1217, du 1er février au 25 mars. — Paris.

In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri nos inspexisse cartam dilectorum nostrorum abbatis et conventus Sancti Dyonisii sub hac forma :

Henricus Dei gratia Beati Dyonisii abbas et capitulum universis presentem paginam inspecturis salutem in Domino. Universitati vestre notum fieri volumus quod cum controversia esset inter nos ex una parte et dominum Adam de Coteinvilla militem super quibusdam consuetudinibus quas ipse ab hominibus nostris de Coteinvilla exigebat, tandem nos et idem Adam in fratrem Hugonem de Tauriaco suppriorem nostrum compromisimus. Ipse vero, diligenti inquisitione super premissa controversia facta pro utraque parte, tale dictum proposuit videlicet : froci de Coteinvilla qui sunt in terra Beati Dyonisii sunt Beati Dyonisii et justicia de ipsis frocis ; puteus, furnus, marchesium in eisdem frocis Beati Dyonisii facta sunt ; sed manentes ejusdem ville habent ibi aesancias suas. Quilibet vero in eadem villa masuram et frocum proprium habens debet nominato A. militi hos redditus scilicet unum denarium, gallinam unam et panem unum de domo sua de convenienti blado valentem unum denarium per bonum tempus. Communitas etiam ville eidem A. annuatim quinque solidos debet. Hee sunt masure que debent eidem A. tres minas avene : masura Gaufredi Le Berbier, masura Droconis, masura Bryani, masura Radulphi, masura Hervey Turci, masura Menardi Furnerii. Omnes autem alie duas minas debent tantum, excepta masura Stephani fratris presbiteri et masura Christiani que due debent duas minas tantum. Si vero aliquis in eadem villa venerit mansurus ibi et masuram novam ibidem habuerit in [terra] Beati Dyonisii, avenam dicto A. secundum quantitatem masure sue et omnes alios redditus sicut alii reddet. Si vero aliqua masura in eadem villa divisa fuerit in duas vel in plures masuras, quelibet masura divisa prefatos redditus reddet, si tamen illa proprium habitatorem et proprium focum habuerit. Si autem divisa in unam redierit, simplicem redditum reddet. Si [vero aliquis] in eadem villa masuram habeat in qua nec ipse nec alius habitet, nullum de pretaxatis redditibus reddet. Si autem illam alicui locaverit vel precario concesserit, ille cui masura [locata fuerit] vel concessa precario, si in ea maneat et focum habeat, memoratos redditus reddet. Ipsi autem redditus reddi debent memorato A. militi apud Coteinvillam in domo [ipsius in Assumptione] Beate Marie. Si vero tunc redditi non fuerint, predictus miles ab illo qui non reddiderit redditum emendam suam cum redditu habebit si voluerit eam accipere, et poterit capere [in masura que redditum] debet nanta donec satisfactum fuerit ei. De carreto dictum est quod quicumque in eadem villa quadrigam, unum equum vel plures habuerit cum uno equo et quadriga sua carretum [persolvet. Si] vero quadrigam non habuerit [et] equum solum vel plures habuerit, unum equum tantummodo associabit alii quadrigam habenti cum assensu militis. Qui vero asinos habuerit, cum duobus [carretum reddet]. Si plures habuerit, cum tribus tantum. De asinorum associatione, idem fiet quod equis. Istud carretum submoneri debet intra Pascha et festum Sancti Remigii, [et triduo antequam fiet] et in tali parte nemoris de Legio quod homines qui suis sumptibus ibunt et redibunt, iter arripientes in vespere, sequenti die convenienter possint [redire, et] cum redierint [comedent ex de]bito in domo militis qui eos sufficienter secundum quod dies fuerit tenebitur procurare. Idem etiam carretum debet [fieri] apud Coteinvillam et reddi et non alibi et in nemore [Legii tantummodo.] Miles vero ad ligna cedenda tenetur. Quilibet autem hospes ejusdem ville debet dicto militi, [si ibi manens fuerit,] unam troussam de [formentaz tradere si, quando requisitus fuerit, penes se ha-]buerit et non aliter. Duo homines levabunt trossam et tercius equum tenebit. [Quicumque vero vitiam in decimagio Sancti Lephardi] fecerit, [similiter unam trossam vitie in herba] eidem militi quando requisitus fuerit reddet, si tamen in eadem villa manens fuerit si[cut dictum est superius. Quando autem idem miles dictum carretum submonuerit et] dictas trossas [requisierit sicut dictum est, et post submonitionem] carreti et requisitionem troussarum reddere noluerint, [in masuris ipsorum] nanta capiet et tenebit [donec carretum et trosse vel valens eidem militi fuerint] persoluta sine emenda. Memorati siquidem redditus, carretum et trousse dicto A. militi ejusque heredibus annuatim reddentur. Si aliquis hospes Beati Dyonisii ejusdem ville vel aliquis de familia [ipsorum] dicto A. militi vel alicui de sua familia forifecerit in curia Beati Dyonisii apud Tauriacum coram ballivo nostro dictus miles vel ille de familia sua cui injuriatum fuerit venient et ibi justiciam si voluerint accipient de forifacto justiciam habere. Ecclesia enim Beati Dyonisii in terra sua apud Coteinvillam et in hospitibus [ejusdem ville omnimodam habet justitiam. Nos vero] dictum karissimi nostri prefati Hugonis supprioris approbantes et ratum habentes, presentem paginam inde conscribi fecimus et sigillorum nostrorum karactere [communiri. Actum anno Domini M° CC°] sextodecimo, mense februario.

Nos igitur ad peticionem utriusque partis compositionem predictam ratam habentes, presentem cartam sigilli nostri auctoritate [et regii nominis karactere inferius] annotato salvo jure nostro confirmamus. Actum Parisius, anno Dominice Incarnationis M° CC° sextodecimo, regni vero nostri anno tricesimo octavo, astantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifero nullo. Signum Guidonis buticularii. Signum Bartholomei camerarii. Signum Droconis constabularii.

Data vacante (Monogramme) cancellaria.