1209, du 29 mars au 17 avril 1210.

Cyrographum

Philippus Dei gratia Francorum rex omnibus presentem paginam inspecturis salutem in auctore salutis. Vos latere nolumus universos nos ex litteris Guillelmi de Rupibus, senescalli nostri Andegavie, et proborum virorum, videlicet magistrorum Benedicti et Petri Fortis, canonicorum Andegavensium, perpendisse, ipsis mediantibus, pacem et concordiam inter monachos Sancti Albini ex una parte, et canonicos Beati Martini Andegavensis ex alia, de controversia que inter ipsos vertebatur super redditibus suis de Sancto Remigio de Varenna et de Chemeler, volentibus et consentientibus hinc inde partibus, sopitam fuisse et silentium perpetuum hoc modo recepisse : Omnibus ad quos presentes littere pervenerint, magistri Benedictus et Petrus Fortis, canonici Andegavenses, salutem et sincere caritatis amplexum. Notum vestre facimus universitati quod, cum quedam controversia inter monachos Sancti Albini ex una parte, et canonicos Beati Martini Andegavensis ex altera, super redditibus quos predicti canonici habebant apud Sanctum Remigium de Varenna et apud Chemeler orta fuisset et, de mandato domini pape, coram subdecano Turonensi et magistro Baldewino canonico Beati Martini Turonensis agitanda, tandem, Deo inspirante, ad monitionem nostram, judicibus predictis concedentibus et partibus hinc inde consentientibus, ad talem devenerunt compositionem quod sepedicti monachi perpetuo possidebunt quicquid prefati canonici habebant in parrochiis Sancti Remigii de Varenna et de Chemeler, ita videlicet quod illa pars decime de Estival que est in parrochia Sancti Remigii cedet monachis, illa vero que non est in predicta parrochia canonicis remanebit ; similiter et pasnagium in Valeia, licet infra ambitum predictarum non sit parrochiarum, monachis est assignatum ; excipitur tamen quedam domus que est apud Sanctum Remigium, quam sepedicti canonici tenent de canonicis Sancti Johannis Andegavensis. Verumptamen, ne istarum rerum cessio absque recompensatione fieret, monachi assignaverunt canonicis XXX^a IIII^or libras usualis monete annuatim per tres terminos persolvendas, scilicet XII libras in festo beati Martini in estate et XII in festo ejusdem in hieme et X in festo beati Albini in marcio, cum talis pene adjectione quod, si monachi in aliquo termino per octo dies cessaverint a solutione, viginti solidos cum summa pecunie termino assignata reddent nomine pene prefatis canonicis Beati Martini ; si vero a solutione post illos octo dies per mensem monachi cessarent, alios XX solidos similiter canonicis redderent, et sic de aliis mensibus per ordinem. Quia vero de rebus apud Sanctum Remigium existentibus orta fuit hec contentio, ideo statutum fuit ut, quicumque esset prior apud Sanctum Remigium de Varenna, hanc summam pecunie singulis annis libere solvet et quiete canonicis multotiens dictis, in sua ecclesia scilicet Beati Martini. Si vero prior, quod absit, a solutione in aliquo predictorum terminorum cessaverit, canonici ad abbatiam tantum Beati Albini mittent, et abbas et monachi summam pecunie memoratam a dicto priore facient persolvi. Ne ergo ista compositio que nobis laborantibus est facta, in aliquo vacillaret, hanc eandem nostrorum sigillorum munimine dignum duximus roborandam. Actum est hoc anno ab Incarnatione Domini M° CC° IX°, Philippo rege Gallie regnante, Guillelmo de Rupibus senescallo Andegavie existente. Ne igitur discretorum virorum quorum preambula est mentio, possit in aliquo vacillare bona fide et partium interventu facta compositio, eandem sigilli nostri munimine dignum duximus confirmare et testimonio litterarum nostrarum tam futurorum quam presentium memorie commendare. Actum est hoc anno ab Incarnatione Domini M° CC° IX°.