982. — Laon.

Lothaire, à la prière d'Adélaïde, femme de Hugue (Capet), confirme la donation faite par celle-ci au monastère de la Trinité de Poitiers de l'église Saint-Pierre-le-Puellier.

Référence : Louis Halphen et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Lothaire et de Louis V rois de France (954-987), Paris, 1908, no48.

A. Original perdu.

B. Copie du xviiie s., par Dom Fonteneau, Bibliothèque de Poitiers, Collection Dom Fonteneau, vol. 27, p. 43, d'après un vidimus de Vincent de Maisoncelles, garde du scel aux contrats du comte de Poitou, délivré à Poitiers le 3 février 1377 (1378, n. st.).

C. Copie du xviiie s., collationnée par Dom Fonteneau, Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 13, fol. 23, d'après B.

D. Copie du xviie s., dans Dom Estiennot, Antiquitatum in diœcesi Pictavensi Benedictinarum pars prima, Bibliothèque nationale, ms. lat. 12755, p. 474, soi-disant d'après A, en réalité d'après un cartulaire de la Trinité de Poitiers de l'an 1546, dérivant lui-même très vraisemblablement du vidimus de Vincent de Maisoncelles, avec collation de ce vidimus.

D′. Autre copie, partielle, par le même, ibid., p. 494, d'après le cartulaire de l'an 1546.

E. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 12700, fol. 155, d'après le cartulaire de l'an 1546.

F. Copie du xviie s., dans Besly, Preuves (manuscrites) de l'histoire des comtes de Poictou, vol. 1, Bibliothèque nationale, ms. lat. 6007, fol. 135.

G. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, Collection Dupuy, vol. 841, fol. 126, d'après le vidimus de Vincent de Maisoncelles.

a. Besly, Histoire des comtes de Poictou, Preuves, p. 251, d'après F.

b. Sainte-Marthe, Gallia christiana, t. IV, p. 879, d'après F.

c. Gallia christiana, t. II, instrumenta, col. 361.

d. Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 651, n° xxxix, d'après D.

Indiqué : Mabillon, Annales ordinis S. Benedicti, XLVI, 63, t. III, p. 561.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 465.

Indiqué : Rédet, Table des manuscrits de Dom Fonteneau conservés à la Bibliothèque de Poitiers (Mémoires de la Société des antiquaires de l'Ouest, t. IV), p. 31.

Indiqué : Alfred Richard, Histoire des comtes de Poitou, t. II, p. 460 et suiv.


In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Lotharius, divina ordinante providentia rex Francorum. Specialibus cujuscunque fidelium nostrorum causis inspectis, subveniendum esse regalis auctoritas monstrat, quanto magis ad debitam generalitatis providentiam aequum dignumque pertinet, ut ecclesiae catholicae atque apostolicae, quam Christus suo praecioso sanguine redemit eamque nobis, cujus per adoptionem filii existimus, regendam tuendamque commisit, piam sollicitamque in cunctis curam gerere studeamus, et ut in ejus profectu sive exaltatione congruam videamur exhibere diligentiam, ad ejus necessitatem et utilitatem atque dignitatem necessaria et utilia provideamus constituta. Sanctae igitur ecclesiae catholice filiis Dei nostrisque fidelibus, praesentibus scilicet et futuris, perspicuum esse volumus quoniam consobrini ducisque nostri potentissimi Hugonis conjux illustrix, Adela vocabulo, nostram expetiit serenitatem quatenus pro nostra conjugisque et prolis salute regni quoque nostri statu coenobio noviter in Pictavica urbe ab inclita genitrice sua per assensum marchionis Willelmi, sui videlicet filii, constructo atque in nomine et honore sanctae Trinitatis dicato, nostrae auctoritatis praecepto munimen et robur praebere dignaremur. In quo coenobio venerabilis matrona et fondatrix Adela ad honorem et cultum divinum administrandum cum satis honestissimum apparasset ornatum et, monacharum Deo famulaturarum aggregato coetu, quae sub abbatissae illic imperio secundum regulam sancti patris Benedicti probabiliter viverent, sufficientiam necessariarum copiose addidisset rerum, considerans quod adhuc esset quo egeret, — eget enim semper foemineus grex divino cultui mancipatus sacerdotum et eorum qui in clero sunt, solatio ministrorum nec rationabiliter consistere valet sine eo, — impetravit ut quandam abbatiam, quae olim monasterium Puellare sancti Petri vocitatum ob puellas ibi deservientes, nunc versa vice, quoniam sors omnia versat, tredecim canonicis instauratum, eidem coenobio attribueret, ita ut amodo tam ipsa abbatia quam canonici eorumque praebendae abbatissis saepedicti coenobii cum integritate omni subjaceant sicque loci opportunitas, nostra cum Dei auxilio supervenienti auctoritate, integra existeret. Igitur petitione accepta, decrevimus fidelis nostrae, cui nichil ratum negare fas judicamus, petitioni satisfacere, cum neque matri ejus neque fratri velimus contraire. Si quis hunc locum, nostra auctoritate fundatum, inquietare praesumpserit, libras auri centum multetur, medietatem monasterio praedicto, camerae nostrae alteram, coepto desistens atque anathematis sancti Spiritus sanctorumque, sanctarum etiam feriatur et dampnetur. Statuimus ergo et nostra auctoritate regia confirmamus ad illum etiam locum omnia quae sive mater sive filius contulere seu que fideles collaturi sunt, tam in ornamentis ecclesiasticis quam in aedificiis circum et extra positis, ecclesiis, villis et omnibus legitimis appendiciis, inconvulse tenenda, quiete possidenda, omni inquietudine seclusa. Ut autem haec nostrae statutionis seu consensionis auctoritas majoris per succedentia temporum curricula esset roboris, hoc ei exinde praecepti nostri scriptum fieri [et] bullae nostrae jussimus impressione insigniri, anno dominicae incarnationis nongentesimo octogesimo secundo, indictione decima, regnante Lothario gloriosissimo rege, sub anno [vicesimo] nono regni ejus.

Signum (monogramma) Lotharii regis excellentissimi.

Datum Lauduno, urbe regali.

Arnulphus notarius ad vicem domini Adalberonis archiepiscopi recognovit et relegit.

(Sigillum.)


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook