956, 7 novembre. — Trosly.
Lothaire, à la prière de son fidèle, le comte Renaud (de Roucy), et sur la demande de Hervé, abbé du monastère de Saint-Philibert de Tournus, confirme les possessions et les privilèges accordés audit monastère par Charlemagne, Louis II et Louis IV.
A. Original perdu.
a. Chifflet, Histoire de l'abbaye royale et de la ville de Tournus, Preuves, p. 280, d'après A.
b. Juénin, Nouvelle histoire de l'abbaïe royale et collégiale de Saint-Filibert et de la ville de Tournus, Preuves, p. 115, d'après a.
c. Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 620, n° vi, d'après a.
d. Poupardin, Monuments de l'histoire des abbayes de Saint-Philibert, publié d'après les notes d'Arthur Giry (Coll. de textes pour servir à l'étude et à l'enseignement de l'histoire), p. 121, n° 29.
Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 426.
Indiqué : Böhmer, Regesta, t. I, p. 192, n° 2032.
In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Hlotharius, divina propitiante clementia rex Francorum. Si cultis et Deo dicatis locis ac servorum Dei necessitatibus aliquod subsidium conferimus, non solum regalem in hoc decenter exercemus dignitatem, verum etiam aeternae remunerationis praemia inde nobis provenire liquido confidimus. Quocirca noverit omnium sanctae Dei ecclesiae fidelium nostrorumque praesentium ac futurorum industria quoniam, intimante Heriveo venerabili abbate necnon et deprecante fideli nostro Ragenoldo, comite nobilissimo, quatenus praecepta, quae fecerunt antecessores nostri beatae et intemeratae semperque virgini Mariae ac sancto Filiberto, Christi confessori egregio, abbati supradicto sive monachis corroboraremus ob amorem Dei et prȩfatorum sanctorum patrocinia aeternaeque remunerationis praemium, necnon et elemosinam proavi nostri Hludovici regis piissimi atque genitoris nostri Hludovici, et pro salute nostra statuque totius regni nostri, nos autem, petitioni fidelium nostrorum assensum praebentes supradictorum, confirmamus atque concedimus venerabili abbati Heriveo congregationique sibi commissae abbatiam sancti Valeriani martyris, quae est in pago Cabilonensi super Sagonnam, ubi ipse corpore quiescit, et castrum Trenorchium, quod est ex eadem abbatia, seu et omnes res quae olim a fidelibus christianis praedicto martyri collatae sunt et Turnotium villam cum omni re sibi pertinente et Bisiacum villam in pago Lugdunensi et cellam sancti Romani in pago Matisconensi cum omni integritate, Olcasiacum villam in ipso pago, Abziacum villam cum ecclesia, Lovincum villam cum omnibus appendiciis, cellam sancti Portiani cum omni integritate, Conaldum monasterium cum omnibus ad se pertinentibus, Godid monasteriolum cum omni plenitudine, eo videlicet modo ut praefati sancti et praedictus abbas ejusque successores perpetualiter habeant. Concedimus quoque ut trapezetas praedictus locus habeat; statuimus etiam, ut praefatus locus caput habeatur omnium rerum supradictarum, quae ei a nobis et a fidelibus olim collatae sunt, ut memorato loco deserviant in monachorum usibus et pauperum necessitatibus. Caeterum eidem congregationi licentiam concedimus de se semper eligendi abbatem secundum regulam sancti Benedicti, sicut hactenus tempore avi patrisque nostri. Annalem quoque mercatum per dies quatuor, missa sancti Filiberti de transitu, ut monachi habeant concedimus; sancimus autem ut omne teloneum ipsius mercati ipsi monachi habeant et super hoc a nulla judiciaria potestate impediantur. Immunitatem quoque sexcentorum solidorum, quam Karolus imperator [pro]avusque Ludovicus ac genitor noster eis concesserunt, concedimus, cujus immunitatis infractor sexcentorum solidorum fore culpabilis judicetur, et quicquid exinde jus fisci nostri sperare potuerat luminaribus ipsius ecclesiae totum erogamus. Nos vero concedimus ut nullus nostrorum vel successorum comes seu vicecomes aut vicarius aut missus discurrens, in praedicta immunitate aut monasterio a nobis et antecessoribus concessa exquirere aut mansionaticum aut parafredum aut eulogias praesumat neque horum quispiam ab eorum servis, colonis seu francis super eorum terram commanentibus exigere in publicis mercatis sive de fratrum negotiis sive de suis teloneum aut ullam exactionem neque in mari sive Ligeri fluvio aut Rhodano seu Sagonnae aut Dou vel caeteris fluminibus navigantibus aut littoribus commorantibus exigere audeat aut praesumat aut navaticum aut cespitaticum aut salutaticum aut portaticum neque in terra rotaticum neque in tabernis ullam exibitionem. Praecipimus quoque auctoritate nostra regia ut nemo antistitum vel comes aut aliqua laicalis potestas in praefato loco placitum constituere aut tenere audeat. Concedimus etiam in pago Pictavensi Metsiacum, Madernas, Aziacum et Curciacum cum omnibus appendiciis suis, Buxiolum quoque in pago Cenomannico, cellam sancti Prudentii in pago Pictavensi, Talgariam, Ariacum et Classiam, Caciacum villam in pago Belcinensi, Asinarias in pago Pictavensi, cum omnibus ad se pertinentibus. Unde hoc nostrae celsitudinis praeceptum fieri praedictoque Heriveo abbati dari jussimus, per quod ipse suique successores memoratas res, quas modo concedimus et de praeterito concessas habemus, rite perpetuo teneant atque possideant. Et ut hoc nostrae auctoritatis praeceptum firmius habeatur veriusque credatur et attentius observetur, manu propria subter firmavimus et anuli nostri impressione sigillari jussimus.
Signum Hlotharii (monogramma) gloriosissimi regis Francorum.
<Signum Emmae reginae>. <Signum Hludovici regis, filii eorum>.
Guido cancellarius ad vicem Artoldi, archiepiscopi summique cancellarii, recognovit.
(Locus sigilli.)
Actum Trosliacum, in placitum, sub die .VII. idus novembris, indictione .XIIII., anno vero .II. regnante Hlothario rege gloriosissimo.