1211, 26 novembre. — Paris.

Philippe Auguste, jugeant une contestation entre les maîtres de la Monnaie de Paris et les monnayeurs du royaume, affirme les libertés et privilèges de ceux-ci.

Référence : Jacques Boussard et Jacques Monicat (éd.), Recueil des actes de Philippe Auguste roi de France. Vol. 3 : Années du règne 28 à 36 (1er novembre 1206 - 31 octobre 1215), Paris, 1966, no1220.

A. Original perdu.

a. Germain Constans, Traité de la Cour des Monnoyes, Paris, 1658, Preuves, p. 6, d'après un registre de la Monnaie de Toulouse, fol. 6.

b. Ordonnances, t. I, p. 30, d'après a.

c. Ordonnances, t. II, p. 140, note, d'après a.

d. A. de Barthélemy, Manuel de numismatique du moyen âge et moderne, t. I, p. 170, d'après a.

Indiqué : Leblanc, Traité des monnoyes, p. 163 ; F. de Saulcy, Recueil de documents relatifs à l'histoire des monnaies, p. 118, d'après Leblanc.


Philippus rex Francie, salutem in Domino. Noveritis quod, cum contentio verteretur inter magistros monete Parisius et operarios ejusdem operis in regno meo commorantes, tandem coram me super omnibus contentionibus motis inter eos compositum extitit in hunc modum videlicet quod ego reddidi ipsis operariis totum opus eorumdem et ipsorum libertatem, que libertas talis est quod ego volui et concessi et confirmavi eisdem operariis per totum regnum meum quod ipsi sint liberi et immunes ab omni tallia et exercitu et quod coram nullo judice possint conveniri nec in judicium evocari, nisi coram magistro monete eorumdem, nisi in tribus casibus, videlicet in homicidio, raptu et combustione ignis. Et super hiis etiam taliter duximus statuendum quod nullus in opere eorumdem commorari nec ad illud opus evocari [possit], nisi sit frater, filius vel nepos eorumdem, nec etiam ubi denarii fabricantur et traduntur instanter, ut etiam ubi opus eorum sicut alias construitur, nemo interesse potest nec commorari, nisi sit de consanguinitate eorumdem operariorum, ut supra dictum est et expressum. Item, volui et concessi eisdem quod si aliquis extraneus manus injecit in aliquem eorum operariorum injuste, quod idem injuriator venire teneatur totus nudus ad misericordiam eorumdem habendam supra delicto perpetrato. Et volui et concessi eisdem quod ipsi, pro mercede operariorum eorum, habeant et percipere valeant de sexdecim marchis et quadraginta stellingis novem solidos et quatuor denarios ad marcham de civitate Trecensem (sic). Datum Parisiis, sexta kalendis decembris M CC XI.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook