1214, du 1er novembre, au 1er avril 1215. — Paris.

Philippe Auguste notifie les accords conclus entre Jean de Nesle, châtelain de Bruges, Raoul son frère, et le beau-père de celui-ci, Barthélemy de Roye, chambrier de France : Jean de Nesle donne à Raoul, en échange d'une terre, les villages de Lambersart, Roiglise et Falvy et cent livres parisis de rente, et approuve la constitution faite par Raoul, au profit de sa femme Alis, d'un douaire assis en partie sur ces villages, avec réserve en faveur de Barthélemy de Roye ; celui-ci constitue la dot de sa fille, comprenant des terres à Roye et Hérelle, dont il continuera à jouir sa vie durant avec sa femme Péronelle ; le roi reçoit l'hommage de Raoul et confirme ces accords.

Référence : Jacques Boussard et Jacques Monicat (éd.), Recueil des actes de Philippe Auguste roi de France. Vol. 3 : Années du règne 28 à 36 (1er novembre 1206 - 31 octobre 1215), Paris, 1966, no1348.

A. Original perdu, jadis déposé aux archives de l'abbaye d'Ourscamp, scellé en cire verte sur lacs de soie rouge et verte selon B.

B. Copie du xviie s., par Gaignières, Bibliothèque nationale de France, lat. 5473, fol. 57 ou p. 101, d'après A.

a. W. M. Newman, Les seigneurs de Nesle en Picardie, Paris, 1971, t. II, p. 211, n° 120.


In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri, quod dilectus et fidelis noster Johannes, dominus Nigelle, castellanus Brugiarum, dedit et concessit Radulpho fratri suo Lambersart, Roiglise et Phalevi cum pertinentiis earumdem villarum, et centum libras parisiensis monete singulis annis in festo sancti Remigii percipiendas in guionagio de Nigella, et eidem Radulpho singulis annis dabit 200 libras parisiensium, videlicet in Nativitate Domini 100 libras et in Nativitate sancti Johannis Baptiste alias 100 libras, quousque Falevi cum pertinenciis suis ei deliberaverit pacifice et quiete, et cum Falevi cum pertinentiis suis ei deliberaverit, de predictis 200 libris quitus erit. Omnia dicto Radulpho fratri suo dedit predictus Johannes pro parte terre ipsi et heredibus suis quos de Aelide filia dilecti et fidelis nostri Bartholomei de Roia, Francie camerarii, suscipiet, jure hereditario possidenda, et ipse per hoc totum residuum terre predicto Johanni quitavit, nisi per rectam escaentiam ei perveniret. Concessit etiam ei dictus Radulphus quod si predicta uxor sua Aelidis absque herede, vel heredes, si quos de ipsa habeat, absque herede de carne sua decesserint, villa de Falevi cum pertinentiis ad dictum Johannem vel heredem ejus libera revertetur. Dotalicium autem quod ipse Radulphus fecit Aelidi uxori sue, sicut in carta ipsius Radulphi continetur, dictus Johannes, ad peticionem ejusdem Radulphi, tanquam dominus vult et concedit. Hec autem omnia dictus Johannes coram nobis fiduciavit bona fide tenenda. Preterea, sciendum est quod Radulphus frater predicti Johannis prefate Aelidi uxori sue donavit in dotalicium 500 libratas terre ad monetam parisiensem, ita quod de eisdem quingentis libratis terre singulis annis in festo sancti Remigii 100 libras percipiet in guionagio de Nigella, residuum autem percipiet in subscriptis villis Falevi, Roiglise, cum pertinentiis earum. Et si assignamentum istud valorem 500 librarum excedet, predicta Aelidis totum residuum reddet heredibus dicti Radulphi. Insuper, idem Radulphus medietatem omnium acquisitionum et escaentiarum suarum ipsi Aelidi in dotalitio donat et concedit. Si vero ipsum Radulphum mori contingat antequam Johannes dominus de Nigella Falevi cum pertinentiis suis ei deliberaverit, dicta Aelidis uxor ipsius Radulphi 200 libras singulis annis tenebit in dotalitium, quas ipse Johannes eidem Radulpho dedit pro expectatione Falevi, singulis annis percipiendas in duobus terminis anni, videlicet in Nativitate Domini 100 libras et in Nativitate sancti Johannis Baptiste alias 100 libras. Quod si predicta Aelidis uxor Radulphi absque herede decederet, dictus Bartholomeus vel heredes sui in prefato dotalitio sexcentas libras parisiensium acciperent per catallum. Hoc autem totum, sicut in presenti pagina continetur, dictus Radulphus coram nobis fiduciavit bona fide tenendum. Preterea, dilectus et fidelis noster Bartholomeus de Roia, Francie camerarius, et Petronilla uxor ejus dederunt eidem Radulpho in maritagium, cum predicta Aelide filia ipsorum primogenita, totam terram quam habuerunt et acquisierunt in terra de Roia, et Hevellam cum pertinentiis earum, ita quod idem Radulphus omnia ista tenebit et possidebit post decessum dicti Bartholomei, jure hereditario, cum filia ipsius Bartholomei et heredibus quos suscipiet de ipsa. Herellam autem cum pertinentiis suis tenebit Petronilla uxor jamdicti Bartholomei, nomine dotis, quamdiu vixerit. Dictus itaque Radulphus, assensu Bartholomei et uxoris ejus, fecit nobis hominium de omnibus istis sicut in presenti pagina continetur. Nos autem dictum Radulphum, assensu prefati Bartholomei et uxoris sue cepimus in hominem de terragio quod dictus Bartholomeus habet in castellania Roie et, ut firmius esset illud hereditagium, resignavit dictus Bartholomeus in manu nostra ad investiendum dictum Radulphum, salvo hoc quod hereditagium illud totum tenebit dictus Bartholomeus tota vita sua, et nos eundem Radulphum investivimus de dicto hereditagio, salvo hoc quod hereditagium illud totum tenebit dictus Bartholomeus tota vita sua. Post decessum autem ejusdem Bartholomei, dictus Radulphus cum uxore sua Aelide et heredibus quos de ipsa suscipiet prefatum hereditagium jure hereditario tenebit. Et hoc fiduciaverunt bona fide tenendum dictus Bartholomeus et Petronilla uxor ejus. Nos autem, ad petitionem dicti Johannis et Radulphi fratris ejus et Bartholomei de Roia et Petronille uxoris ejus, hec omnia concedimus et approbavimus et, si aliquis contra veniet, nos premissa firmiter teneri faceremus. Que omnia ut perpetuo confirmationis robur obtineant, presentem cartam sigilli nostri auctoritate et regii nominis caractere inferius annotato confirmamus. Actum Parisius, anno Incarnationis dominice M° CC° quarto decimo, regni vero nostri tricesimo sexto, astantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifero nullo. Signum Guidonis buticularii. Signum Bartholomei camerarii. Signum Droconis constabularii. Data vacante (Monogramme) cancellaria.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook