915, 25 août. — Saint-Arnoul de Metz (Monastère).

Charles III, à la prière de Dadon, évêque de Verdun, de Renier, « vigoureux marquis », et aussi de Robert « très fidèle exécuteur de sa sérénité », sur l'intervention de son parent Étienne, évêque de Tongres, concède en pleine propriété à l'église de Saint-Lambert de Liège en la délimitant, la « forêt » dépendant de la villa de Theux, dans le pagus de Liège, au comté de Suchard, forêt qu'avait confisquée le roi Zwentibold. Il y interdit la chasse, sous peine du ban royal, à moins d'autorisation de l'évêque (de Tongres-Liège).

Référence : Philippe Lauer (éd.), Recueil des actes de Charles III le Simple, roi de France (893-923), Vol. 1, Paris, 1940, no81.

A. Original perdu.

B. Copie du xiiie s., dans le Liber chartarum ecclesiae Leodiensis, Archives de l'État à Liège, fol. 80 v°, n° 27.

C. Copie du xviie s., par Besly, Bibliothèque nationale, Collection Dupuy, vol. 841, fol. 104, « ex tabulario Leodiense ».

D. Copie du xviie s., dans le Liber primus cartarum ecclesie Leodiensis, Archives de l'État à Liège, fol. 44, d'après B.

E. Copie du xviie s., dans les manuscrits du chanoine Van den Bergh, Bibliothèque de Liège, ms. 320 bis, p. 176, d'après B ou D.

a. Chapeauville, Gesta pontificum Leodiensium, t. I, p. 169.

b. Haraeus, Annales ducum Brabantiae, t. I, p. 125.

c-e. Miraeus, Diplomata belgica, p. 268 ; — Notitia ecclesiarum Belgii, p. 86 ; — Opera diplomatica, édit. Foppens, t. I, p. 254.

f. Lünig, Spicilegium ecclesiasticum, IIe partie (t. III), p. 485, et Contin. I (t. V), p. 542.

g. Gallia christiana, t. III, instrum., col. 147.

h. Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 523, n° lvi, d'après c.

i. Bormans et Schoolmeesters, Cartulaire de l'église de Saint-Lambert de Liège (Académie royale de Belgique, Commission d'histoire) t. I, p. 14, n° x, d'après B.

Indiqué : Georgisch, Regesta chronologico-diplomatica, t. I, p. 195.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 376.

Indiqué : Böhmer, Regesta Karolorum, n° 1946.

Indiqué : Wauters, Table chronologique, t. I, p. 328.


Texte établi d'après B et C.

In nomine sancte et individue Trinitatis. Karolus divina propiciante clementia rex Francorum. Si Deum pre omnibus habendo in augmentandis suis ecclesiis honoramus nostrosque fideles in suis rectis peticionibus libenter excipimus, divina humanaque nobis simul conciliamus atque regiam liberalitatem moribus paternis exequentes sumus. Quocirca omnium nostrorum fidelium, presentium videlicet ac futurorum, comperiat sollercia quod Dado, Virdunensium episcopus, Raginerus, marchio strenuus, pariter etiam Rotbertus, nostre serenitatis exequtor fidelissimus, nostram adierunt excellentiam, poscentes prorsus uti, interventu Stephani venerabilis Tungrorum episcopi, nostre consanguinitati affinis dilectissimi, partibus sancte Dei genitricis Marie almique martyris Lamberti, in proprium traderemus forestem que olim pertinuerat ad Tectis villam, quam dato fisco Zuendipolchus retinuerat ad manum regiam quamque constat in pago Luviensi atque in comitatu Sichardi sitam, atque istis finibus circumquaque conclusam : terminatur a Vulfingi pago et a Warica usque in fluviolum Amblevam, inde ad monasterium Stabolaus, sicque vadit ad Merigis frauplum, et inde ad Salceias usque ad Nordrees fontem, et ad Havernai usque ad Vesere, et inde ad rivum de Solmania usque ad Solergeas et Hukelebac usque ad Veserem et Geislampiam usque ad hospitale, et sic revertitur ad Vulfingi fagum. Horum itaque petitioni gratanter assensum prebentes, egimus juxta quod fuerant obnixe poscentes. Delegavimus namque ipsam forestem prelibatis partibus jure perpetuo in proprium tenendam et totum undecumque ad integrum, velut dudum semper in regum manibus constiterat, firmavimus omni tempore possidendam, in tantum ut neque a quoquam venatio ullatenus fiat per illum, nisi prelati illius ecclesie licentiam omnino habuerit indeptam. Si quis itaque temerario ausu in ea venari presumpserit, sic bannum regium inde componat, quomodo antea componebatur, dum regum in manibus steterat. Et ut hoc nostre auctoritatis preceptum perpetualiter manens, semper sit inconvulsum, has testatorias litteras exinde fieri jussimus anulique nostri impressione subtus insigniri precepimus.

Signum Karoli (Monogramma) regis gloriosissimi.

Gozuinus notarius ad vicem Herivei archiepiscopi summique cancellarii recognovit.

Datum VIII. kal. septembris, indictione III., anno XXIII. regnante Karolo rege gloriosissimo, redintegrante XVIII., largiore vero hereditate indepta IIII. Actum monasterio sancti Arnulphi. In Dei nomine feliciter. Amen.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook