901, 31 mars. — Autun.

Charles III, à la requête d'Augier, évêque d'Autun, renouvelle les diplômes de ses prédécesseurs en faveur de l'abbaye de Saint-Andoche d'Autun, lui confirme les prés avec deux « coutures » de terre contiguës à l'abbaye, concédés par l'évêque Augier, ainsi que deux serviteurs et leurs sœurs avec les serfs des deux sexes unis à eux par mariage et énumère tous ses biens ou dépendances sis en Tonnerrois, Mâconnais, Beaunois, Chalonnais, Morvan, Avalonnais, Auxerrois, Autunois.

Référence : Philippe Lauer (éd.), Recueil des actes de Charles III le Simple, roi de France (893-923), Vol. 1, Paris, 1940, no37.

A. Original perdu.

B. Copie en partie figurée, du xe ou xie s., dans un cahier de parchemin de 11 feuillets, Archives départementales de Saône-et-Loire, H. 675, fol. 7 v°, d'après A.

CD. Copies du xviie et du xviiie s., dans deux expéditions différentes du même cahier, Archives départementales de Saône-et-Loire, H. 676 et H. 677, d'après B.

E. Copie abrégée du xviie s., par Guichenon, Bibliothèque de l'Université de Montpellier, ms. H. 97 (16 de Guichenon), fol. 157, « tirée des archives de l'église d'Autun », d'après B ou G.

a. Labbe, Alliance chronologique, t. I, p. 573.

b. H. Géraud, Deux chartes inédites de Charles le Chauve, dans Bibliothèque de l'École des Chartes, t. I, 1839, p. 208 (attribué à Charles le Chauve), d'après une copie de B faite par Léon Lacabane.

Indiqué : Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 487, note a.

Indiqué : L. Michon, A. Bénet et L. Lex, Inventaire sommaire des archives départementales de Saône-et-Loire antérieures à 1790, 2e partie, Archives ecclésiastiques, série H, p. 184, col. 2.


Texte d'après B.

Les parties imprimées en petit texte sont empruntées au diplôme de Charles le Chauve du 14 juin 859.

In nomine sanctȩ et individuȩ Trinitatis. Karolus gratia Dei rex. Si ȩcclesiasticas sanctiones atque earum decreta nostro confirmamus edicto, procul dubio regiȩ celsitudinis morem exequimur atque apud aeternam retributionem hoc ad emolumentum nostrȩ animȩ nullatenus ambigimus pertinere. Quamobrem notum fieri volumus omnibus Dei et sanctȩ ȩcclesiȩ fidelibus, presentibus scilicet atque futuris, quoniam dum ex consuetudine loca sanctorum quadragesimali tempore, causa orationis, Augustoduno residentes circumiremus, ventum est ad cœnobium sanctȩ Mariȩ semper virginis sanctique Andochii, infra muros prelibatȩ civitatis constructum quo grex monialium humilis altitonanti Domino famulari cernitur, qui cum proprio episcopo cognomento Adalgario accedentes ad nostram sublimitatem precati sunt ut decreta et precepta quȩ ab antecessoribus nostris Francorum regibus de rebus earumdem fuerant adsecute renovaremus et, juxta regiam consuetudinem, ex predicti loci rebus nostrȩ auctoritatis preceptum fieri juberemus. Sunt siquidem res ejusdem loci in circuitu ipsius, prata scilicet cum duabus terrȩ culturis quas Adalgarius, sancti Nazarii Eduensis ȩcclesiȩ antistes, eidem contulit loco, cum duobus famulis, Ricfredo et Teutlanno, et sororibus ejusdem, et utriusque sexus servientes, qui cum prenominati monasterii, ut mos exigit nuptiarum, juncti sunt famulis. Est et in Tornetrensi pago Quintiacus villa, ad supradictam pertinens potestatem, cum duabus ȩcclesiis quarum una in honore sancti Martini, altera in veneratione sancti Germani habetur consecrata et cum omnibus quȩ ad eam pertinere videntur. Est et in Matisconensi pago villa Salornacus, in qua est ȩcclesia in memoriam beati Pauli apostoli consecrata cum mancipiis utriusque sexus, cum terris cultis et incultis. Habetur etiam et in pago Belnensi villa quȩ dicitur Lol, que habet ȩcclesiam in laude Domini sanctique Saturnini fundatam cum mancipiis utriusque sexus, cum terris cultis et incultis. Est et in pago Cabillonensȩ villa quȩ dicitur Wauras, quam Winricus dedit sanctȩ Mariȩ et sancto Andochio loco sepulturȩ. Est in eodem comitatu villa Marsolius, que habet ȩcclesiam in honore sancti Romani dedicatam, cum famulis utriusque sexus, terris cultis et incultis. Item, in pago Augustudunensi villa que nuncupatur Ciresius in qua est ȩcclesia in honore sancti Martini consecrata, habens famulos utriusque sexus, terras cultas et incultas. In Morvinno etiam habentur ville quarum una appellatur Saviliacus, altera Vilariis cum servientibus utriusque sexus, cum terris cultis et incultis. Item in eodem territorio sunt villule due, Ateias atque Castres, habentes famulos utriusque sexus, terras cultas et incultas. Est et in comitatu Augustudunensi villa nomine Curciacus, que habet capellam in honore et veneratione sancti Ferrucii consecratam, habens famulos utriusque sexus, terras cultas et incultas ; item, in comitatu eodem, in villa que vocitatur Faiola, predium quod dedit Andreas, illustris vir, sanctȩ Mariȩ sanctoque Andochio, pro filia sua que in monastico habitu ibidem deputata est. Habetur etiam in pago Avalense villa quae apellatur Ormentiacus, que nuper ex predicti coenobii gatzarum donis predictȩ potestati addicta est. Preterea est in comitatu Augustudunensi villa que a nonnullis vocatur Dorna, sacrata in honore sancti Juliani martyris incliti, cum capella et cella sibi subjecta. Item in eodem territorio alia capella in sancti Patritii veneratione locata. Insuper etiam villam Neriacum cum omnibus que ad eam pertinere noscuntur ; quin ymmo villam que Villaris ab incolis dicitur cum omnibus quȩ ad eandem villulam aspiciunt ; adhuc etiam et Trisiacum villam, quantum Sewinus comes et Teotrada in ea visi sunt habere. Item, in alio loco ipsius pagi, mansi quinque ; et in vicaria Viriaco fiscalia que per donum Karoli regis predictus Sewinus et conjux ejus Teotrada consecuti sunt. Itemque in eodem comitatu, in villa que vocatur Peredus, vinee due quae simili modo prelibati viri Sewini ejusque uxoris dono largite sunt. In villa Crios, in pago Autissiodorensi, mansi quinque, cum famulis utriusque sexus, cum terris cultis et incultis. Est etiam et capella in com[i]tatu Cabillonensi, supra fluvium Duinam, sacrata in honore sancti Marcialis. Item in comitatu Augustudunensi, mansi novem quos tenuit Odelardus in precariam. Et in pago Belnensi, ȩc[cl]esiam Vetus Vicum ; in villa Chaton mansi octo. In eodem pago, in Ruminiaco villa, mansus unus. In pago Cabillonensi, in v[illa] Nanto, vinea una ; in villa Mont, vinea una, quam Gonbaldus dedit sanctȩ Mariȩ ; in Vicedas villa, vinea una. Et in Belnensi pago, in Viletta, predium quod Ragembaldus dedit sanctȩ Mariȩ, loco sepulture. In pago Tornedrensi, in villa Polosiaco, vinea una, campos, seticum, farinarii. In Augustudunensi pago, ad Aziacum villam mansus unus cum servientibus, pratis, campis, silvis, quem Hermengardis comitissa sancto Andochio, pro remedio suȩ animȩ et filiorum illius [dedit]. Itemque in comitatu Augustudunensi, cappella Balman, dedicata in honore sancti Mauricii. In pago Belnensi, in Givriaco villa, colonicas sex ; in eodem pago juxta Centissam villam, mansi quinque ; inter Lausiam et Aguseium silva ad saginandos porcos absque numero ; in eodem monte, pars silvȩ que vocatur Centorius. In comitatu Augustudunensi, in villa que dicitur Campus longus, vinea, prata et campos ; in Nolliaco clausum cum masnilo et vinea. Nos autem, ad exhortationem sive depreciationem jamdicti Adalgarii presulis, sub cujus regimine prefixum degebat coenobium, atque cȩterorum fidelium nostrorum, jussimus tale preceptum fieri, ut omnia quȩ superius comprehensa habentur et ea quȩ retro habebant et quȩ postmodum quocumque modo impetrare potuerint perpetualiter et indissolubiliter teneat contio preli[bat]a et ȩternaliter p[oss]ideat. Ut autem hujus nostrȩ cessionis regale preceptum pleniorem in Dei nomine capiat firmitatis vigorem, anuli nostri impressione subter jussimus insigniri.

Signum Karoli gloriosi regis (Monogramma).

Eriveus notarius ad vicem Anskirici episcopi recognovit.

Datum pridie kl. april., indictione III., anno VIIII. regnante Karolo gloriosissimo rege. Actum apud praelibatam urbem Aeduam. Feliciter in Domino. AMHN.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook