1207, [octobre]. — Compiègne.
Philippe Auguste confirme un accord conclu en présence de Guy de Béthisy, son bailli, entre Roger de Rozoy et les moines de Saint-Denis, au sujet de la haie de Chaourse ; lesdits moines pourront fortifier leur maison de Chaourse et établir un marché hebdomadaire à Chaourse.
A. Original scellé en cire verte sur lacs de soie verte et rouge. Hauteur, 230 mm. ; largeur, 255 mm. Archives nationales, K 27B, n° 15.
B. Copie du xiiie s., Cartulaire blanc de Saint-Denis, Archives nationales, LL 1158, fol. 93.
C. Copie du xive s., Petit cartulaire de Chaourse, Archives nationales, LL 1172 (texte latin).
D. Copie du xvie s., Petit cartulaire de Chaourse, Archives nationales, LL 1173, fol. 50 v° (texte français).
Indiqué : Tardif, Cartons des rois, p. 341, n° 742, d'après A.
In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Ph[ilippus] Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri quod contentio erat inter Rogerum de Roseto et monachos de Sancto Dionisio super haia de Chaursa, que incipit a territorio de Disi et extenditur usque ad territorium canonicorum ecclesie Beate Marie Laudunensis et usque ad haiam de Vineto. Contentio etiam erat super domo de Chaursa, quam monachi firmabant contra voluntatem predicti Rogeri, et super metis ad divisionem territorii Chaurse et castri de Muncornet dum idem Rogerus esset in minori etate positis, et super mercato de Muncornet quod monachi asserebant non debere esse in villa ejusdem Rogeri, sed in villa sua de Chaursa. Super hiis omnibus compositio facta est coram Guidone de Bestisiaco, ballivo nostro, hoc modo quod predictus Rogerus quittavit monachis Sancti Dionisii et ad ipsos de jure pertinere cognovit et, per fidem suam quam dedit in manu dicti Guidonis, garantire tenetur contra Laurentium de Pratis et Hugonem Majorem, milites, et contra Golinum et Guerricum de Pratis et contra omnes homines alios, quicquid continetur intra prefatas metas predicte haie, sive dictus Rogerus illud teneat, sive mater sua, salvo jure dotis sue in vita sua, sive etiam alius teneat, et monachi de hiis omnibus suam possunt integre facere voluntatem, sive de exartando, sive de custodiendo et sibi retinendo seu quicquid aliud voluerint faciendo, hoc excepto quod si mesleia sive sanguis fieret in terra predicta, tale jus ibi haberet predictus Rogerus quale habet in terra contigua pro advocatia sua. Domum predictam firmabunt monachi pro sua voluntate. Mete sicuti posite sunt remanebunt et quicquid continetur infra illas metas ex parte terre monachorum erit monachorum libere et quiete. De mercato sic erit quod monachi habebunt mercatum in villa sua Chaurse, die quo maluerint, scilicet jovis aut veneris aut sabbati aut die dominica, et omnes venientes et redeuntes de mercato cum omnibus rebus quas secum deferent per posse dicti Rogeri salvum habebunt conductum. Haec omnia predicta, bona fide et sine malo ingenio, fide interposita, tenere et garantire firmiter dictus Rogerus promisit ; uxor sua Aelidis et frater suus Nicolaus hoc concesserunt et laudaverunt. Que omnia ut firmam perpetuamque obtineant stabilitatem, sigilli nostri auctoritate et regii nominis karactere inferius annotato, ad petitionem dicti Rogeri, presentem paginam, salvo jure nostro, precepimus confirmari. Actum apud Compendium, anno ab Incarnatione Domini millesimo ducentesimo septimo, regni vero nostri anno vicesimo septimo, astantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifero nullo. Signum Guidonis buticularii. Signum Mathei camerarii. Signum Drochonis constabularii. Data vacante (Monogramme) cancellaria. Data per manum fratris Garini.