889, 24 juin. — Orléans.
Eudes, à la requête de l'archevêque [de Narbonne] Theodardus agissant au nom de l'évêque d'Ausone et de Manresa Godemarus, concède à l'église de Sainte-Marie et Saint-Pierre toutes les « regiae dignitates » de la cité de Manresa, telles que le comte les a accordées à l'évêque, ainsi que le val d'Artés dont les limites sont indiquées, le roi y ajoutant divers droits et transportant du comte à l'évêque le « servicium et obsequium » dû par les habitants, toute usurpation des biens de l'église étant sanctionnée d'une amende de 600 sous.
L'édition papier présente les deux actes 5A et 5B de manière simultanée, sous le numéro 5. Par souci de clarté, nous avons préféré scinder le document en deux ensembles.
In nomine Domini Dei eterni et Salvatoris nostri Jhesu Xpisti. Odo misericordia Dei rex. Si servorum Dei vota prompta voluntate recipimus atque utilitati eorum omnimodis providemus, sine dubio eterne retributionis premia a pio Deo nobis largiri confidimus. Quocirca noverit omnium fidelium Dei nostrorumque sollercia quia adiit aures clemencie nostre venerabilis archiepiscopus Tedardus a parte Godemari Ausonensis et Menrensis episcopi, et deprecatus est ut matrem sedis ecclesie jamdicti episcopi longo incursu paganorum proprio pastore et Xpistianitate frustratam, de rebus nostris ad jam dictam ecclesiam que constructa est in honore sancte et intemerate virginis Marie atque Petri, apostolorum principis, ditaremus, quod quidem libenti animo et fecimus. Concedimus igitur jamdicte ecclesie ejusque episcopo et omnibus successoribus ejus, in Ausonensi pago omnes regias dignitates de Menrense civitate, quantum ipse comes consentivit ad ipsam ecclesiam de ipsa civitate, et vallem que dicitur d'Artes, cum ecclesiis, villis et villaribus, cum finibus et adjacenciis illorum, hoc est de ipso rivo de Olone qui infunditur in Rivo lato, deinde per ipsos montes super villam Torcona usque in Balzo rubio, deinde ad Serram longam sicut aque vertunt, deinde per stratam per Serram longam discurrentem super villam Matacanis et pervenit ad ficturum qui discurrit in Lubricato, deinde a Rivo lato usque ad Lubricatum et pervenit ad rivo de Olone. Hec omnia cum ecclesiis et decimis et tholoneis mercatorum terre, terciam partem usque in fines de Cardona et usque ad ipsos fines de Bergitano et usque in Era mala, cum pascuariis de comitatibus, predicto episcopo ac sequacibus ejus concedimus canonico more cuncta habenda. Habitatores vero locorum illorum servicium et obsequium quod comitibus actenus impendebant, ab hinc jam dicto episcopo impendant ac successoribus ejus. Nullusque de prefata terra vendere sine licencia episcopi presumat, nullusque exactor rei publice nec in tholoneis nec in fredis nec in ullis redibitionibus eum ledat, et quid ecclesiis aut decimis sine licencia proprii episcopi si presumpserit, invictus .DC. solidos componere faciat jam dicto episcopo et successoribus suis, et hoc quod aprehendiderit sine dubio restitui faciat, sed quietum pro salute nostra et conjugis ac prolis Domini misericordiam exorare delectet. Ut vero hoc auctoritatis nostre testamentum firmius veriusque credatur, manu nostra id firmavimus et anulo nostro insigniri jussimus.
Signum Odonis (Monogramma) gloriosissimi regis.
Datum VIII kl. julii, anno Incarnacionis dominice .DCCC LXXXVIII. indicione .VI., anno secundo regnante domno Odone gloriosissimo rege. Actum Aurelianis, feliciter. Amen. Theodardus Narbonensis archiepiscopus.