1191, de décembre, au 4 avril 1192. — Lorris.
Philippe Auguste, à la requête de Garnier, abbé de Saint-Benoît-sur-Loire, confirme certaines dispositions consignées dans un diplôme de son grand-père Louis VI, relatives à la reprise d'églises induement vendues et mettant fin aux exactions du maire et de son frère Payen.
A. Original perdu.
B. Copie du xviie s., Cartulaire E de Saint-Benoît-sur-Loire, fol. 376, Archives départementales du Loiret, H 22.
C. Copie du xviiie s., copie du Cartulaire B de Saint-Benoît-sur-Loire, p. 196, Archives départementales du Loiret, H 22.
a. M. Prou et A. Vidier, Recueil des chartes de l'abbaye de Saint-Benoît-sur-Loire, t. II, 1937, p. 157, n° CCLXX.
In nomine sancte et individue Trinitatis. Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri quod Garnerius, amicus et fidelis noster abbas Sancti Benedicti Floriacensis, a nobis postulavit quod ei confirmaremus ea que in quodam privilegio habebantur, collato ecclesie Beati Benedicti ab illustrissimo avo nostro pie recordationis rege quondam Ludovico. Nos autem, pro utilitate ecclesie et avitis vestigiis inherentes, dignum duximus litteris mandare ea que in privilegio continebantur. In primis consilio optimatum suorum decrevit et regali precepto confirmavit quatenus tres ecclesias parochiales, quas quidam clericus Ansellus nomine emerat et simoniace tenebat, abbas acciperet et pro jure Sancti Benedicti eas possideret. Exegit preterea a fratre majoris, Pagano, quatenus prata et censum vinearum et captionem vini domino suo abbati cum feodio familie redderet et hoc regali precepto inseruit. Exegit quoque a majore ut asinos a molendinis suis removeret, qui annonas ad molendina monachorum deferre debebant, quos cogebat annonam ad molendina sua deferre, servientes etiam et majores exterarum villarum quos idem major fide et hominio sibi subjugabat a vinculo fidei et hominii liberos perpetualiter dimitteret, et ut abbati et monachis, sicut dominis suis fideliter per omnia deserviret. Precepit etiam regia autoritate ut annonam videlicet pro mestivis quas quidam abbates quibusdam hominibus ejusdem loci pro feodo distribuerant, et nummos pro solidatis et festivitatum consuetudines necnon et census domorum et vinearum cum captione vini et cetera omnia que absque consilio capituli et regio assensu data aut venundata erant, ad usus ecclesie sue retorqueret, et hoc prohibuit ne ulterius ipse vel posteri sui abbates tales solidarios habeant aut constituant. Voluit etiam predictus avus noster notum fieri quia majorem et fratrem ejus cum tota prole matris eorum sui juris esse proclamabat; pro amore autem Dei et pro anima patris sui, proavi nostri, eos ab ipsa proclamatione et calumpnia absolutos sancto Benedicto et ipsius monachis concessit habendos, retenta tantummodo majoris filia quam etiam continuo manumisit, tali videlicet tenore ut si filius majoris absque legitimo herede mortuus esset et predicta filia majoris in majoratu patris jure hereditario redire vellet, cum suo marito, lege patris sui eam sanctus Benedictus possideret. Universa autem predicta nos ad imitationem avi confirmamus, et abbati et successoribus suis precipimus ut ea firma et illibata custodiant. Preterea precipimus ad majorem domus utilitatem quod si servientes qui census sancti Benedicti apud Sanctum Benedictum recipiunt, infra octo dies post receptionem abbati aut ministerialibus ejus census non reddiderint, ballivas suas amittant. Que omnia ut perpetuam obtineant firmitatem, sigilli nostri auctoritate et regii nominis karactere inferius annotato presentem paginam muniri precepimus. Actum Lorriaci, anno incarnati Verbi millesimo centesimo nonagesimo primo, regni nostri anno tertio decimo, astantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifero nullo. Signum Guidonis buticularii. Signum Mathei camerarii. Constabulario nullo.
Data vacante (Monogramme) cancellaria.