1101, 24 février. — Paris.

Philippe Ier, à la prière de Foulque, doyen de l'église de Paris, et de Galeran, préchantre, avec le consentement de son fils Louis et de la reine Bertrade, donne à l'église de Paris, sa serve Hildegarde, avec les biens que celle-ci avait reçus de son père, et avec sa postérité.

Référence : Maurice Prou et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Philippe Ier (1059-1108), Paris, 1908, no41.

A. Original. Parchemin, avec traces de sceau. Hauteur, 530 mm. ; largeur, 320 mm. Archives nationales, K 20, n° 7.

B. Copie du xiie s., dans le Livre noir de l'église de Paris, Archives nationales, LL 78 (anc. LL 177), p. 205 (anc. fol. xcii), c. ciiii, sous le titre : «De concessione Ph. regis de Hildegarde ancilla beate Marie».

C. Copie du xiiie s., dans le Petit Pastoral, Archives nationales, LL 77 (anc. LL 176), p. 361, sous la rubrique : «De concessione Philippi regis de Hildegarde ancilla beate Marie».

a. Guérard, Cartulaire de l'église Notre-Dame de Paris, t. I, p. 448, n° iii, d'après C.

b. Tardif, Monuments historiques, Cartons des rois, p. 194, n° 321, d'après A.

c. R. de Lasteyrie, Cartulaire général de Paris, t. I, p. 152, n° 129, d'après A.

Fac-similé : Fac-similé : lithographique, dans la collection des fac.-s. lithographiés, exécutés pour l'enseignement de l'École des chartes, Chartes latines, A, pl. x (n° 95) ; fac.-s. de Frédéric Lepelle, impr. Kaeppelin.

Indiqué : Luchaire, Louis VI, p. 8, n° 14.


In nomine sanctȩ et individuæ Trinitatis. Regalis celsitudinis amplitudinem decet multimodo [2] beneficiorum fructu jugiter exuberare et precipue pietatis et misericordiȩ operibus, veluti quibusdam aromatum [3] odoribus, indesinenter efflagrare. Unde ego Philippus, Dei gratia Francorum rex, presentibus et posteris volumus patefieri [4] quod Fulco, Parisiensis aecclesiæ decanus, et precentor Walerannus, cum aliis optimatibus, nostram adeuntes presentiam, rogatu multo [5] postulaverunt quatinus quandam ancillam nostram, Gumboldi filiam, nomine Hildegardem, in ancillam beate Mariæ [6] misericorditer donaremus. Quorum obsecrationibus, suasu et consilio primatum palatii nostri, benigne tandem adquiescentes, [7] filio nostro Ludovico favente, et donna B. regina annuente, prefatam ancillam, cum omni fructu qui ex ea erit et [8] cum omni substancia a patre sibi data, sine ulla successorum nostrorum refragacione, beate Mariȩ imperpetuum habendam [9] concessimus, et omnem in eam dominandi potestatem a nobis et successoribus nostris removentes, canonicis ejusdem ecclesiæ transtulimus. [10] Porro ut regiȩ majestatis dispensatio rata, fixa et inconvulsa infinite permaneret, litteratorio memoriali [11] precepimus aeternari, sigillo et caractere (monogramma) nostri nominis honestari, testibus corroborari suique [12] temporis nota assignari. Anno incarnati Verbi .M.C., epacta .XVIII., indictione et concurrentibus .VII. [13] Data Parisius, .VI. kal. mar., luna .XX.IIa., anno regni nostri .XLIII.

[14] Ꞩ. Pagani dapiferi. Ꞩ.  buticularii. Ꞩ.  camerarii.  Ꞩ. Hanrici Loher.

[15] Gislebertus cancellarius relegendo subscripsi ☧.

(Locus sigilli.)


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook