté armoire 7e, caisse 18e, cotte unique, nombre 1er, Bibliothèque nationale, ms. franç. 11996, p. 432.

a. R. Hubert, Antiquités de Saint-Aignan d'Orléans, preuves, p. 77, « ex tabulario ecclesiæ Sancti Aniani », et p. 79 (vidimus du roi Robert).

b. Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 520, n° lii, d'après a.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 375.

Indiqué : Böhmer, Regesta Karolorum, n° 1943.


Texte d'après a.

In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Cum petitionibus comitum abbatumque fidelitati nostrae inviolabiliter inhaerentium serenitatis nostrae aurem accommodamus, liberalitatis regiae amplitudinem exequimur et hoc ad regni nostri soliditatem immo vero aeternae remunerationis praemia pertinere omnino non ambigimus. Ideoque noverit sanctae Dei ecclesiae fidelium et nostrorum, tam praesentium quam futurorum, industria praecipueque regum successorum excellentia quoniam Robertus, dilectissimus nobis marchio atque abbas monasterii sancti Aniani inclyti confessoris Christi, ubi ipse humatus esse se cernitur, serenitatis nostrae sublimitatem obnixe expostulabat ut fratribus jam dicti monasterii quasdam villas ex praenominati confessoris rebus, Sentiliacum videlicet, cum ecclesia scilicet et villulis sibi aspicientibus omnibus, et Staniciacum, cum omnibus villulis et appendiciis earum, in pago Aurelianensi sitas, ad cotidianos eorum usus et stipendia supplenda, nostrae auctoritatis praecepto confirmare dignaremur ; quarum una, Sentiliacus scilicet, in dominio rectorum ejusdem monasterii habita fuisse cognoscitur, de qua tamen jam dictis fratribus ad cotidiana panis stipendia et quatuor solemnes refectiones largiebantur. Sed quia multarum adversitatum procellis crescentibus, praefati sacrosancti loci fratres crebrius detrimentum patiebantur inediae ; pro qua siquidem serenitatis nostrae clementiam saepe exorabant ut ab eis hoc scandalum penitus tolleremus, quatenus tam pro nobis quam pro emolumento ecclesiae nobis a Deo commissae puriores Deo orationes et hostias immolarent. Unde et humillimis Roberti dilecti nobis marchionis precibus et hortationibus libenter annuimus et hoc praecellentiae nostræ scriptum dignum fieri decrevimus, per quod saepefatis canonicis jam dictas villas cum appendiciis et omni illarum integritate ad illorum usus omni tempore irrefragabiliter habendas sancimus atque decrevimus ; ita duntaxat ut nullus praescripti monasterii rector, quavis occasione existente, de jam nominatis villis earumque appendiciis eosdem fratres inquietare aut impedire seu etiam ab eis aliquid exigere praesumat, sed ipsi fratres jam fatas villas cum appendiciis et omni integritate, pro suo libitu et opportunitate, sine sui rectoris dominatione et imminutione, aeternaliter teneant, ordinent atque disponant, quatenus pro incolumitate nostra et nostrae conjugis ac prolis totiusque regni divinitus nobis collati statu liberius ac devotius Domini misericordiam implorare non cessent. Ut autem nostrae auctoritatis praecepto firmior habeatur haec et super labentia tempora meliorem, in Dei nomine, obtineat firmitatis vigorem, manu propria subter eam firmavimus et annuli nostri impressione sigillari mandavimus.

Signum Karoli (Monogramma) regis gloriosissimi.

Goslinus notarius ad vicem Herivei archiepiscopi recognovi et subscripsi.

Datum XIII. kal. julii, indictione II., [anno XXII.] regnante Karolo rege gloriosissimo, redintegrante XVIII., largiore vero haereditate indepta III. Actum in villa Ruio. In Dei nomine foeliciter. Amen.