1204, du 1er novembre, au 9 avril 1205. — Paris.
Philippe Auguste confirme trois chartes de privilèges accordées par Louis VII à l'église de Saint-Aignan d'Orléans. Par la première, datée de 1169-1170, Louis VII, en qualité de roi et d'abbé de l'église de Saint-Aignan d'Orléans, confirme la coutume par laquelle le chantre stationnaire de l'abbaye doit demeurer dans le cloître et servir assidûment à l'office : son chapelain, le chantre Geoffroi, retenu par le service du roi, sera exempté de cette obligation. Par la seconde, datée de 1173, Louis VII donne en augment de fief à Thibaud, son sénéchal, tout ce qu'il possédait à Sennely, à la condition qu'il n'y construise pas de forteresse sans la volonté royale, et que cette donation ne porte pas préjudice aux droits de l'évêque et des abbés d'Orléans sur cette terre. Par la troisième, datée de 1174-1175, Louis VII, sur la demande de sa femme, la reine Adèle et du consentement de son fils Philippe, confirme à l'abbaye de Saint-Aignan d'Orléans, en échange de Chalon la Reine au pays d'Étampes, cédée par les religieux à ladite reine, les domaines d'Artenay, [de Hauteroche et des Essarts, avec leurs dépendances en terres et en justices].
A. Original perdu.
a. Chanoine R. Hubert, Antiquitez de Saint-Aignan d'Orléans, Preuves, p. 83, 85, 86, d'après A.
In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri quod hec sunt que bone memorie Ludovicus, quondam genitor noster, ecclesie Beati Aniani Aurelianensis et personis ejusdem ecclesie concessit : Ego Ludovicus Dei gratia Francorum rex ecclesie Beati Aniani Aurelianensis in perpetuum. Cum omnium ecclesiarum regni nostri statum incolumem debeamus observare, eas tamen quibus non solum ut rex, sed etiam ut abbas presidemus, propensiori cura debemus diligere, et honestas earum consuetudines auctoritate nostra perpetue stabilitati commendare. Cognoscentes ergo quod in ecclesia Beati Aniani, que specialiter ad regiam pertinet majestatem, talis ab antiquo usque ad tempora nostra viguerit consuetudo ut quilibet ejusdem ecclesie cantor stationarius sit in claustro et assiduus, rogamus prefate ecclesie canonicos quatenus dilectum capellanum nostrum Gaufridum cantorem suum, qui prepeditus servitio nostro supradictam ecclesie consuetudinem adimplere non poterat, gratia nostra quandiu cantoris officio fungeretur supportarent de defectibus ejus, precibus nostris non gravarentur subvenire. Universis ergo canonicis benigne preces nostras admittentibus, tam rationabilem ecclesie sue consuetudinem assensu nostro confirmavimus, atque in perpetuum inviolabiliter observari precepimus, quatenus decedente memorato cantore Goffrido, capellano nostro, quilibet de cetero ecclesie Beati Aniani cantor stationarius sit in claustro et assiduus et officium cantoris in ecclesia exhibeat. Actum Parisius, incarnati Verbi anno 1169, adstantibus in palatio nostro quorum nomina et signa subscripta sunt. S. Comitis Theobaldi, dapiferi nostri. S. Mathei camerarii. S. Guidonis buticularii. S. Radulphi constabularii. Data per manum Hugonis cancellarii. Item : Ego Ludovicus Dei gratia Francorum rex, notum facimus presentibus et futuris quod dilecto et fideli nostro comiti Theobaldo, dapifero nostro [et heredibus suis, donavimus in augmentum feodi sui quicquid habebamus apud Seneliacum in feodum et hereditario jure tenendum, ea conditione quod sine consensu et voluntate nostra tempore nostro, et post nostrum discessum sine consensu et voluntate filii nostri Philippi, nullam ibi possit facere firmitatem. Nos igitur ecclesiis nostris providere volentes, ne occasione doni in aliquo detrimentum patiantur, statuimus quod nullatenus comiti Theobaldo aut heredibus ejus in posterum homines sive hospites nostros, fine episcopi Aurelianensis et ecclesie Sancte-Crucis et Sancti Aniani et Sancti Benedicti et ceterarum ecclesiarum ad episcopatum Aurelianensem pertinentium, recipere aut aliquo modo retinere licebit, sed tam episcopus quam unaqueque predictarum ecclesiarum universam justitiam in homines et in hospites terre sue et in homines suos qui jam in villa et parrochia Seneliaci morantur et eorum heredes, quicquid tempore nostro habuerunt memoratus episcopus et jam dicte ecclesie deinceps obstinebunt ; si que autem contentiones exorte fuerint de aliqua re inter servientes episcopi et supradictarum ecclesiarum et servientes comitis, apud Plancham de Limeriis convenient, et ibi justitia mediante terminabuntur, quod si forte ibidem terminari non potuerint in nostra presentia finientur. Quod ut ratum sit et nulla possit deinceps oblivione deleri, presens scriptum nominis nostri caractere signavimus, et sigilli nostri auctoritate corroboravimus. Actum publice Aurelianis, anno incarnati Verbi 1173, regni nostri 36, astantibus in palatio nostro quorum supposita sunt nomina et signa. S. comitis Theobaldi dapiferi. S. Guidonis buticularii. S. Mathei camerarii. S. Radulphi constabularii. Data cancellario nullo.] Item : Ego Ludovicus Dei gratia Francorum rex omnibus in perpetuum. Gloriosi Francorum reges munificentissimi [semper consueverunt constitutas per regnum suum ecclesias possessionibus ditare, ditatas in incolumi statu ac libertate integerrima conservare. Propterea cum ecclesia Beati Aniani Aurelianensis quandam villam sitam in pago Stampensi Sumchalo nominatam, quam a tempore magnifici regis et predecessoris nostri Karoli, usque ad tempora nostra possideret, venerabili uxori nostre Adele regine dimisisset atque in perpetuum habendam concessisset, exceptis ecclesiis ejusdem ville et exceptis minutis decimis, excepta etiam terra de Chexeni cum sensu et annua pensione annone atque omni justitia quam venerabilis domus infirmarum de Stampis ecclesie Beati Aniani et canonicis super eadem terra tenentur exhibere, nos ad preces ejusdem uxoris Adele regine prefate ecclesie Beati Aniani et canonicis ibidem Deo servientibus, in recompensationem et concabium ville sue Sumchalo donavimus atque in perpetuum libere ac quiete possidenda concessimus, Philippo filio nostro id ipsum consentiente, Arthenaium etc. Actum apud Boscum Communem, anno incarnationis dominice 1174, adstantibus in palatio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Signum comitis Theobaldi dapiferi nostri. S. Mathei camerarii. S. Guidonis buticularii. S. Radulphi constabularii. Vacante cancellaria. Nos igitur predecessorum nostrorum vestigiis inherere volentes et quia ipsam ecclesiam Sancti Aniani et libertates ipsius conservare tenemur, supradicta omnia sicut in authenticis genitoris nostri continetur expressum concedimus et approbamus, et ut predicta omnia perpetuum robur obtineant sigilli nostri auctoritate et regii nominis caractere inferius annotato presentem paginam precipimus confirmari. Actum Parisiis, anno ab incarnatione Domini 1204, regni nostri 26, astantibus in palatio nostro quorum nomina subscripta sunt et signa. Dapifero nullo. S. Guidonis buticularii. S. Mathei camerarii. S. Droconis constabularii nostri. Data vacante cancellaria (Monogramme), per manum fratris Guarini.]