1094. — Melun.

Philippe Ier, confirmant les privilèges précédemment accordés par les rois Robert et Henri au monastère de Saint-Père de Melun, déclare les moines dudit monastère, leurs biens et leurs hommes, libres de toute coutume à l'égard de toute puissance séculière, et spécialement du prévôt royal et des officiers du vicomte, et leur reconnaît tout droit sur le chemin allant au faubourg.

Référence : Maurice Prou et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Philippe Ier (1059-1108), Paris, 1908, no33.

A. Original perdu.

B. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, ms. fr. 28400 (Cabinet des titres, pièces originales, vol. 1916), fol. 21, d'après A, avec références à a.

C. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, Collection De Camps, vol. 9, fol. 187, d'après a.

a. Mabillon, De re diplomatica, p. 589, d'après A.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. II, p. 264.


Eterni regis miserante gratia, a quo extat omnis potestas, per quem dignitas viget regia, ego Philippus, Francorum tenens gubernacula, cunctis quos Christo gignit virgo mater aecclesia. Docet spiritalis norma mercari felici commercio pro luteis siderea, pro caducis perennia, transferri polo terrena negotia ; totius enim pietatis opifex sic est dicturus in extremo examine : «Quod uni ex minimis meis fecistis, mihi fecistis.» Jura ergo regiminis juste disponere cupiens, sollicite consideret quid mereatur qui scandalisaverit unum ex pusillis ; expedit ei, inquit evangelista, ut suspendatur mola asinaria in collo ejus et demergatur in profundum maris. Itaque ego Philippus, regiæ majestatis aures pie accommodans querelosis vocibus fratrum cœnobii sancti Petri Milidunensis, quibus triste querebantur de violentia et invasionibus, quas noster præpositus ceterique nostri satellites injuste illis et illorum hominibus inferebant, inquietantes eos, judicia et alia multa sæcularis censuræ impie ab eorum suburbanis exigentes, scandalisantis onus ferre verens, secundum dicta privilegiorum Rotberti, reverendissimi regis, necne patris mei Henrici, dignæ memoriæ, quicquid exactionis subtili callidorum astutia dici vel excogitari potest, dimitti censeo, indultum et remissum decerno. Nam cum servi Dei quiete Deo famulari debebant, nostrum præpositum et vicecomitis ministros pro suis hominibus sæpissime tristes prosequebantur, hii, angoris anxietate coacti, præsente domno Richerio, Senonensi archiepiscopo, nostram adierunt præsentiam, deferentes secum præscripta privilegia regum, quorum dicta coram Milidunensibus proceribus ex nostra parte observanda statuo ; et ut fratres pro nostra salute nostrique regni pace exorent ac in cœlestis janitoris monasterio placide et tranquille famulentur Domino, regali auctoritate jubeo, paterna pietate obsecro, comminando contestor ut nemo mortalium, regia vel alicujus potentis fisus tuitione, res præfati cœnobii, ubicunque fuerint, audeat invadere. Remitto igitur, indulgeo omnes pravorum adinventiones sæcularium negotiorum, exactiones fredorum, raptuum, bannorum, judiciorum necnon incendiorum et omne quod, sæcularis occasione legis, humanæ mentes concipi queunt. Callem etiam publicum, quem nostri ministri nostro juri injuste vindicabant, a radice montis, ex parte suburbii sancti Aspasii usque ad prædia Vallis Randonis, beato Petro et ejus monachis liberum ab omni inquietudine concedo, ne aliquis nostrorum clientum occasione prædicti callis aliquam molestiam inferat ad refugium suburbii confugientibus. Executores et cooperatores hujus regalis præcepti pastorum summus, cujus honore et amore id egimus, cui curam ovilis commisit Christus, deducat in mitis Agni regno, qui se dedit passioni pro salute mundi ; calumniatores vero ac violatores iram incurrant patrisfamilias, velut servus nequam qui conservo noluit misereri, aduranturque cum Sodoma et Gomorra et ad nihilum redigatur illorum audacia. Et ut inviolabile permaneat, nostræ majestatis signamus sigillo, ne quis illud audeat infringere.

Signum Philippi, venerandi regis. S. Richerii, archiepiscopi Senonensis. S. Demberti, præpositi sancti Stephani. S. Herberti, sancti Salvatoris abbatis. S. Milonis vicecomitis. S. Marci vicecomitis. S. Gisleberti cancellarii.

Actum in turre Milidunensi, anno ab incarnatione Domini millesimo .LXXXXIIII. regni autem Philippi regis .XXXVI., indictione secunda, Vuillelmo tunc Milidunensi vicecomite.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook