1073. — Compiègne.
Philippe Ier, à la prière de sa tante Adèle, comtesse de Flandre, renonce aux coutumes qu'il avait dans la «villa» de Courcelles, donnée par elle à Saint-Denis.
A. Original perdu.
B. Copie du xiiie s., dans le Cartulaire blanc de Saint-Denis, Archives nationales, LL 1157, p. 697, ch. n° ii, sous la rubrique : «Preceptum Karoli regis de Curteolis».
C. Copie du xive s., dans un cartulaire de Saint-Denis, Archives nationales, LL 1171, p. 177, au chapitre «Littere pertinentes ad scrinium de sancto Martino in colle et Moro», ch. xxxii, sous le titre : «Philippi regis de Curciolis», avec référence à l'original.
D. Copie du xiiie s., dans le Livre des privilèges, Archives nationales, LL 1156, fol. 56, sous la rubrique : «Donatio Philippi regis de Curteolis».
E. Copie du xive s., dans le Cartulaire De Thou, Bibliothèque nationale, ms. lat. 5415, p. 108, sous la rubrique : «Preceptum Philippi regis de Curteolis», d'après B.
F. Copie partielle du xviie s., par André Du Chesne, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 55, fol. 367, d'après B.
G. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, ms. lat. 17110 (Bouhier, 41), fol. 54, d'après B.
H. Copies du xviiie s., par Dom Grenier, Bibliothèque nationale, Collection de Picardie, vol. 199, fol. 99 et 100, d'après B.
I. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection de Picardie, vol. 233, fol. 225, d'après B.
J. Copie du xviiie s., Archives nationales, LL 1160, p. 117, d'après E.
K. Copie du xviiie s., Archives départementales de Seine-et-Oise, A 1303.
L. Copie du xviie s., Bibliothèque nationale, Collection De Camps, vol. 9, fol. 175, d'après a.
a. Doublet, Histoire de l'abbaye de S. Denys, p. 840.
Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. II, p. 133.
In nomine sancte et eterne Trinitatis, Patris scilicet Filii et Spiritus Sancti. Ego Philippus, gratia Dei Francorum rex. Notum fieri volo omnibus sancte matris ecclesie fidelibus tam presentibus quam etiam futuris quod quedam amita mea, nomine Adelaidis, videlicet Flandrensium comitissa, presentiam meam adierit, obnixe deprecans ut omnes consuetudines quas habebam in villa que dicitur Curtiliolis, quam ipsa ex suo habere emerat et sancto Dyonisio ad communem fratrum mensam, pro remedio anime sue, contulerat, eidem sanctissimo loco concederem. Cujus petitioni humiliter condescendens, per suggestionem fidelium meorum, eidem prefato loco quod petierat condonavi. Ut autem hec donatio nostre auctoritatis jussu litterisque adnotata pleniorem perpetualiter vigorem obtineat atque stabilis et inconvulsa omni tempore permaneat, ob salutem anime nostre, manu propria firmavimus nostrorumque nonnullis fidelium firmare fecimus ac sigillo nostro subtus signari commendavimus. Si quis vero hoc preceptum violare et eidem donationi calumpniam inferre presumpserit, centum auri libras regio fisco coactus exsolvat et calumpnia ejus postmodum irrita et frustrata permaneat. Actum Compendii, anno ab incarnatione Domini .M°.LXX°.III°., regnante Philippo rege anno regni sui .XIIII. Signum Widonis, Ambianensis episcopi. Signum Theobaldi, Suessionum episcopi. Ꞩ. Rodulfi comitis. Ꞩ. Frederici dapiferi. Ꞩ. Alelmi constabularii. Ꞩ. Widonis buticularii. Ego Willelmus, regis cancellarius, relegendo subscripsi.