1189, du 1er novembre, au 24 mars 1190. — Paris.
Philippe Auguste confirme un accord conclu entre le chapitre de Notre-Dame de Paris et Colin d'Andrésy et ses frères.
A. Original a double repli, scellé en cire verte sur lacs de soie rouge, dont l'attache a disparue. Hauteur, 410 mm.; largeur, 428 mm. Archives nationales, S 123, n° 16.
B. Copie du xiie s., Livre noir de l'église de Paris, Archives nationales, LL 78, p. 294.
C. Copie du xiiie s., Petit Pastoral, Archives nationales, LL 77, p. 109.
D. Copie du xiiie s., Grand Pastoral, Archives nationales, LL 76, p. 197.
a. B. Guérard, Cartulaire de Notre-Dame de Paris, t. I, p. 284.
In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Phylippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri quod capitulum Beate Marie Parisiensis et Colinus de Andresiaco et fratres sui, in presentia nostra constituti, composuerunt in hunc modum. Quod illi omnes possessiones et omnia jura que in valle Andresiaci et Joiaci et in terra circumjacenti habebant, capitulo quita clamaverunt in perpetuum tenenda, tam illa que ab ecclesia Parisiensi tenebant, quam illa que ad extranea dominia pertinebant, sive in feodo sive ad censum a nobis vel ab aliis dominis illa tenerent. In conditione etiam pacis est quod nullo modo ipsi vel heredes eorum poterunt hereditare in tota terra que protenditur a loco ubi Hesia et Secana confluunt, usque ad villam que dicitur Curia Dominica et villam que dicitur Trelum, et usque ad portum Pissiaci; et ex altera parte usque ad villam que vulgo dicitur Leus, sicut ambo fluvii, Hesia scilicet et Secana, disterminant; nec per emptionem vel per venditionem, nec per donationem aut per caducum vel per alium quemcumque titulum, aliquam possessionem vel jus infra determinatam terram poterunt acquirere; set quicquid juris ad ipsos vel heredes eorum, tam ex parte sua quam ex parte uxoris Colini et aliarum uxorum, ex caduco vel alio modo, infra prescriptos terminos proventurum esset, ad proprietatem canonicorum devolvetur. Quicquid etiam sorores ipsorum et cognati vel affines aut alii quicumque ab eis tenebant, in eundem modum quo ab eis tenuerant, a canonicis tenebunt. Super nos etiam accepimus quod quicquid illi sine placito tenuerant per mensem, antequam monachus vulneratus esset ab Almaurico, uno ex fratribus, canonicos in pace tenere faciemus. Prefatum autem capitulum tam ipsos quam sorores eorum et heredes de ipsis proventuros ab hominio corporis sui, super quo eos querelabat, liberos et quitos in perpetuum clamavit; et concessit quod de cetero nullam questionem, unde tale obprobrium oriatur, eis movebit; et insuper terram suam de Chambort et trecentas quinquaginta libras eis donavit. Hanc compositionem, fide interposita, se servaturos promiserunt predicti fratres, videlicet Colinus, Amauricus, Robertus, Odo, Ivo, Henricus et tam sorores ipsorum, Margarita scilicet et Idonea, quam mariti earum; et preterea mater ipsorum fratrum Mabilla et uxor Colini, Maria, hoc ipsum fiduciaverunt et quicquid per dotalicium infra predictas metas habebant quitum capitulo clamaverunt. Hujus etiam compositionis fidejussores sunt, fide data, ex parte fratrum, Richardus Teutonicus, Paganus filius ejus, Petrus de Haraviler, Droco de Herovilla, Hugo de Vallibus, Willelmus major de Boissi. Nos autem super prefatis conventionibus hinc inde observandis ad petitionem utriusque partis nos ipsos fidejussores constituimus. Que omnia ut perpetuam sortiantur stabilitatem, presentem paginam sigilli nostri auctoritate ac regii nominis karactere inferius annotato precepimus confirmari. Actum apud Sanctum Germanum in Loia, et postea Parisius in presentia nostra recognitum, anno incarnati Verbi M° C° LXXX° IX°, regni nostri anno XI°, astantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Signum comitis Theobaldi, dapiferi nostri. Signum Guidonis buticularii. Signum Mathei camerarii. Signum Radulfi constabularii.
Data vacante (Monogramme) cancellaria.