1082. — Étampes.

Philippe Ier confirme aux chanoines de Notre-Dame d'Étampes l'abandon de coutumes qui leur avait été fait antérieurement par les rois Robert et Henri Ier.

Référence : Maurice Prou et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Philippe Ier (1059-1108), Paris, 1908, no8.

A. Original perdu.

B. Copie de la fin du xve s., dans le Cartulaire de Notre-Dame d'Étampes, conservé à l'église d'Étampes, fol. xxxvii, sous le titre : «Carta faciens mancionem ne ministeriales et prepositi possint aliquid accipere in domibus canonicorum nec in terris eorum et de pluribus privilegiis sibi datis».

a. Fleureau, Les antiquitez de la ville et du duché d'Estampes, p. 294, d'après B.

b. Alliot, Cartulaire de Notre-Dame d'Étampes, p. 68, n° lxix, les souscriptions seulement, d'après B.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. II, p. 198.


In nomine sancte Trinitatis. Philippus, Dei gratia Francorum rex. Justum quidem ac regia serenitate constat dignissimum secularia dominacionis moderamine gubernare, ecclesiasticis vero longe amplius clementer religionis ac pietatis oculo providere, quatenus in sua republica nichil inordinatum remaneat recte siquidem a suis predecessoribus et a se ipso stabilita custodiendo concedere et concedendo custodire. Unde notum fieri volumus fidelibus sancte matris ecclesie tam presentibus quam futuris quod canonici sancte Marie Stampensis adiere majestatem nostram, obsecrantes ut consuetudines eis derelictas et donatas a nostris predecessoribus Roberto, rege videlicet, avo nostro, et Henrico, patre nostro, rege, eos in perpetuum tenere et possidere concedendo firmaremus et firmando concederemus, et quia nos monachi Flagiacensis monasterii solicitaverant ut in prefata ecclesia eos mittere deberemus, deinceps in canonico ordine, sicut ad nostra tempora fecerant, in eadem ecclesia Deo militarent. Quorum equidem postulationi annuendo, ut ipsas consuetudines in perpetuum solute et quiete possideant et habeant et in eternum in ipsa ecclesia ordine canonico Deo serviant, concedendo firmavimus, astantibus de palacio nostro quorum nomina subtitulata sunt, et firmando concessimus, id ipsum audiente et concedente Bernodalio, tunc temporis eorum abbate. Hec vero sunt consuetudines, quas ipsa ecclesia tenuerat a prefato Roberto rege, sicut supradictum est, et Henrico rege, patre nostro, videlicet ut ipsi canonici ecclesie ipsius ministeria, preposituram, capiceriam, cantoriam, quibuscunque ex eis elegerint donent et disponant, et quicquid ad eamdem ecclesiam pertinet habeant et possideant, excepta festivitate sancte Marie medio mense augusto, quam abbas illorum habeat a nona in nonam, panes tamen inde canonici et manutergia et ceteras minutas oblationes ; ceram, denarios, aurum et argentum, si oblatum fuerit, abbas recipiet et habebit ; de pane tamen ejus serviens vivet, qui ex parte sua altare in ipsa festivitate custodiet ; et capicerius ab ipsis canonicis institutus vinum et alios ad victum sumptus necessarios accipiet ipsa die de communi offerenda. Habeat etiam abbas ipsarum vendicionem prebendarum. De thesauro, sine communi consensu canonicorum, abbas ipse nichil accipere presumat, per violenciam de ipsa ecclesia nichil accipiat. In terris canonicorum, que ecclesie fuerint, ministeriales nostri nullam justiciam nec exactionem faciant, nec in domibus eorum violenter hospitalicia fiant ; nec ab ipso abbate fieri fidejussores cogantur. Hujus et autem nostre concessionis, memoriale istud fieri, .XX. libris eorum peticione et precibus caritatis munificencia ab eis receptis, et nostri nominis caractere et sigillo nostro signari et corroborari precepimus et nos ipsi manu nostra signando firmavimus et firmando signavimus. Istius nostre concessionis testes et auctores interfuere : Robertus, comes de Rochaforti ; Teudo de Stampis, filius Ursonis de Parisius ; Petrus prepositus s. Ꞩ. Gervasii dapiferi s. Ꞩ. Adelardi buticularii s. Ꞩ. Tetbaldi constabularii s. Ꞩ. Galeranni camerarii. Interfuerunt etiam et hii ad firmandum memoriale istud et signandum : Hugo de Castello ; Rotbertus de Rochaforti ; Garinus Ridellus ; Rainaldus, comes Suessionis ; Guido, Alberti filius de Vitriaco fortis ; Hugo Meledunensis. Interfuit etiam et hoc laudavit et concessit tunc temporis ipsius ecclesie abbas. Hugo Bardulfus ; Albertus de Pitveris, filius Tescelini ; Teudo de Stampis ; Albertus, Anselli filius ; Bernodalius ; Stephanus cantor ; Girardus, canonicorum prepositus ; Giraldus canonicus ; Tetbaudus de Aqua ; Robertus de Alvers ; Petrus, prepositus de Parisius, et Ascio canonicus ; Brilanus, frater ejus ; Simon canonicus ; Otbertus canonicus ; Droco canonicus ; Seguinus, Tropidormit filius ; Petrus, Airardi filius, et Hugo, frater ejus ; Airicus cocus, et Odardus, Framerici filius ; Martinus canonicus ; Hilduinus canonicus ; Fulco canonicus ; Godfridus sacerdos ; Albertus de Suovrio, Aurelianis prepositus, Roberti Anselli filius ; Frogerus Catalaunensis ; Robertus et Bernardus, cappellani. Signum Philipi + regis, signatum manu sua. Actum publice in palacio Stampis novis, anno incarnati Verbi .M°. octogesimo .II°., anno regni Philipi, Francorum regis, .XXIII°. Goiffridus, Parisiorum episcopus, regis cancellarius, relegendo subscripsi ☧.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook