917, 28 mai. — Attigny (Palais).

Jugement de la cour royale. Charles III, à la prière de Robert, abbé de Saint-Denis et « démarque », des prieurs et de l'élite des moines, et après jugement des évêques, comtes et « optimates », restitue à cette abbaye, sous la protection de l'immunité, la villa de Lagny, sur la Marne, dans le comté de Meaux, donnée jadis par le roi Dagobert et longtemps soustraite à son autorité, à condition que Robert, « son cousin », en ait la jouissance sa vie durant et que des « pasts » soient célébrés à son jour de naissance (17 septembre), le jour de son sacre (28 janvier), le jour de la mort de la reine Frérone (10 février), enfin que des prières soient dites plus tard à son propre anniversaire, et que, pendant sa vie, les religieux chantent chaque jour la mélodie des sept psaumes pour son salut et celui de l'abbé Robert.

Référence : Philippe Lauer (éd.), Recueil des actes de Charles III le Simple, roi de France (893-923), Vol. 1, Paris, 1940, no89.

A. Original. Parchemin scellé. Hauteur, 485 mm. ; largeur, en haut 500 mm. ; en bas 495 mm. Archives nationales, K 16, n° 8.

B. Copie du xviie s., par Besly, Bibliothèque nationale, Collection Dupuy, vol. 841, fol. 101 bis. « ex tabulario S. Dionysii ».

C. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, Collection Du Chesne, vol. 66, fol. 120.

D. Copie partielle du xviiie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 17709 (Bouhier 26), p. 114.

a. Doublet. Histoire de l'abbaye de Sainct-Denys, p. 814 (sans indication de source).

b. Félibien, Histoire de l'abbaye royale de Saint-Denys, pièces justificatives, p. lxxix, n° civ, « copiée sur l'original ».

c. Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 531, n° lxv, d'après a.

d. Tardif, Monuments historiques, Cartons des rois, p. 142, n° 228, d'après A.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 377.

Indiqué : Böhmer, Regesta Karolorum, n° 1954.

Fac-similé : partiel gravé dans Mabillon, De re diplomatica, p. 410.


(Chrismon.) In nomine sancte et individue Trinitatis. Karolus divina propitiante clementia rex Francorum. Si pro omnibus quae injuste ablata sunt, ut juste restituantur, proclaman-[2]-tibus ad nostram celsitudinem subsidium prebemus, procul dubio Divinitatis clementiam nobis fore misericordiorem non dubitamus. Noverit igitur omnium [3] sanctȩ Dei ecclesiȩ nostrorumque fidelium, tam praesentium quam et futurorum sollertia, quod abbas coenobii Xpisti martyris Dionysii atque demarchus carissimus ac fidelissimus noster Rotbertus [4], una cum prioribus ac senioribus loci monachis, ad nostram accedens mansuetudinem, deprecatus est quod villam vocabulo Latiniacum, sitam in comitatu Meldensi, super fluvium Maternam, quam rex [5] Dagobertus sancto Dionysio olim per preceptum dederat et injuste ei abstracta fuerat et longo tempore ab aliis possess[a i]ll[i] redderemus. Cujus petitionibus atque justis reclamationibus [6] ac deprecationibus faventes, per judicium episcoporum ac comitum, necnon et aliorum optimatum nostrorum ac Deum timentium et recte reclamantium, reddidimus sancto Dionysio praefatam villam cum omnibus juste et legaliter ad se [7] pertinentibus, ea ratione ut ab hodierna die praedictus abba Rotbertus, consanguineus noster, de praedicta terra quicquid exinde venire poterit teneat, ita duntaxat ut in die nativitatis nostrȩ, quȩ est missa [8] sancti Lantberti, memoria nostra in monachorum refectione fiat et in die unctionis nostrȩ in regnum, quȩ est octavis sanctȩ Agnetis virginis, similiter memoria nostra fiat [et memoria obitus uxoris meȩ Frederunȩ] et post [9] nostrum discessum per annos singulos anniversaria deprecatio ad Deum pro nobis absque oblivione celebretur cum praedictorum monachorum refectione. Si vero supra indito abbati Rotberto placuerit, [villam ac praefata]s res [10] in sua dominatione possideat, juxta quod ei placuerit exinde faciat ac fratribus quod ei visum fuerit et placuerit in vita sua tribuat ac fratribus ejusdem loci post discessum suum cum omni integritate supradictas res restituat, [11] ita tamen ut quamdiu advixerimus pro stabilitate salutis nostrȩ et consanguinei nostri Rotberti abbatis septem specialium psalmorum melodiam cotidie decantent et nulli abbati seu explicitis personis [12] a jam dicti loci monachis abstrahere liceat vel praesumat, nec a regibus, neque a judiciaria potestate, sed sub ea tuitione atque emunitate securae permaneant praedictȩ res, sicut in eorum aliis continetur praeceptis. Ut [autem] ista restitutio per succedentia tempora firmiorem obtineat inviolandȩ roborationis vigorem, hoc praeceptum fieri et anuli nostri jussimus impressione insigniri.

[13] Signum Karoli (Monogramma) regis gloriosissimi.

[14] Gozlinus notarius ad vicem Herivei archiepiscopi summique cancellarii recognovit et s[ubscripsi]t (Signum recognitionis) (Sigillum).

[15] Datum .V. kl. jun., indictione .V., anno .XXV. regnante Karolo rege gloriosissimo, redintegrante .XX., largiore vero hereditate indepta .VI. Actum Attiniaco palatio. In Dei nomine feliciter. Amen.


Image de l'acte

Cliquez pour zoomer ou afficher en plein écran. — Consulter sur Nakala

Cliché Archives nationales de France.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook