899, 22 mai. — Tours.

Pièce complémentaire

Robert, abbé de Saint-Martin de Tours et comte, restitue aux chanoines la « cella » de Saint-Clément, dont les revenus étaient affectés à l'hôpital des pauvres, mais que son frère et prédécesseur, l'abbé — et plus tard roi — Eudes avait concédée en bénéfice, sans avoir consulté le chapitre, à l'un de ses fidèles, et il leur permet d'élire chaque année, comme par le passé, l'un d'entre eux pour administrer cet hôpital, avec le consentement de l'abbé. Ainsi pourra reprendre l'hébergement des pauvres et des pèlerins qui avait dû être interrompu.

Référence : Jean Dufour et Robert-Henri Bautier (éd.), Recueil des actes de Robert Ier et de Raoul rois de France (922-936), Paris, 1978, no41.

A. Original perdu.

B. Copie du xviie siècle par Baluze, Bibliothèque nationale, Collection Baluze, vol. 76, fol. 155.

a. E. Mabille, Les invasions normandes..., dans Bibliothèque de l'École des Chartes, t. XXX, 1869, p. 440, n° VIII, d'après B.

b. E. Mabille, Chroniques des comtes d'Anjou... avec une introduction, p. lx, n. 3 (éd. partielle), d'après a.

Indiqué : E. Mabille, La pancarte noire, p. 182, n° 105.

Pour la critique de cet acte, cf. le n° 42, p. 158.


Texte établi d'après B.

A. Ω. In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Nos siquidem Rotbertus, gratia ejusdem omnipotentis Dei, gregis sancti Martini abbas sed et comes, percognitum ac manifestum esse cupimus omnibus Christi et catholicae Ecclesiae fidelibus necnon praecipue et prae omnibus praefati beati Martini gregis abbatibus, nostris successoribus, quoniam accessit ad nostrae paternitatis ac pietatis mercedem idem grex praefatus, cui praesse videbamur, humiliter ac lacrimabiliter reclamans et dicens quod res omnes, quas per multorum praeteritorum temporum curricula diversorum Christi fidelium devotio Christo sanctoque Martino hospitali ad pascendos ibi perpetualiter pauperes, pro earundem rerum praecedentium collatorum scilicet sequentiumque omnium remedio contulerat, praedecessor noster, domnus Odo tunc abba, exinde Francorum rex, germanus noster, quorumdam suorum quasi fidelium instinctu, aut dolo aut importuna ipsorum cupiditate seductus, easdem res ad hospitale, ut diximus, pauperum pertinentes, sine consultu Sancti Martini canonicorum, cuidam suo fideli, ut suas proprias, ut sibi exinde serviret, beneficiario jure concesserat, nosque denuo sub tali institutione nostro tempore manere permittebamus... etc.. Tantis igitur minis et terroribus permoti, ne nos et senior noster domnus Odo rex, in cujus tempore hospitalitas et receptio pauperum communis de monasterio Beati Martini ipsius neglegentia primo cecidit, tam timenda et tam gravi quam supra meminimus, in die Judicii percutiamur sententia Judicis, providemus animabus nostris et cum consilio fidelium nostrorum, cellam beati Clementis martyris, cum omnibus rebus ad ipsam pertinentibus, unde pauperes recreabuntur, promptissima et celeri devotione, ditioni reddidimus fratrum, et in ordinem restituimus priscum, ut liceat eisdem fratribus, quot annis, sicut hactenus, eligere ex eodem grege unum omni probitate et dapsilitate praecipuum, qui omnem oderit avaritiam et erga pauperes et peregrinos piissimum, cui hospitale per suorum abbatum consensum committant pauperum ; et sic quod sancti patres nostri praedecessores, Spiritu Sancto commoniti, statuerunt, semper maneat inconvulsum... [etc.].

(Crux) Signum sanctae crucis domni Rotberti abbatis, qui hoc voluntarie adimplevit.

Signum Aimoni, abbatis.

Signum Attonis, vicecomitis.

Signum Guarnegaudi, vicecomitis.

Signum Fulconis, vicecomitis.

.............................................................

Acta est hujus restitutionis auctoritas XI kalendas junii, firmata in castello Blesensi. [Et subter :]

Datata (sic) Turonis, regnante domno Karolo rege anno II.

Ego Archanaldus, gregis beati Martini levita et scolae magister, scripsi et subscripsi.


Localisation de l'acte

Make this Notebook Trusted to load map: File -> Trust Notebook