862, 22 décembre. — «Bieltavo villa».

Charles, roi, à la requête du comte Girard, restitue à l'église de Viviers et à l'évêque Bernouin l'île du Rhône dite Fromigère, qui avait été attribuée au domaine du comte.

Référence : Maurice Prou et René Poupardin (éd.), Recueil des actes des rois de Provence (855-928) : Charles de Provence, Boson, Louis l'Aveugle, Paris, 1920, no9.

A. Original perdu.

a. J. Columbi, De rebus gestis episcoporum Vivariensium, p. 73, et Opuscula, p. 203.

b. Sainte-Marthe, Gallia christiana, t. III, p. 1177, «ex diplomate cartularii Vivariensis».

c. Dom Vaissète, Histoire de Languedoc, t. I, preuves, p. 116, n° lxxxix, d'après les archives de l'église de Viviers.

d. Recueil des historiens de la France, t. VIII, p. 401, n° viii, d'après c.

e. Abbé Rouchier, Histoire du Vivarais, t. I (seul paru), p. 606, n° 8, d'après un manuscrit du chanoine de Bannes reproduisant un texte tiré de la «Charta vetus» de l'église de Viviers.

f. Hauréau, Gallia christiana, t. XVI, instrumenta, col. 220, n° iii, d'après e.

g. Histoire de Languedoc, nouvelle édition, t. II, preuves, col. 336, n° 162, d'après c.

h. A. Roche, Armorial généalogique et biographique des évêques de Viviers, t. I, p. 323, n° iii.

Indiqué : Bréquigny, Table chronologique, t. I, p. 261.

Indiqué : Böhmer, Regesta Karolorum, n° 718.

Indiqué : Böhmer-Mühlbacher, Regesta imperii, n° 1334 (anc. 1297).

Indiqué : U. Chevalier, Regeste Dauphinois, n° 733.

Établissement du texte d'après a b c e.


In nomine Domini nostri Iesu Christi, Dei aeterni. Karolus, divina ordinante providentia rex, Lotharii quondam piissimi augusti et inclyti filius. Sublimitas regalis magnitudinis quanto circa loca sanctorum benignior esse reperitur tanto Sancti sanctorum pietatem ad sui miserendum facilius inclinat. Quamobrem indictum sit omnibus fidelibus praesentibus et futuris quod Gerardus, illustris comes ac magister noster, nostram humiliter poposcit clementiam quatenus, ad animae nostrae et parentum nostrorum remedium, res quasdam sancti Vincentii Vivariensis ecclesiae ad comitatum pertinentes, propter inopiam rerum episcopalium, ad episcopatum redderemus ac largitatem istius exhibitionis, quatenus perpetualiter inconvulse eas tenere posset, certo concessu eas ecclesiae praecepto auctoritatis nostrae confirmaremus. Cujus postulationi, ut praefertur, rationabili aurem mansuetudinis nostrae assensibiliter inclinantes, hoc magnitudinis nostrae decretum fieri censuimus per quod statuentes donamus ipsas res, hoc [est] tenementi ad insulam quae Formicaria vocatur, secundum antiquam integritatem, cum suis contiguis, sicut ad comitatum tenebatur, praefatis ecclesiae et successoribus ejus episcopis, et constituimus quatenus per hanc nostram auctoritatem ab hodierna die ac deinceps tam Bernoinus episcopus, qui nunc praefatae praeest ecclesiae, quam successores ejus advenientibus temporibus habeant quemadmodum de aliis rebus suae sedis, absque ullius contradictione vel renuntiatione, quidquid juste et legaliter voluerint potestatem faciendi. Et ut haec nostra constitutio in posterum firmior atque acceptatior habeatur, manu propria subscripsimus et anulo nostro signari censuimus.

Signum (Monogramma) Karoli regis.

Gerardus cancellarius.

Datum XI kal. januarii, anno VII regni domni nostri Karoli gloriosissimi regis, indictione XI. Actum Bieltavo villa, in Dei nomine feliciter. Amen.