878, 12 décembre. — « Cispiaco fisco ».
Louis le Bègue, à la prière de l'abbé Geilon, donne au monastère de Tournus la « villa » d'Uchizy sur la Saône, en Mâconnais, en l'affectant à l'hôpital des pauvres, et affecte d'autre part au luminaire la « villa » de Louhans sur la Seille, en Lyonnais.
A. Original perdu.
a. P.-F. Chifflet, Histoire de l'abbaye royale et de la ville de Tournus, p. 23.
b. [P. Juénin], Nouvelle histoire de l'abbaye royale et collégiale de Saint-Filibert et de la ville de Tournus, t. II, Preuves, p. 102, d'après a.
c. Recueil des historiens de la France, t. IX, p. 412, n° xvi, d'après a.
Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 319.
Indiqué : Böhmer, Regesta, n° 1845.
Indiqué : Wauters, Table chronologique, t. I, p. 297.
Indiqué : R. Poupardin, Monuments de l'histoire de Saint-Philibert, p. 117, n° 18.
Indiqué : F. Grat, Catalogue, n° 19.
La présente donation se présente comme faite à la prière de l'abbé Geilon. D'après le précepte suivant (n° 27), elle aurait été consentie à la demande de Boson. La rédaction du n° 27 « sed et in Ulcasiacum, quem nos praesenti anno ob deprecationem carissimi ducis nostri Bosoni praefatis sanctis dedimus », suggère que la donation remontait déjà à quelques mois, que le véritable auteur en ait été le roi ou Boson lui-même. Dans cette perspective, le présent diplôme apparaît comme la régularisation d'une libéralité qui n'avait pas été jusque là consignée dans un diplôme.
On notera l'absence de préambule.
Texte de a :
In nomine Domini Dei aeterni et Salvatoris nostri Jesu Christi. Hludowicus misericordia Dei rex. Notum esse volumus cunctis fidelibus sanctae Dei Ecclesiae et nostris, praesentibus scilicet atque futuris, quoniam nos de aeterna renumeratione ac salute animae nostrae, sed et genitoris ac genitricis nostrae cogitantes, deprecante etiam Geilone venerabili abbate, villam quae vocatur Ulcasiacus cum ecclesia in honore sancti Petri, sitam in pago Matisconensi super fluvium Segonnam, et omnibus appendiciis et integritatibus suis, monasterio quod vocatur Tornucium, in honore sanctae Mariae et sancti Filiberti confessoris Christi et sancti Valeriani martyris constructo in pago Cavillonensi, super fluvium Segonnam, ad hospitale pauperum tradimus atque perpetualiter delegamus. In pago vero Lugdunensi, super fluvium nomine Salliam, villam Lovingo cum ecclesia in honore sancti Martini et omnibus integritatibus et appendiciis suis, in luminaribus ejusdem ecclesiae ob perpetuam nostri mercedem per hoc nostrae auctoritatis praeceptum perpetualiter deputamus, ita ut nullus abba aut aliquis publica potestate praeditus praefatas villas ad hospitale pauperum et a luminaribus ipsius ecclesiae auferre vel minuere praesumat, sed liceat praefato abbati suisque successoribus eas cum domibus, aedificiis, terris cultis et incultis, vineis, silvis, pratis, pascuis, aquis aquarumve decursibus, exitibus et regressibus, viis et inviis, eas, sicut dictum est, quieto ordine possidere, ea videlicet ratione ut pro nobis, genitore ac genitrice nostra conjugeque et prole assidue cum subjectis sibi fratribus Domini misericordiam exorare non negligant. Ut autem nostrae largitionis auctoritas per futura tempora diligentius ab omnibus conservetur, manu propria subter eam firmavimus et anuli nostri impressione assignari jussimus.
Signum (Monogramma) Hludovici gloriosissimi regis.
<Ego> Wigbaldus notarius ad vicem Gozleni recognovi et subscripsi.
Datum II idus decembris, indictione XII, anno II regni domni Hludovici gloriosissimi regis. Actum Cispiaco fisco. In Dei nomine feliciter. Amen.