1067, 29 mai. — Paris.

Philippe Ier, après avoir achevé la reconstruction de l'église Saint-Martin-des-Champs, commencée par son père, le roi Henri, fait procéder à sa dédicace, la confirme dans la possession des biens à elle donnés par son père, et lui donne, en outre, l'abbaye de Saint-Sanson d'Orléans et la moitié du marché annuel, qui se tiendra en ladite abbaye le 1er novembre.

Référence : Maurice Prou et Henry D'Arbois de Jubainville (éd.), Recueil des actes de Philippe Ier (1059-1108), Paris, 1908, no30.

A. Original perdu.

B. Copie de la fin du xie s., dans une Chronique versifiée ou Livre des privilèges de Saint-Martin-des-Champs, British Museum, add. mss. n° 11662, fol. 6.

C. Copie du xiiie s., dans la même chronique, Bibliothèque nationale, ms. lat. nouv. acq. 1359, fol. 4, d'après B.

D. Copie du xviie s., Archives nationales, LL 1373, fol. 9, d'après B ou C.

E. Copie du xviiie s., Bibliothèque nationale, ms. fr. 28400, fol. 17, d'après C.

F. Copie du xviiie s., dans le Cartulaire du prieuré conventuel Saint-Denis-de-la-Chartre, Archives nationales, LL 1399, p. 5, d'après C.

G. Copie partielle du xviie s., Bibliothèque nationale, ms. fr. 16176, fol. 154, d'après un vidimus de janvier 1292 (1293 n. st.).

a. Dom Marrier, Martiniana, fol. 13 v°, d'après C.

b. André Du Chesne, Histoire généalogique de la maison de Montmorency, Preuves, p. 21.

c. Dom Marrier, Monasterii regalis S. Martini de Campis..... historia, p. 12, d'après B et C.

d. Félibien, Histoire de la ville de Paris, t. III, p. 49, d'après c.

e. Gallia christiana, t. VII, instrumenta, p. 35, n° xl, d'après c.

f. Robert de Lasteyrie, Cartulaire général de Paris, t. I, p. 125, n° 98, d'après BCD.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. II, p. 106.


In nomine sanctæ et individuȩ Trinitatis. Divinarum Scriptu[ra]rum auctoritate instruimur antiquorum patrum vestigia sequi et eorum, in quantum possumus, bona exenpla imitari. Unde Dominus per Hiremiam prophetam nos admonet dicens : «State in viis et considerate de semitis antiquis et videte que sit via bona et anbulate in ea». In via ergo bona antiquorum patrum anbulare precipimur quia bona opera patrum nostrorum nobis facienda atque imitanda proponuntur, quatinus eorum consortes ac participes simus in cælis, quorum exenpla imitari laboramus in terris. Ego itaque Phylipus, gratia Dei Francorum rex, hac prophetica edoctus exhortatione et precedentium patrum, Francorum videlicet regum, et maxime dilectissimi patris mei Henrici exenplo provocatus, quorum devotissimum studium erga divinam religionem et ȩcclesiarum instructionem cognovi, notum fieri volo cunctis fidelibus sanctæ Dei æcclesiȩ curam gerentibus tam presentibus quam futuris quod ȩcclesiam sancti Martini prope Parisius sitam que vocatur de Canpis, quam, tyrannica rabie destructam et pene ad nichilum redactam, pater meus supradictus renovare et reædificare studuerat et multis beneficiis et donariis ditaverat atque ornaverat, et canonicos quamplures coenobialiter viventes ibidem aggregaverat, post mortem ipsius dedicari feci, et opus, quod pater meus, mortis subripiente articulo preventus, conplere non potuit, ego pro ipso supplevi. Ad cujus dedicationem celebrandam, multo evocato conventu pontificum et procerum nostrorum nobilium tam clericorum quam laicorum, ego ipse presentiam meam obtuli et ob amorem Dei et honorem preciosissimi comfessoris beati Martini, cujus nomini adtitulata est, et requiem supradicti patris mei defuncti, omnia que ipse sibi donaverat concessi, plurima etiam que in nostra potestate erant adauxi, abbatiam videlicet sancti Sinphoriani et sancti Sansonis, que est Aurelianis intra muros civitatis sita, et medietatem fori quod statuimus in loco ipsius monasterii kalendis novenbris tam de toloneis quam de justiciis et fredis et omnibus redibitionibus quȩ in toto tenpore ipsius fori jus nostri exigit fisci. Haec omnia illi æcclesiæ in perpetuum habenda concessi et hoc testamentum inde fieri precȩpi ; et ut aeternum firmamentum habeat, sigillo meo subterfirmavi et corroboravi et omnibus episcopis qui affuerunt et principibus regni mei firmandum presentavi. Si quis vero, quod absit et quod minime credimus, hoc regale et legale statutum aliqua temeritate calumpniare vel violare presumpserit, sciat se regiæ majestatis reum et anathematis gladio feriendum.

Actum Parisius publice, .IIII. kal. junii, anno ab incarnatione Domini .M°.LX°.VII°. indictione .V., anno regni Philipi regis .VI°.

Signum regis Phylippi.

Hugo, frater regis. Balduinus, comes Flandrie. Richerius, Senonensis archiepiscopus. Gaufridus, Paris[i]us episcopus. Guido, Anbianensis episcopus. Gaulterus, Meldensis episcopus. Hugo, Trecensis episcopus. Rogerus, Cathalaunensis episcopus. Agolandus idem Ivo, Saxensis episcopus. Drogo, archidiaconus Parisiensis. Ivo, archidiaconus Parisiensis. Lando, precentor Parisiensis. Gaufridus, canonicus sancte Marie. Olricus capellanus. Balduinus, canonicus sancte Marie. Milo, decanus sancti Dyonisii de carcere. Aengelardus, abbas ipsius loci. Gislebertus prior. Drogo presbyter. Drogo grammaticus. Dainbertus diachonus. Hyldricus canonicus. Arnulfus, sancte Crucis Aurelianensis. Haymo, decanus sancte Crucis Aurelianensis. Sanzo, sacrista Aurelianensis. Rainaldi, sancti Martini thesaurarii Turonensis. Balduinus, comes junior. Hugo, comes Mellendis. Willelmus, comes Suessionensis. Rainaldus, comes Curbuliensis. Ursio, vicecomes Meliduni. Guido de Monte Letheri. Symon de Monte forti. Thetbaldus de Monmoriaco. Radulfus siniscalcus. Walerannus camerarius. Baldricus constabularius. Engenulfus buticularius. Adam pincerna. Guido marescalcus. Euscelinus marescalcus. Drogo pincerna. Engelrannus, pedagogus regis. Petrus cancellarius. Eustachius capellanus. Gaufridus subcapellanus. Amalricus de Castello forti. Fredericus de Curbuilo. Stephanus, prepositus Parisiensis. Malbertus, prepositus Aurelianensis. Walterus, prepositus Pissiacensis. Willelmus de Gomethiaco. Hugo de Novo Castello. Mainerus de Sparrone. Herveus de Marleio. Warinus de Islo. Warnerus de Parisius. Frotmundus, frater ejus.

<Giraldus, Hostiensis episcopus, postsubscripsi. Rainbaldus, apostolice sedis legatus, similiter>.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook