1060, 25 novembre. — Étampes.
Philippe Ier, à la prière d'Agobert, évêque de Chartres, confirme, par l'apposition de son monogramme et de son sceau, la charte par laquelle ledit évêque permet à Albert, abbé de Marmoutier, de construire à Orchaise une église en l'honneur de saint Barthélemy.
A. Original perdu.
B. Copie de la fin du xviie s., faite pour Gaignières, Chartularium Majoris Monasterii Turonensis, Bibliothèque nationale, ms. lat. 54412, p. 101, d'après A.
C. Copie du xviiie s., dans Dom Martène, Histoire de l'abbaye de Marmoutier, Bibliothèque nationale, ms. lat. 12878, fol. 162, d'après A.
D. Copie du xviie s., Archives départementales de Loir-et-Cher, collationnée à l'original, le 24 avril 1639.
E. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 26, fol. 222, d'après B.
a. Mabillon, Annales ord. S. Benedicti, t. IV, p. 751 ; éd. de Lucques, p. 688 ; append., n° lxxx.
b. Métais, Marmoutier, Cartulaire blésois, p. 46, n° xxxvi, pl. X (fac-similé du monogramme royal et de la ruche du chancelier), d'après D.
Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. II, p. 74.
Conditor noster et reparator Deus inter multimoda preceptorum suorum documenta, exemplo suo justis petitionibus presto esse nos debere instruens, nulli petenti quod justum est precipit denegare. Cujus precepto tanto devotius nos expedit oboedire quanto majora quam ceteri ab ipso videmur possidere. Unde ego Agobertus, non quidem meis meritis sed gratia Dei Carnotenus episcopus, scire vos volo quicunque nobis in hanc sacrosanctam Carnotensis ecclesie sedem per ventura secula successuri estis episcopi, simulque clerum omnem et populum, ad quorum notitiam hujus nostri scripti series poterit pervenire, venerabilem abbatem Majoris Monasterii, Albertum, humili nostris auribus innotuisse prece ut ex nostra ei permissione edificare ecclesiam in quodam loco nostrae dioceseos Orcicasa dicto concederetur ; qui equidem locus preterfluentis Siscie fluvii ripe in orientali ingressu silve quam vocant Blimartium adjacens in pago Blesensi consistit. Habebant autem monachi sancti Martini, quorum ipse erat pastor, in territorio Tricassino villam quandam, Juviniacum nomine, quam eis cum omnibus sibi adjacentibus, post mortem Odonis comitis, filii ejus, Tetbaldus et Stephanus comites atque eorum mater Ermengardis donaverant, que, pro eo quod quasi a suis exclusa finibus et semota procul illis videbatur, dari sibi pro ea in mutua vicissitudine partem quandam predicte silve que propinquior ac vicinior suis erat terris jamdictum comitem Tetbaldum paucis ante annis rogaverant. Cujus jussu cum hec eadem pars silve mensura leuge unius quaqua versum ab orientali plaga determinata et eisdem monachis tradita fuisset, contigit memoratum locum infra eandem determinationem contineri. In hoc ergo loco Orcicasa superius nominato cum prefato abbati novam fundare ecclesiam in honorem sancti apostoli Bartholomei placuisset et a nobis perficiendi licentiam, ut dictum est, requisisset, hoc etiam nos similiter deprecatus est quatinus sanctum Martinum heredem ex ea et ab omni venditione et comparatione, a synodo vel circada, ab omni debito et parata absolutam institueremus. Nos vero tanti viri precibus non annuere nefas esse putavimus, quippe qui indubitanter crederemus et respuere eas non parvi nobis esse periculi et suscipere maxime mercedis, quando quidem tam ipse quam ejus sancta congregatio sub se Deo militans pro hoc sibi impenso beneficio non solum nos et successores nostros sed etiam clerum nostrum magnifice apud Deum suis orationibus juvare possint. Hac itaque consideratione permoti, ob nostre inprimis successorumque nostrorum seu clericorum, quorum consilio et voluntate id fecimus, necnon etiam dominorum nostrorum piissimorum regum, Philippi scilicet et matris ejus, Agnetis, animarum redemptionem, amico ac familiari nostro sepedicto abbati atque congregationi ejus, ut pro nobis orare eis libeat, nostram in omnibus secundum ejusdem abbatis sui petitionis tenorem accommodavimus auctoritatem, fabricare scilicet ecclesiam in eo quem diximus loco, sicut vellet, que ex nostra liberalitate, favore etiam domni Arnulfi, archidiaconi nostri, qui in illis tunc partibus ubi fabricanda erat archidiaconatus sui gerebat officium, vel ceterorum, ut premissum est, clericorum nostrorum, tale in perpetuum obtineret privilegium ut sanctus Martinus ex ea heres fieret et ab omni venditione et comparatione, a synodo vel circada, ab omni debito et parata absoluta esset. Qua de causa preceptum istud fieri jussimus in assertione nostre auctoritatis atque liberalitatis, ut per illud servi Dei a nobis sibi concessa stabili firmitate possideant et defendant, si forte cujuspiam importunitas exegerit adversantis, et hoc sit semper illis in monimentum quantum beneficium a sancta sede Carnotensi ecclesia sunt consecuti. Quod etiam ut inconcussum et irrefragabile in seculum perseveret, in capitulo domine nostre virginis perpetue Marie coram canonicis nostris quibus presentavimus illud lectum testimonio cunctorum approbatum et corroboratum fuit quorum nonnulli in assignationem subscribuntur veritatis. Ego quoque ipse illis consentiens crucis in eo sacre manu propria exaravi effigiem et ad supplementum firmitatis precibus etiam apud predictos dominos nostros serenissimos reges obtinui ut regio sigillo, sicut est cernere, contra pravorum vexationes muniretur.
(1a col.)(2a col.)(3a col.)(4a col.) S. Agoberti episcopi †.Ꞩ. Ascelini Britonis.S. Guarini Basini.Ꞩ. Fulcolini, nepotis Johannis. S. Hugonis decani.Ꞩ. Huberti Stannei.S. Osberti presbyteri.Ꞩ. Aldrici, clerici episcopi. S. Arnulfi archidiaconi.Ꞩ. Gualterii Blesensis.S. Herberti presbyteri.Ꞩ. Gualterii presbyteri. S. Ingelranni cancellarii.Ꞩ. Odonis filii Martini.S. Herberti Rufi.Ꞩ. Girardi. S. Hildegarii subdecani.Ꞩ. Aldrici prepositi S. Carauni.S. Bernardi.Ꞩ. Widonis, filii Gauslini. S. Sigonis archidiaconi.Ꞩ. Fulberti nepotis Fulberti episcopi.S. Leodegarii.Ꞩ. Hilonis. S. Rotberti subcantoris.Ꞩ. Raginaldi.S. Rodulfi.Ꞩ. Gausberti indocti. S. Adelardi archidiaconi.S. Gerogii. S. Guillelmi prepositi.S. Ivonis. S. Guinberti capiciarii.S. Gausberti.Signum (Monogramma) Philippi gloriosissimi regis. (Locus sigilli.)
Eustachius notarius ad vicem Balduini recognovit et (subscripsit).
(Notæ : Ostachius ambasciavi[t]).
Data .VII. kal. decembris, anno I Philippi gloriosissimi regis.
Actum apud Stampensi castro. In Dei nomine feliciter, AMHN, (amen), indictione .XIIII.