1223, mai. — Noyon.
Philippe Auguste confirme le traité conclu entre Élisabeth, comtesse de Saint-Pol, et Guy de Châtillon son fils, relativement à la cession à ce dernier pour une période de dix ans du comté de Saint-Pol.
A. Original scellé en cire jaune sur double queue. Hauteur, 225 mm. ; largeur, 262 mm. Bibliothèque nationale, Mélanges Colbert, vol. 344, n° 3.
Indiqué : A. Wauters, Table chronologique des chartes concernant l'histoire de la Belgique, t. 3, p. 592, d'après A.
Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri quod comitissa Elisabeth Sancti Pauli in presencia nostra constituta recognovit se taliter convenisse et disposuisse cum dilecto consanguineo et fideli nostro Guidone de Castellione, filio suo, de consilio parium de Sancto Paulo et aliorum hominum suorum feodatorum et majorum et juratorum et scabinorum omnium communiarum suarum, quod ipsa tradidit eidem Guidoni totum comitatum de Sancto Paulo et totam terram suam ubicumque eam habet et omnia castella et fortericias suas cum omnibus appendiciis in omnibus proventibus, redditibus, nemoribus, aquis, expletis et in omnibus commodis cum omnimoda justicia, tenendam a festo sancti Urbani in maio usque ad decem annos completos, et predictus Guido tenetur eandem comitissam matrem suam deliberare de octo milibus libris parisiensium et de omnibus custis pecunie predicte, sicut computatum fuit apud Luceium coram predicto Guidone et R. de Bova, decano Attrebattensi, Ingerranno de Helliaco et majore de Sancto Paulo et Stephano de Kerru. In fine vero decem predictorum annorum totam terram predictam immunem a jamdictis debitis tenetur idem Guido reddere comitisse matri sue cum castellis et fortericiis predictis pacifice. Hominagia siquidem predictorum parium et aliorum hominum feodatorum comitisse non capiet idem Guido sed tenebuntur dicto Guidoni facere securitatem, prestito juramento quod tantum pro ipso Guidone facient quantum pro comitissa antea faciebant, et ipse Guido totam terram predictam ab omnibus serviciis tenetur deliberare, et si forte interim aliquis feodatus comitisse decederet, comitissa hominagium heredis haberet et predictus Guido securitatem et servicium et relevamentum haberet. Idem autem Guido debet assignare comitissam matrem suam ad castrum de Fevrenc, ita quod illud tenebit comitissa et assignabit ei Guido predictus ibidem redditum ad valorem sexcentarum librarum parisiensium annuatim percipiendarum. Et habebit comitissa medietatem forisfactorum tocius dominii de Fevrenc per sacramentum servientis ibidem positi ex parte comitisse et dicti Guidonis. Preterea comitissa habebit chaceriam suam in parco et nemoribus Luceti et piscariam suam in aquis Luceti, tam in stangnis quam in aquis aliis ; et si aliqua forte super hoc emerserit discordia, emendabitur per Robertum de Bova, Ingerrannum de Helliaco et ballivum de Attrebato. Et sciendum quod comitissa habebit servientes suos quales voluerit et quantum sibi opus fuerit quitos et liberos dum tamen sint extra communias. Et si forte esset aliquod feodum in terra predicta de quo comitissa non vellet capere hominagium suum, propter hoc non remaneret quin securitatem et servicium inde haberet Guido predictus et etiam relevamentum. Hec autem omnia facta sunt salvo jure liberorum comitisse et salvo jure alieno. Et sciendum quod quociens dicta comitissa ratione paritatis iverit ad judicia facienda que debent fieri per pares, filius suus Guido refundere tenebitur eidem centum solidos parisiensium pro expensa singulorum dierum quos expendet in eundo et redeundo ad judicia illa per dietas competentes. Si vero dictus Guido moreretur ante terminum dictorum decem annorum completorum, ille quem idem Guido attornaret ad tenendum dictum comitatum et terram predictam et ad facienda servicia ipsius terre debita teneret integre totam terram sicut predivisum est ipsam terram debere teneri ab eodem Guidone, et observaret conventiones predictas. Si autem contingeret dictum Guidonem venire contra conventiones prenotatas, nos sine mesfacere possemus assignare ad quidquid tenet idem Guido de nobis et tamdiu in manu nostra tenere ad requisitionem ipsius comitisse donec integre perficeret idem Guido omnia ad que tenetur per conventiones predictas secundum judicium curie nostre. Ut autem premissa firmiter teneantur et inviolabiliter observentur, nos ad peticionem tam dicte comitisse quam Guidonis filii ejus presentem paginam sigilli nostri auctoritate, salvo jure et servicio nostro et salvo jure alieno, fecimus communiri. Actum Noviomi, anno Domini M° CC° vicesimo tercio, mense maio.