1210, du 18 avril au 31 octobre. — Anet.
Philippe Auguste notifie que Savary de Pancy a fait entrer dans la commune de Cerny ses villages de Pancy et de Corillon, avec l'assentiment de Gui du Fay, de qui il les tenait, et réserve faite de droits utiles qu'il y percevait ; Savary s'est engagé en outre à ne plus percevoir certains droits, à fournir aux habitants des moulins et les fours nécessaires, et à leur assurer certaines libertés.
A. Original scellé, selon C, d'un sceau en cire verte, sur lacs de soie rouge et verte, perdu.
B. Copie partielle du xviie s., Bibliothèque nationale, Collection Du Chesne, vol. 78, fol. 173, d'après un registre de la commune de Cerny.
C. Copie du xviiie s., par Dom Grenier, Bibliothèque nationale, Collection Moreau, vol. 114, fol. 44, d'après A.
a. Extrait dans Du Cange, Glossarium, au mot Somagia.
Texte établi d'après BC.
In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri quod Salvaricus de Paancy, assensu et voluntate domini sui Guidonis de Fay, ponit villas suas Paanci et Corlion cum manso et appendiciis universis, et homines et feminas suas qui sunt de feodo predicti Guidonis de Fay, in communiam de Cerniaco, salvis justiciis de fundis terre et de capitalibus communie, eo modo quod paces infracte sunt majoris et juratorum predicte communie, si quidem major et jurati pro talliis suis et forisfactis fracte pacis possunt capere vadia et homines in villis suis, non requisita justicia et sine emendatione. Idem etiam Salvaricus detinet sibi census suos et venditiones et quosdam redditus qui sognegie vocantur, et avenam et capitagia hominum et feminarum suarum ; qui redditus cum una sognegiarum in festo beati Remigii persolventur, deinde secunda sognegia in vicesima die Natalis Domini, et tercia in octabis Resurrectionis dominice ei similiter persolventur ; caponum etiam suorum in crastino Natalis Domini percipiet solutionem ; unaqueque vero sognegniarum quatuor denarios bone monete valet. Sciendum est etiam quod terragia more aliorum terragiorum, et vinagia, ad festum beati Martini ei reddentur, quemadmodum solet fieri per episcopatum Laudunensem. Quod si forte prenominati redditus ad dies assignatos prefato Salvarico non fuerint persoluti, lege qua vivit homo emendabit et reddet. Memoratus igitur Salvaricus omnes manentes apud Paanci et Corlion detinet, ita quod sunt sui bannales ad furnum et molendinum et torcular, sub tali pacto quod si seges fuerit per spacium trium dierum ad molendinum quod non molatur, ex tunc poterunt ducere ubicumque voluerint. Verum etiam sepedictus Salvaricus debet facere in villis illis molendinum et furnum rationabiles, ita quod sint sufficientes. Si vero quindecim manentes fuerint apud Corlion vel eo amplius, idem Salvaricus debet facere furnum rationabilem, ita quod de coquendis triginta panibus unum habebit, et de torculari si ibi fuerit duodecimum ulceum habebit. Quod si aliquis de predictis villis alibi coquere vel molere perrexerit, nisi pro defectu predicti Salvarici, lege qua vivit homo emendabit et reddet, vel manu sua sola se purgabit. Homines autem predictarum villarum possunt facere poisiam ad poisiandum segetem et molendum ad sextum decimum vaisellum. Sane predictus Salvaricus in villis illis (et) tres scabinos quales voluerit accipiet, qui ei fidelitatem exhibebunt et jura sua fideliter conservabunt. Verumtamen, si aliquis majoriam vel scabinatum recipere noluerit, major et jurati communie eum compellent ad recipiendum, at ipsi major et jurati de qualibet justicia duos solidos bone monete et dimidium habebunt. Duas enim comestiones annuatim a sepedicto Salvarico, unam scilicet in festo beati Remigii, aliam in vicesima die Natalis Domini habebunt. Omnes vero qui in predictis villis concubantes et levantes fuerint inventi die qua pax jurabitur, sunt de pace predicta et communia. Item etiam, Salvaricus quitat homines et feminas suas a mortuis manibus et foris maritagio, talliis et corveiis. Attamen, si prenominatus Salvaricus super aliquem de predictis villis querelam habuerit, judicio majoris et juratorum jus suum exequetur ; si autem super universos, judicio episcopalis curie Laudunensis infra terminos pacis de Cerniaco causa terminabitur. Ne ergo sepedicti homines de Paanci et de Corlion super tantis libertatibus et beneficiis sibi ab eodem Salvarico collatis ingrati esse videantur, decem libras Laudunensis monete eidem Salvarico et heredibus suis singulis annis in festo Beati Remigii infra ipsas villas in perpetuum persolvent, sicut denarii censuales per episcopatum solvuntur. Omnes autem has conventiones idem Salvaricus, Hodierna uxor ejus et filie sue Agnes, Helysabet et Gila, et dominus Guido de Fay, a quo dictus Salvaricus terram predictam tenet, corporali fide prestita de predictis firmiter servandis, laudaverunt et approbaverunt. Sciendum etiam quod idem Salvaricus ab herede in heredem pacem et communiam istam jurare tenebitur, et ipsi homines de Paanci et de Corlion e contra eidem Salvarico jurabunt quod ipsum et res ipsius fideliter conservabunt. Quod ut perpetuum robur obtineat, presentem paginam, ad petitionem predicti Salvarici et Guidonis de Fay, sigilli nostri munimine et nominis regii karactere inferius annotato, quantum ad nos attinet, confirmamus. Actum Aneti, anno Domini M° CC° X°, regni nostri anno tricesimo primo, astantibus in palacio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifero nullo. Signum Guidonis buticularii. Signum Bartholomei camerarii. Signum Droconis constabularii. Data vacante (Monogramme) cancellaria.