1205, du 1er novembre, au 1er avril 1206. — Paris.
Philippe Auguste fait savoir que les chanoines de Paris ont accensé, sous condition de défrichement, à Eude le Queux cent vingt arpents de bois vers Machault. Il veillera à l'exécution de la convention par Eude.
A. Original, jadis scellé. Hauteur 347 mm., largeur 273 mm. Archives nationales, S 275, n° 93.
In nomine sancte et individue Trinitatis. Amen. Philippus Dei gratia Francorum rex. Noverint universi presentes pariter et futuri quod Hugo Clemens, Parisiensis ecclesie decanus, et totum ejusdem ecclesie capitulum, de communi assensu capituli, dederunt Odoni coquo et heredibus ejus in perpetuum centum viginti arpennos sui nemoris, quod est versus Machol, ad perticam viginti duorum pedum capiendos, tali conditione quod ab instanti nativitate beati Johannis Baptiste in tres annos extirpaverit illos et ad terram arabilem traxerit, exceptis decem arpennis, quos in herberga[mento su]o poterit non extirpatos retinere. Et istius terre nichil dare poterit ipse vel ejus heredes ad hospites faciendos, nisi per assensum capituli. Et pro quolibet arpenno ejusdem terre capitulo reddet annuatim ipse vel ejus heredes de censu duos denarios parisienses in crastino Omnium Sanctorum apud Verno. Si autem die predicta census ille non redderetur secundum consuetudinem territorii de Verno, capitulo emendaretur. Et pro decima singulis annis capitulo reddet ipse vel ejus heredes more campipartis undecimam garbam ; ita quod nec ipse nec ejus heredes nec eorum ministri garbas suas a campo removere poterunt, donec serviens capituli decimam predictam more campipartis numeraverit eis. Si vero eveniret quod, antequam decima more predicto numeraretur, garbe a campo removerentur, capitulo emendaretur secundum consuetudinem emendationis de campiparte in territorio illo. Si autem submonitus nollet capitulo emendare, ipse nec ejus heredes capitulum posset saisire quod de suo super terram illam inveniret, quousque capitulo esset emendatum et satisfactum ad consuetudinem territorii de Verno. Si autem aliquo casu terra illa ad nemus rediret nisi ipse vel ejus heredes infra tres annos post submonitionem capituli illud extirpari faceret, capitulum in suam manum terram illam quiete et sine contradictione posset retinere. Ista autem predicto Odoni coquo concesserunt, salvis pascuis et usuariis hominum capituli, quamdiu nemus ibidem infra tres predictos annos et quamdiu terra erit vacua, et salvis justiciis ipsorum et alio jure suo sicut de censiva. Nos vero, si dictus Odo coquus aut ejus heredes de hiis conventionibus exierint et capitulum vel noluerit vel non poterit per se illud emendare, cum a canonicis requisiti fuerimus dictis canonicis erimus in auxilium et consilium ad hoc, ut dicte conventiones eisdem in integrum conserventur. Quod ut perpetuum robur obtineat, sigilli nostri auctoritate et regii nominis karactere inferius annotato presentem paginam precepimus confirmari. Actum Parisius, anno incarnati Verbi M°CC° quinto, regni nostri anno vicesimo septimo, astantibus in palacio nostro quorum nomina supposita sunt et signa. Dapifero nostro (sic). Signum Guidonis buticularii. Signum Mathei camerarii. Signum Droconis constabularii.
Data vacante (Monogramme) cancellaria, per manum fratris Garini.