967, 30 août. — Dijon.

Lothaire, à la prière d'Achard, évêque de Langres, de la reine Emma et de l'évêque de Châlons Gibouin, confirme à l'église de Langres la propriété des remparts, du marché et de la monnaie de la cité, et y ajoute les droits comtaux et le revenu du tonlieu perçu aux portes de Langres.

Référence : Louis Halphen et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Lothaire et de Louis V rois de France (954-987), Paris, 1908, no29.

A. Original. Parchemin scellé. Hauteur: 610 mm.; largeur: 440 mm. Archives départementales de la Haute-Marne, G 2, n° 9 (ancien G 1, n° 17).

B. Copie de mars 1282, dans un vidimus donné sous le sceau de l'officialité de Langres, Archives départementales de la Haute-Marne, G 2, n° 9, d'après A.

C. Copie du xve s., dans un registre intitulé Copia plurium litterarum admortizationum, etc., Archives départementales de la Haute-Marne, fol. 24 v°, probablement d'après A.

D. Copie de l'an 1710, dans un Inventaire des titres de Langres, Archives départementales de la Haute-Marne, G 29, p. 6, d'après une copie de A.

E. Copie de la fin du xviiie s., dans le Recueil des mss de l'abbé Mathieu, au Grand séminaire de Langres, vol. 4, p. 33, d'après une copie de A exécutée au xviie s. par Antoine Thibaut, chanoine de la cathédrale de Langres.

F. Copie partielle du xixe s., Bibliothèque de Chaumont, Collection Jolibois, vol. 2, fol. 287, d'après A.

Fac-similé : Musée des archives départementales, atlas, pl. XII, n° 15.

a. A. Daguin, Les évêques de Langres, dans les Mémoires de la Société historique et archéologique de Langres, t. III, p. 14, et tir. à part, p. 14, d'après A.

b. Musée des archives départementales, p. 32, n° 15, d'après A.

c. Roserot, Diplômes carolingiens originaux des archives de la Haute-Marne, dans le Bulletin de la Société des sciences historiques et naturelles de l'Yonne, t. XLVII, 1893, p. 530, n° 18, d'après A.

Indiqué : E. Jolibois, Mémoire sur les archives de la Haute-Marne, dans l'Annuaire ecclésiastique et historique du diocèse de Langres, t. II, 1839, p. 224.

Indiqué : Sickel, dans les Forschungen zur deutschen Geschichte, t. IX, 1869, p. 432, n° 26.

Indiqué : Roserot, Répertoire historique de la Haute-Marne, Catalogue, n° 85.

Indiqué : Roserot, Catalogue des actes royaux conservés dans les archives de la Haute-Marne, dans le Bibliographe moderne, t. VI, 1902, p. 55, n° 33.


(Chrismon.) In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Lottharius, Dei opitulante clementia rex. Si avitum regimen atque paternum justo moderamine tractare nitimur, tunc potissimum censemus ut venustis-[2]-simorum pontificum peticionibus ratis pro statu scilicet suarum ecclesiarum ac aucmentatione fautum iri, ne ita quam parvi pendamus, quia nonnullos regum comperimus pro suffragiis momentaneis sanctarum [3] ecclesiarum commeruisse felicia regna beatitudinis summȩ. Scimus enim quia sanctissimus cesar augustus Constantinus, divina ammonitus visione ac docente beato papa Silvestro, postquam [4] comvolavit ad catolicam fidem, non modo prediis muneribusque ditavit ecclesiam sanctorum apostolorum Petri et Pauli, verum etiam omnem dignitatem imperatoriam Deo sanctisque predictis apostolis [5] perpetuali jure comtradidit: noluit enim inibi principari quo Deus clavigerum regni celestis et summum principem apostolorum universalem delegit rectorem ecclesiarum, [6] sed Costantinopolim senatorium consultum atque patricium secum pariter finetenus commigravit, ut nullis infestationibus regie sublimitatis ecclesia Romana in posterum multaretur. [7] Quocirca notum fieri volumus omnibus sanctȩ Dei ecclesiȩ et nostris, presentibus scilicet et futuris, quod Achardus, sancte Lingonensis ecclesiȩ venerandus presul, nostram adiens sublimitatem, [8] optutibus nostris precepta et auctoritates imperatorum, nostrorum videlicet antecessorum, obtulit, qualiter ipsi munitionem civitatis Lingonice, mercatum pariter et monetam prefatȩ [9] ecclesiȩ delegaverunt, ut hec omnia ad jus illius rectorumque ejus perpetuo absque alicujus judicis inquietudine pertinere debuissent. Hujusce denique assertione aucto-[10]-ritatis roboratus, per deprecationem karissimȩ conjugis nostrȩ Emmȩ, efflagitatione quoque ductus supra dicti presulis ac suplici postulatione Gibuini, Catalaunensis [11] antistitis, res quasdam pertinentes ad suplementum regii honoris ob emolumentum ȩternȩ conpensationis inevitabiliter concedimus sanctȩ prescriptȩ ecclesiȩ ac sancto [12] Mammeti glorioso martiri, comitatum scilicet Lingonensem atque omne premium quod exigitur in toloneo de portis civilibus. Faventes quin etiam peticionibus dilectȩ nostrȩ [13] comjugis ac pretaxatorum nostrorum fidelium, preceptum auctoritatis nostrȩ fieri jussimus, per quod sanccimus ut perpetuo, uti a nobis deliberatum est, inviolabiliterque consistat [14] et, absque alicujus insectatione seu presumptiva temeritate aut repeticione sive et comitum vel judicum fraudulenta occasione, hec eadem Lingonensis ecclesia [15] obtineat atque per successura temporum curricula in Dei nomine per hoc nostri regni edictum eternaliter possideat. Et ut hec nostrȩ auctori-[16]-tatis edictum pleniorem inviolabilemque obtinere valeat firmitatis per futura tempora vigorem, manu propria subter firmantes, anuli nostri inpressione [17] subter jussimus adsignari.

[18] Signum Lottharii serenissimi regis atque sanctissimi.

(Monogramma.) (Sigillum.)

[19] Unemcus, levita indignus, ad vicem Girardi archicancellarii recognovit.

[20] Datum .III. kalendas septembris, anno incarnationis Domini nostri Ihesu Xpisti .DCCCCLXXVII., indictione .X., anno quoque .XIII. regnante Lotthario rege.

[21] Actum Divionis castri. Feliciter. AMHN.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook