1211, du 1er novembre au 24 mars 1212.

Philippe Auguste confirme l'accord conclu avec l'assentiment de Blanche, comtesse de Champagne, par Gaucher de Joigny, Alis sa femme, et Érard de Brienne, avec Jean, abbé, et les moines de Pontigny, et définissant les droits d'usage des habitants de Séant[-en-Othe] et ceux des moines dans plusieurs bois de la région.

Référence : Jacques Boussard et Jacques Monicat (éd.), Recueil des actes de Philippe Auguste roi de France. Vol. 3 : Années du règne 28 à 36 (1er novembre 1206 - 31 octobre 1215), Paris, 1966, no1217.

A. Original scellé en cire verte sur lacs de soie verte et rouge. Hauteur, 260 mm. ; largeur, 307 mm. Archives départementales de l'Yonne, H 1404.

B. Copie du xiiie s., Cartulaire 2 de Pontigny, Bibliothèque nationale de France, lat. 5465, p. 3.

C. Copie d'août 1322, dans un vidimus par Charles IV, Archives départementales de l'Yonne, H 1404.

D. Enregistrement de la copie C, Archives nationales, JJ 61, fol. 152 v°, n° 355.

E. Copie par A. Duchesne, Bibliothèque nationale de France, Collection Duchesne, vol. 74, fol. 88.

Indiqué : Gallia christiana, t. XII, col. 445 B.


In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Ph[ilippus] Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri quod, sicut ex auctentic[o] dilecte et fidelis nostre Blanche comitisse Trecensis percepimus, Galcherus de Jovigniaco et Aalis uxor ejus, et Erardus de Brena hanc pacis compositionem fecerunt cum Johanne abbate et monachis Pontign[ia]ci super nemoribus Sancti Stephani de Valgomer, videlicet quod cum homines de Seant ab antiquo usuarium suum haberent in nemore fratrum Pontigniaci quod vocatur nemus Sancti Stephani, pro illo usuario a dictis Galchero et Aalide uxore ejus et Erardo de Brena quitato et ab eisdem hominibus in duabus partibus que eisdem fratribus remanserunt, dicti Johannes abbas et monachi et conversi Pontiniaci dederunt prefatis Galchero et Aalidi et Erardo et eorum heredibus et hominibus de Seanto predictis portionem quam habebant in nemore de Allodiis ex integro, fundum, terram et boscum in perpetuum, salvis pastionibus omni tempore porcis suis. Insuper dederunt eis similiter portionem quam habebant in nemore Sancte Marie et terciam partem predicti nemoris quod vocatur nemus Sancti Stephani, sicut metata est et divisa ab aliis duabus partibus versus villam de Seanto, salvis similiter pastionibus omni tempore porcis suis, et retento sibi tam in nemore Sancte Marie quam in illa tercia parte nemoris Sancti Stephani fundo et terra de qua Pontiniacenses poterunt facere quicquid voluerint, si quando fuerit bosco spoliata. Sciendum tamen quod si vel in nemore Sancte Marie vel in illa tercia parte nemoris Sancti Stephani boscum fuerit succisum, ipsi Galcherus et Aalis et Erardus poterunt illud legitime custodire ut iterum succrescat, et servare ab omnibus animalibus per quadriennium. Animalia tamen errantia sine occasione dimittentur. Pro hiis omnibus, ipsi Galcherus et Aalis et Erardus pro se et heredibus suis et omnibus de jurisdictione sua, usuarium quod habebant in duabus residuis partibus in perpetuum quitaverunt, similiter et omnes homines de Seanto, ipsis volentibus et laudantibus, communiter et spontanee pro se et heredibus suis in perpetuum idem usuarium quitaverunt, ipsam quitationem sacramento prestito confirmantes, ut de cetero nec ipsi Galcherus et Aalis et Erardus nec heredes sui, nec habitantes villam de Seanto, nec aliqui de jurisdictione sua, in illis duabus partibus usuarium valeant reclamare. Per pacem istam et compositionem, prefate due partes nemoris Sancti Stephani, nemus Venatorum, nemus Franquel, nemus de Valgomer et ex integro omnia nemora Pontiniaci libera et quieta Pontiniacensibus remanent in perpetuum ab usuario omnium habitantium villam de Seanto. Predictas igitur duas partes nemoris Sancti Stephani fratres Pontiniaci liberas et quietas ab omni usuario in perpetuum possidebunt, de illis alte et basse quicquid voluerint facientes, dando, vendendo, succidendo, et ut iterum succrescat custodiendo legitime ab omnibus animalibus per quadriennium. Animalia tamen errantia, sine occasione dimittentur. Facient etiam de predictis duabus partibus quicquid voluerint, extirpando, minando, arando, metendo, forestarios suos ad custodiendum nemus suum pro voluntate sua ibi ponendo. Statutum est etiam ut animalia Pontiniacensium pascantur omni tempore pastionis in nemoribus et pascuis de Seant, quando animalia de Seanto ibi pascentur. Aliis vero temporibus, pascua communia erunt utrisque. Animalia autem de Seanto non pascentur in nemoribus Pontiniaci tempore pastionis, etiam si animalia Pontiniaci ibi pascantur. Tempus vero pastionis durabit a festo sancti Remigii usque ad Purificationem Beate Marie, si nemora glandem habuerint venditioni conpetentem. Si animalia monachorum dampnum fecerint in bladis vel pratis de Seanto, vel animalia de Seanto in bladis vel pratis monachorum, dampnum restituetur sine emenda aliqua utriusque partis. Si boves aratris deputati sine custode de nocte foras jacentes tempore pastionis in nemoribus fuerint inventi, a neutra parte detinebuntur. Hec omnia, sicut prelocuta, statuta et bene sunt intellecta, sepefati Galcherus et Aalis uxor ejus et Erardus de Brena garantizanda et tenenda firmiter promiserunt et, ut rata permanerent, in scriptum fecerunt redigi et sigillis suis communiri. Insuper, idem Erardus de Brena religione interposite fidei fideliter confirmavit, et hec omnia laudaverunt Elizabez et Agnes, sorores ejusdem Erardi, et Elisandis uxor sua, et Andreas filius ejus. Hanc etiam conpositionem et pacem, ad preces utriusque partis, dilecta et fidelis nostra Blancha comitissa Trecensis, salvo jure suo in omnibus confirmavit et salva etiam predictis fratribus Pontiniacensibus carta quam eis fecit comes Theobaldus, maritus quondam dicte Blanche, de nemoribus que habent in grueria sua. Nos autem istam pacis conpositionem et que omnia jam sunt dicta volumus et laudamus et, salvo similiter in omnibus jure nostro, in perpetuum confirmamus et, ne possint in posterum refragari, sigilli nostri auctoritate et regii nominis karactere inferius annotato presentem paginam roboramus. Actum anno incarnati Verbi millesimo ducentesimo undecimo, regni vero nostri anno tricesimo tercio, astantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifero nullo. Signum Guidonis buticularii. Signum Bartholomei camerarii. Signum Droconis constabularii. Data vacante (Monogramme) cancellaria.