979, 8 juin-986, 2 mars.

Lothaire, à la prière de son neveu Liudulfus, évêque de Noyon, accorde l'immunité à l'église Saint-Éloi de Noyon, rendue par cet évêque à la vie monastique, et en confirme les possessions.

Référence : Louis Halphen et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Lothaire et de Louis V rois de France (954-987), Paris, 1908, no55.

A. Original perdu.

B. Copie du xviiie s., dans une Histoire de l'abbaye royale de Saint-Éloy de Noyon, Bibliothèque nationale, ms. lat. 12669, fol. 105, d'après A.

C. Copie du xviiie s., par Dom Grenier, Bibliothèque nationale, Collection de Picardie, vol. 197, fol. 69, d'après A.

C′. Autre copie de Dom Grenier, ibid., vol. 233, fol. 110, mise au net de C.

C″. Copie du xviiie s., collationnée par Dom Grenier, Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 13, fol. 33, d'après C′, avec calque des premiers mots de A.

D. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 13817, fol. 225, d'après A.

E. Copie du xviiie s., collationnée par Porlier, conseiller-maître à la Chambre des Comptes de Paris, Archives nationales, K 185, n° 14, d'après A.

F. Copie authentique du 30 septembre 1680 (fragmentaire), Bibliothèque nationale, ms. lat. 12669, fol. 123, d'après A.

a. Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 653, n° xl.

Indiqué : Mabillon, Annales ordinis S. Benedicti, XLVIII, 105, t. III, p. 663.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 466.


In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Hlotharius, superna annuente clementia Francorum rex. Si sanctorum locis ad cultum religionis olim institutis, sed, pro dolor! nostris temporibus conversatione inreligiosorum eis incolentium a proposito sanctitatis penitus alienatis, opem regiae auctoritatis nostrae praestamus, divinam proculdubio retributionem in aeterna vita habere non dubitamus. Hujus rei gratia, scire volumus cunctis regni nostri primatibus quod Liudulfus, nepos noster. Noviomorum praesul, adiit regiam celsitudinem nostram, petens ut sibi concederemus licentiam in sancta religione monastici ordinis restaurandi locum beati Eligii, in suburbio Noviomorum siti. Qui videlicet locus a sancto Eligio quondam in monastica religione decenter instructus, sed paganica infestatione post devastatus atque a Rodulfo, supradictae urbis episcopo, ante plures annos, favente sibi patre nostro gloriosissimo rege Ludovico, in praedicto ordine monastico denuo est relevatus; verum jam dicto praesule humanas res deserente, pravorum invaluit consensus atque idem locus pristinae institutionis honestate est privatus. Quam rem graviter mente ferens, praescriptus Liudulfus, Noviomicae urbis pontificatum adeptus, petiit sibi a nostra celsitudine fieri hoc regiae majestatis decretum ad immunitatem jam dicti loci a se in monastica religione, ut olim fuerat, restaurati, ea scilicet ratione quatinus jam dictus ordo monasticus deinceps absque ulla inquietudine supervenientis pastoris in praedicto coenobio conservetur et res tam a praedicto pontifice Liudulfo quamque ab antecessoribus illius eidem loco concessae perpetualiter maneant nec ullius temeraria praesumptione pastoris inde aliquando subtrahantur. Quarum rerum ista sunt nomina: Calneius, Dulgiacus, Verlaicus, Carisiola, Raimberticurtis, Mainnulficurtis; in Baduncurte mansus unus amplissimus cum culturis et pratis et aliis terris quamplurimis; in Batbodio et Apilleio villis mansi septem et molendinus unus cum coloniis et pratis quamplurimis; in Behireicurte mansus unus cum vinea una; in villa quae vocatur Diva mansus unus cum vinea et pratis et camba et terris; in villa Andau mansus unus cum terris quamplurimis; in villa Berhuncurte mansus unus; in villa Canetuncurte mansus unus; in villa Prinpretia mansus unus valde bonus; in villa Cenla mansi duo; abbatia quoque sancti Stephani, juxta praedictum coenobium sita, cum terris et pratis et tribus molendinis; quartus quoque molendinus super Hiseram fluvium, quod vocatur Villare; vineae quoque quamplurimae eidem coenobio adjacentes; in villa Gymenia mansus unus optimus; in villa Murmuliaco terrae quamplurimae cum uno manso et silva et pratis; mansionilis quoque qui Sihericurtis vocatur cum sibi adjacentibus terris; in villa Curtedominica mansi duo cum tribus culturis et silva optima. Haec igitur praefata omnia in integrum, ob petitionem memorati venerabilis episcopi Liudulfi, memoratis monachis et abbati praedicti coenobii per hoc nostrae celsitudinis praeceptum concedimus et confirmamus, quatinus ea libere possideant et regant, eo tamen tenore ut quandiu eadem congregatio monachorum, favente Deo, inibi perstiterit, nostri memoriam ac reginae nostrae seu filii nostri Ludovici regis atque jam dicti pontificis monachi in suis orationibus habeant. Et ut hoc per omnia tempora inviolabiliter conservetur, manu nostra subterfirmavimus et anulo nostro insigniri jussimus.

Signum Lotharii (monogramma) regis gloriosissimi.

(Locus sigilli.)

Ego Arnulfus notarius ad vicem domni Adalberonis archiepiscopi, summi cancellarii, scripsi.


Image de l'acte

Cliquez pour zoomer ou afficher en plein écran. — Consulter sur Nakala

Cliché Archives nationales de France.