1067, après le 7 août-1068, avant le 4 août. — Orléans.

Philippe Ier termine par voie d'accord un procès entre l'abbaye de Saint-Benoît-sur-Loire, d'une part, et son chevalier Hervé, d'autre part, à l'occasion d'un bénéfice que ledit chevalier tenait de l'abbé de Saint-Benoît.

Référence : Maurice Prou et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Philippe Ier (1059-1108), Paris, 1908, no37.

A. Original perdu.

B. Copie du xviiie s., dans le Cartulaire 1 de Saint-Benoît-sur-Loire, p. 157, Archives départementales du Loiret, d'après un ancien cartulaire.

C. Copie de l'an 1672, dans le Cartulaire 2 de Saint-Benoît-sur-Loire, fol. 298 v°, Archives départementales du Loiret, d'après un ancien cartulaire.

D. Copie de l'an 1681, dans Jandot, Apparatus chronologici sive collectanea ad historiam universalem monasterii S. Benedicti Floriacensis, ms. de la Bibliothèque Jarry, à Orléans, p. 396, d'après le même ancien cartulaire que C, au fol. 67 v°.

E. Copie partielle de l'an 1682, dans Dom Estiennot, Antiquitates in diœcesi Aurelianensi Benedictinæ, Bibliothèque nationale, ms. lat. 12739, p. 358.

F. Copie partielle du xviiie s., dans les notes de Dom Poirier, Bibliothèque nationale, ms. fr. 20838, fol. 321, d'après B.

a. Prou, Les coutumes de Lorris, p. 142, d'après E.

b. Du même, Les diplômes de Philippe Ier pour l'abbaye de Saint-Benoît-sur-Loire, dans Mélanges Julien Havet, p. 173, d'après BCE.

c. Prou et Vidier, Recueil des chartes de l'abbaye de Saint-Benoît-sur-Loire, t. I, p. 198, n° lxxvi (sous la date de 1066), d'après BCDE.


Ego Philippus, gratia Dei Francorum rex. Notum esse volumus omnibus sanctæ Dei ecclesiæ fidelibus quod adierunt nostram præsentiam abbas monasterii sancti Benedicti, nomine Hugo, et cœteri fratres, querimoniam facientes de quodam milite nostro, nomine Herveo, qui terras illorum deprædando male vastabat, eo quod calumpniabatur se debere habere quoddam beneficium ex abbate, quod dicebat sibi competere hæreditario jure. Nos autem eorum clamoribus et querimoniis permoti, ut pote qui nolebamus locum, quem prædecessores nostri Francorum reges multo studio defensaverant, temporibus nostris atteri, decrevimus ut judicio nostro et optimatum nostrorum causa definiretur ; de qua re multis verbis ultro citroque habitis, visum est nobis facilius esse et melius ut res concordia quam judicio determinaretur ; et quoniam magnitudo malefactorum et prædarum summam trecentarum librarum excedebat, quod ab ipso Herveo exsolvi non poterat, suasione nostra inter utrosque facta est hæc concordia ut ex his quæ jure hæreditario repetebat, partem prorsus et perpetualiter sine calumpnia dimitteret, partem in vita et sine ullo hærede sibi retineret. Hæc autem sunt quæ sibi in vita sua concessa sunt : terra de Mileraio, ita sicut quidam homo sancti Benedicti, nomine Andreas, tenuerat, et vineæ de Campo Verminoso, quas supradictus Andreas tenuit, et mansio ipsius Andreæ quæ est in villa sancti Benedicti. Sunt vero aliæ vineæ quas tenent homines sancti Benedicti de quibus talis conventio fieri placuit ut hi qui eas tenuerint dono ejus teneant ita ut neque hominationem neque fidelitatem sibi faciant, et, ipsis possessoribus mortuis, hæredes eorum simili modo sine emptione dono ipsius habeant, hæredibus vero mortuis, ipsæ vineæ redeant in dominium sancti Benedicti ; ex supradictis quoque vineis nullus omnino redditus ad eum pertineat neque census neque decima neque captura neque justitia aliqua, excepto quod qui eas tenuerint, sicut supradiximus, dono ipsius teneant, mortuo demum Herveo, quicquid sibi esse concessum supradiximus, sine ullo hærede in jus et dominium sancti Benedicti revertatur. Ut vero hæc conventio nostris futurisque temporibus stabilis et inconvulsa permaneat, manu propria subterfirmavimus et impressione sigilli nostri insigniri fecimus. Verum ubi ad hoc perventum est ut munificentia autoritatis nostræ sigillo nostro scriptum istud corroboraretur, precatus est nos Herveus, qui ibidem præsens aderat, ut obtineremus ab abbate et cœteris fratribus quatenus et culpa malefactorum quæ, sicut supradiximus, emendare non poterat, sibi condonaretur, et ut in orationibus et eleemosinis fratrum admitteretur, quod et factum est. Annuit igitur Herveus et concessit supradictam conventionem propter salutem et remedium animæ suæ et patris sui et parentum suorum, volentibus et consentientibus abbate et monachis ante præsentiam nostram et procerum nostrorum. Actum Aurelianis publice, anno ab incarnatione Domini .M.LXVI., regnante Philippo Francorum rege anno octavo.

Signum Philippi + gloriosi regis Francorum. Ꞩ. Gausfridi, Parisiensis episcopi. Ꞩ. Rainerii, episcopi Aurelianensis. Ꞩ. Evrardi militis. Ꞩ. Hugonis, fratris ejus, de Puteiolo. Ꞩ. Hugonis de Claromonte. Ꞩ. Rodulphi dapiferi. Ꞩ. Baldrici constabularii. Ꞩ. Ingenulfi pincernæ, fratris ejus. Ꞩ. Frederici. Ꞩ. Amalrici. Ꞩ. Tescelini. Ꞩ. Droconis. Ꞩ. Yvonis cubicularii.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook