1095, après le 23 mai. — Mozac.

Philippe Ier, à la prière de Robert, comte d'Auvergne, et de son fils Guillaume, confirme la donation et la soumission faites par lesdits comtes, et confirmée par l'évêque de Clermont et l'archevêque de Bourges, du monastère de Mozac à l'abbaye de Cluny.

Référence : Maurice Prou et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Philippe Ier (1059-1108), Paris, 1908, no35.

A. Original. Parchemin. Hauteur, 435 mm. ; largeur, 320 mm. Sceau plaqué, fragmenté d'un tiers. Bibliothèque nationale, Collection de Bourgogne, vol. 79, Cluny, n° 162.

B. Copie de la fin du xie s., dans le Cartulaire C de Cluny, Bibliothèque nationale, ms. lat. nouv. acq. 2262, fol. lx, sous la rubrique : «Preceptum quod fecit Philippus, rex Francorum, de abbatia Mauziacensi et de omnibus sibi pertinentiis domno Hugoni, Cluniacensi abbati».

C. Copie du xiiie s., dans le Cartulaire D de Cluny, Bibliothèque nationale, ms. lat. nouv. acq. 766, fol. 78 v°.

D. Copie de la fin du xiiie s., dans le Cartulaire E de Cluny, Bibliothèque nationale, ms. lat. 5458, fol. 119, sous la rubrique : «Preceptum Philippi regis de Mauziaco. viixx et i».

E. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 5459, fol. 153, d'après C.

F. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 17087, p. 518, d'après C.

G. Copies du xviie s., Bibliothèque nationale, Collection Dupuy, vol. 822, fol. 68 et fol. 69, d'après D.

H. Copie du xviie s., par Sirmond, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 139, p. 197, d'après D.

I. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 38, fol. 51, d'après D.

J. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, Collection De Camps, vol. 9, fol. 327, d'après F.

a. Dom Marrier, Bibliotheca Cluniacensis, col. 533, d'après D.

b. Justel, Histoire généalogique de la maison d'Auvergne, preuves, p. 23, d'après a.

c. Baluze, Histoire généalogique de la maison d'Auvergne, t. II, p. 54, d'après a.

d. Gallia christiana, t. II, instrumenta, col. 110, «ex chart. Cluniac.».

e. Abbé Cohadon, Recherches historiques sur Mauzac, dans J.-B. Bouillet, Tablettes historiques de l'Auvergne, t. III, p. 40, n° 3.

f. H. Gomot, Abbaye royale de Mozat (Publications de la Société du Musée de Riom. Monuments historiques de l'Auvergne), p. 247.

g. Chaix de Lavarène, Monumenta pontificia Arverniae decurrentibus ix°, x°, xi°, xii° soeculis, (Clermont-Ferrand, 1878, in-4°), p. 433, d'après d et f.

h. Bruel, Recueil des chartes de l'abbaye de Cluny, t. V, p. 47, n° 3698, d'après A.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. II, p. 274.


⁜ In nomine sanctȩ et individuȩ Trinitatis. Noverint omnes sanctȩ Dei ȩcclesiȩ tam prȩsentes quam posteri [2] filii quod ego, Dei gratia Francorum rex, Philippus, Mauziacum veniens et, multorum testimonio, locum ipsum cul-[3]-pa et desidia inhabitantium monachorum regularis disciplinȩ prȩvaricatione diu attritum addiscens, ro-[4]-gatu Rotberti comitis et Wilelmi filii ejus, venerabili Cluniacensi abbati Hugoni et omnibus successoribus ejus, [5] ipsum cum omnibus ad se pertinentibus jure perpetuo possidendum atque regulariter ordinandum, pro salute animȩ meȩ, [6] regia auctoritate concessi, sicut prȩfatos comites dono et confirmatione Arvernensis episcopi, Duranni, et ca-[7]-nonicorum ejus necnon et archiepiscopi Bituricensis, Aldeberti, audieram concessisse. Si quis autem huic donationi [8] nostrȩ contraire et eam irritam facere prȩsumpserit, tam terrena quam sacerdotali censura coherceatur et, ni-[9]-si resipuerit, perpetuȩ dampnationi subjaceat, donum vero nostrum inconvulsum permaneat. Et ut hȩc concessio [10] nostra stabilis et intaminata persistat, manu nostra subter signavimus et sigillo nostro impresso corroborari jussimus. [11] Actum est autem hoc publice Mauziaci, anno dominicȩ incarnationis millesimo nonagesimo quinto, regni vero [12] nostri .XXX. septimo, indictione .III., prȩsente et confirmante sedis apostolicȩ legato Hugone, ar-[13]-chiepiscopo Lugdunensi, et subscribente, prȩsentibus etiam episcopis aliquibus et multis nobilibus, quos huic do-[14]-nationi subscribere eamque confirmare jussimus.

[15] Ꞩ. Odonis, ducis Burgundiȩ. [16] Ꞩ. Hugonis, apostolicȩ sedis legati et archiepiscopi Lugdunensis.Philip + pus.Ꞩ. Rotberti, comitis Arvernorum. [17] Ꞩ. Ademari, episcopi Aniciensis.Ꞩ. Wilelmi, filii ejus. Ꞩ. Wilelmi de Bafia. [18] Ꞩ. Aganonis, episcopi Heduensis.Ꞩ. Widonis, dapiferi regis. [19] Ꞩ. Ademari, abbatis Lemovicensis.Ꞩ. Adelelmi, conestabuli ejus. [20] Ꞩ. Rotberti, prȩpositi Claromontensis.Ꞩ. Poncii Humberti de Podio. [21] Ꞩ. Sanccii, decani Aurelianensis.Ꞩ. Petri Iterii. [22] Ꞩ. Girini, capellani archiepiscopi Lugdunensis.Ꞩ. Humberti de Bellojoco. [23] Ꞩ. Beraldi, archidiaconi Lugdunensis.

[24] Ꞩ. Ainbaldi vicecancellarii  (Sigillum.)  qui subscripsi jubsu regis.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook